METAVERSE AVATARLARLARININ TELÄ°F HAKKI
Journal Title: Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi - Year 2022, Vol 4, Issue 2
Abstract
BiliÅim teknolojilerindeki geliÅmeler, insanların gerçek hayatlarını yakından etkileyecek sanal ortamların oluÅmasını saÄlamıÅtır. Metaverse olarak adlandırılan ortamlarda internet üç boyutlu hale gelmiÅtir. KiÅilerin bir parçası oldukları sanal ortamlarda kendilerini temsil edecek avatarlar oluÅturmaları gerekmiÅtir. Her gün aktif olarak binlerce kullanıcının yer aldıÄı sanal ortamlardaki avatarların fikir eseri olarak nitelenip nitelenemeyeceÄi, nitelenirse hangi türü kapsamında deÄerlendirileceÄi, kullanıcıların avatarları üzerinde telif hakkı sahibi olup olmadıÄı gibi konuların tartıÅılarak çözümlenmesi gerekmektedir. Günümüz gerçekliÄinde özellikle metaverse gibi sanal ortamlardaki hızlı geliÅmeleri takip edemeyen hukuk nedeniyle veya internetin ülke hudutlarını aÅan dünyasında devletlerin düzenleme yapmasındaki ve yaptırım uygulamasındaki zorluklar gibi nedenler dolayısıyla metaverse gibi dijital platformlardaki telif hakları oldukça karmaÅık bir sorun olarak gündeme gelmektedir. Metaverse üzerinde gerçekleÅtirilen hukuki iÅlemlerin ve üretilen ürünlerin çeÅitliliÄi düÅünülerek bu çalıÅmanın kapsamı metaverse avatarlarının telif hakkına konu olmasını analiz edecek Åekilde belirlenmiÅtir. ÃalıÅma ile metaverse avatarlarının telif hakkına konu olup olmadıÄı ve metaverse avatarını oluÅturan kullanıcının telif hakkı sahibi veya içerik saÄlayıcı olarak nitelendirilip nitelendirilemeyeceÄinin mevcut düzenlemeler uyarınca analiz edilmesi amaçlanmıÅtır. Bu baÄlamda öncelikle metaverse ve avatar kavramları tanımlanmıÅtır. Ardından avatarın fikri hukuk kapsamında bir fikri eser olarak deÄerlendirilip deÄerlendirilemeyeceÄi tartıÅılmıŠve çeÅitli ihtimaller analiz edilerek 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunuânun (FSEK olarak anılacaktır) 2. maddesi uyarınca ilim ve edebiyat eseri olarak kabul edilebileceÄi sonucuna ulaÅılmıÅtır. Metaverse avatarının hukuki niteliÄi tartıÅmasında avatarın ilk kez üretilmesi ile avatarın dijital ortam içerisinde geliÅtirilmesi âileri seviyeye terfi ettirilmesi- durumları ayrı ayrı deÄerlendirilmiÅtir. Bunlardan farklı olarak avatarın oluÅturulması sürecinde kullanılan nesnelerin telif hakkına konu olması tartıÅılmıÅtır. Avatarın oluÅturulmasındaki farklı durumlar analiz edilmiÅ, bu durumlara göre kullanıcının avatar üzerindeki telif hakkı tartıÅılmıÅtır. Avatarın oluÅturulduÄu dijital platform veya uygulamalarda kullanım Åartlarında aksi öngörülmediÄi veya sınırlanmadıÄı takdirde avatar oluÅturma sürecinde kullanıcının sarf ettiÄi emek sonucu kiÅiselleÅtirdiÄi orjinal avatarı üzerinde telif hakkı sahibi olabileceÄi sonucuna ulaÅılmıÅtır. Mevcut düzenlemelerdeki sorunlar üzerinde durularak metaverse avatarlarını kapsayacak Åekilde dijital platformlar karÅısında güçsüz durumdaki kullanıcıların haklarını gözeten yeni düzenleme ve yükümlülükler için örnekler sunulmuÅtur.
Authors and Affiliations
Merve Aysegul Kulular Ibrahım,
TÜRKİYE İNSAN HAKLARI VE EŞİTLİK KURUMU KANUNU İLE GETİRİLEN AYRIMCILIK YASAĞI İSTİSNALARININ İŞ HUKUKUNDAKİ GÖRÜNÜMÜ ÜZERİNE GENEL BİR DEĞERLENDİRME
Uluslararası hukukta, kişilerin temel hak ve özgürlüklerinin daha etkin bir biçimde korunması amacıyla, ülkelerin ulusal kurumlar kurmaları öngörülmüştür. Temel hak ve özgürlüklerin korunması, bu bağlamda insan hakları i...
Konkordato Sürecinde Mühlet
Konkordato, elinde olmayan sebeplerden dolayı işleri bozulan ve mali durumu kötüye giden borçluyu, alacaklıların baskısından kurtararak mali durumunu düzeltmesine olanak tanıyan bir müessesedir. Konkordatoda amaç, dürüst...
ASİMETRİK TAHKİM SÖZLEŞMELERİNİN GEÇERLİLİĞİ
Hukukumuzda tahkim uygulaması özellikle son yıllarda dikkat çekici şekilde artış göstermiştir. Bu durum pek çok açıdan yeni tartışmaları gündeme getirmiştir. Asimetrik tahkim sözleşmelerinin geçerliliği meselesi de işte...
GENEL AHLAK BAĞLAMINDA ERİŞİMİN ENGELLENMESİ
Ahlak yüzyıllar boyunca filozoflar tarafından tartışılmış bir kavramdır. Platon gibi düşünürlerce mutluluğa ulaşmak için gerekli olduğuna inanılan ahlakı, Nietzsche gereksiz bulmuştur. Hala tam olarak üzerinde anlaşılmış...
TÃRKÄ°YE VE AMERÄ°KA BÄ°RLEÅÄ°K DEVLETLERÄ°âNDE ÃST DÃZEY KAMU GÃREVLÄ°LERÄ°NÄ°N GÃREVDEN ALINMA USULÃ VE DAVALARI
2017 yılındaki Anayasa deÄiÅikliÄi ile üst kademe kamu yöneticilerinin atama usulü de deÄiÅmiÅtir. Bu yöneticilerin atanması CumhurbaÅkanı Kararına baÄlanmıÅtır. 3 sayılı CumhurbaÅkanlıÄı Kararn...