Likwidacja unii cerkiewnej na Białorusi według Wasyla Lencyka
Journal Title: Studia Białorutenistyczne - Year 2015, Vol 9, Issue 9
Abstract
W rezultacie rozbiorów Rzeczypospolitej u schyłku XVIII wieku ponad połowa z czterech milionów wiernych Cerkwi unickiej na ziemiach polsko-litewsko-ruskich znalazła się pod rządami Rosji. Teoria i praktyka polityki wyznaniowej i narodowościowej Imperium Rosyjskiego nie dopuszczała istnienia w nim mniejszości wyznaniowej wschodniosłowiańskich chrześcijan niepodlegających wielkoruskiemu prawosławiu, ale związanych z Rzymem i z kulturą łacińską. Pierwsza kasata unii przeprowadzona tuż po rozbiorach Polski okazała się tylko częściowym sukcesem caratu. Kolejną likwidację za panowania cara Mikołaja I, zakończoną w 1839 roku, przeprowadzono na tzw. Ziemiach Zabranych za Bugiem według starannie przygotowanego i konsekwentnie realizowanego planu „reformy” obrządku w duchu wielkoruskim i prawosławnym, aż do całkowitego połączenia z państwowym wyznaniem. Praca Wasyla Lencyka, amerykańskiego historyka ukraińskiego pochodzenia, była pierwszą próbą przybliżenia badaczom i opinii publicznej w świecie zachodnim kontrowersyjnej polityki wyznaniowej państwa rosyjskiego w 1. połowie XIX wieku. Autor dowodził, że celami polityki wyznaniowej caratu była całkowita unifikacja wschodniosłowiańskich mieszkańców Białorusi i ziem pogranicznych z Rosją, zerwanie wszelkich więzi hierarchów i duchownych z wpływami kultury łacińskiej i polskiej oraz zniszczenie powstającej świadomości narodowej ludności ukraińskiej i białoruskiej.
Authors and Affiliations
Anna Kołbuk
Keywords
Related Articles
- EP ID EP192289
- DOI 10.17951/sb.2015.9.23
- Views 54
- Downloads 0
L. Dacewicz, Antroponimia Tatarów litewsko-polskich w przekroju historycznym, Wydawnictwo Uniwersyteckie „Trans Humana”, Białystok 2012, 259 s.
recenzja
The Heritage of Janka Bryĺ: Lyrical Miniatures by Young Belarusian Writers
Mistrzem miniatury w okresie radzieckim był Janka Bryl. W niniejszym artykule poddano analizie genologicznej miniatury liryczne w prozie młodych pisarzy białoruskich. Materiał badawczy stanowiły prace pisarzy, którzy roz...
Uwarunkowania socjolingwistyczne wspólnego dla Białorusinów i Ukraińców języka piśmiennictwa okresu Wielkiego Księstwa Litewskiego
Artykuł poświęcono omówieniu podstawy językowo-socjologicznej języka zachodnioruskiego, który był używany na ziemiach białoruskich i ukraińskich Wielkiego Księstwa Litewskiego (WKL). W XVI wieku miejscowa szlachta porozu...
Уласныя назвы як адлюстраванне гістарычных, культурных і моўных працэсаў (на прыкладзе айконімаў польска-беларускага памежжа)
W artykule omówiono najważniejsze czynniki pozajęzykowe wpływające na kształtowanie nazw miejscowości pogranicza polsko-białoruskiego, a mianowicie procesy historyczne, kulturowe oraz językowe. Najistotniejsze zmiany odb...
Polemika z katolicyzmem i prawosławiem w "Katechizmie nieświeskim" Szymona Budnego
Katechizm nieświeski nawiązuje do bardzo długiej tradycji tego gatunku. Jest on jednak pierwszym katechizmem wydanym w języku starobiałoruskim. Zawiera przede wszystkim wykład doktryny kalwińskiej, przedstawiony za pomo...