Literatura lęku, literatura nadziei – przemiany wybranych kategorii katastrofizmu i postapokaliptyki na przełomie wieku XX i XXI
Journal Title: Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska Sectio FF Philologiae - Year 2018, Vol 0, Issue 2
Abstract
Głównym celem rozprawy jest wskazanie ewolucji i zróżnicowania strategii narracyjnej w obrębie fantastyki naukowej, ze szczególnym uwzględnieniem twórczości, którą można zakwalifikować jako cosy catastrophe, speculative fiction, dystopia postapokaliptyczna czy ekotopia, wraz z przykładami literackimi i filmowymi. Motywy katastrofy, końca i apokalipsy stanowią główne punkty konstrukcyjne niniejszej analizy i kierują uwagę na ich wykorzystanie w literaturze fantastycznej, szczególnie z końca wieku XX i początku wieku XXI. W celu zobrazowania przemian, jakim ulegają owe motywy, przywołano pojęcia takie jak: fantastyka, fantastyka postapokaliptyczna, katastrofizm, cosy catastrophe, speculative fiction. Odmiany te przedstawiono wraz z przykładami dzieł przynależących do fantastyki naukowej. Wykorzystano narzędzia oferowane przez hermeneutykę oraz intuicjonizm. Po analizie i interpretacji zgromadzonego materiału zauważono, iż konwencje charakterystyczne dla „gatunków zmąconych” z przełomu wieku XX i XXI są podobne pod względem konstrukcji fabuły do aktualnych dyskursów prowadzonych w obszarze nowej humanistyki, humanistyki afirmatywnej czy humanistyki zaangażowanej w kwestie podstawowe dla całej dziedziny, takie jak zdefiniowanie pojęć: człowiek, życie, człowieczeństwo, nie-człowiek. Konwencje katastroficzna i postapokaliptyczna, które bazują na perspektywie stworzenia rzeczywistości odmiennej od tej sprzed katastrofy, uruchamiają obszary wiedzy z dziedziny antropologii kultury, socjologii czy psychologii w celu interpretacji tematów istotnych dla paradygmatów nowej humanistyki końca XX i początków XXI wieku. Zarysowują pejzaż intelektualny i emocjonalny czasu przełomu.
Authors and Affiliations
Karolina Wierel
Keywords
Related Articles
- EP ID EP501027
- DOI 10.17951/ff.2018.36.2.107-120
- Views 64
- Downloads 0
Glosa do orfeistów (na marginesie wiersza Rośliny Kazimierza Wierzyńskiego)
Artykuł został poświęcony interpretacji wiersza Kazimierza Wierzyńskiego (1894–1969) pt. Rośliny z tomu Korzec maku (1951). Autor starał się ukazać inny sposób wykorzystania przez poetę mitu orfickiego niż te dotychczas...
Tabu czy zwykłe akty dyrektywne?
Posiłkuję się naturalnymi rozmowami z udziałem dzieci przedszkolnych i wczesnoszkolnych oraz pytaniami testowymi dotyczącymi zakazów stawianych dzieciom. Dochodzę do konkluzji, że dotyczące dzieci zakazy i nakazy osób do...
After the Apocalypse comes Utopia? Ivan Kmínek’s Utopia, the Best Version
Autor w swoim artykule zajmuje się różnymi aspektami jednej z najlepszych powieści czeskiego pisarza science fiction Ivana Kminka, koncentrując się na utopijnej wizji społeczeństwa i porównując ją do obrazów innych autor...
Człowiek i jego przyjemności w legendach miejskich
Celem artykułu jest próba ukazania fragmentu światopoglądu gatunku tekstu określanego w literaturze przedmiotu jako legenda miejska. Autorka dąży do zrekonstruowania elementu obrazu człowieka wyłaniającego się z tekstów...
Futurologiczna wizja Warszawy w "Widziadłach" Bolesława Prusa oraz "W XX wieku" Włodzimierza Zagórskiego
Tematem niniejszego artykułu są futurologiczne wizje Warszawy przedstawione w opowiadaniu Widziadła Bolesława Prusa oraz w powieści W XX wieku Włodzimierza Zagórskiego. Prus jako twórca utopii futurospektywnych ukazuje W...