MITY NOWOCZESNEGO WYCHOWANIA W CIENIU KRYZYSU MYŚLI OŚWIECENIA. ROUSSEAU A NIETZSCHE
Journal Title: Humanistyka i Przyrodoznawstwo. Interdyscyplinarny Rocznik Filozoficzno-Naukowy - Year 2014, Vol 1, Issue 20
Abstract
Epoka oświecenia, w której kwestia wycho wania nabiera szczególnego znaczenia ze względu na swoją rolę w procesie wyprowadze nia jednostki ze świata mitu i zabobonu ku wyzwalającemu blaskowi rozumu, sama za spra wą miotających nią sprzeczności okazuje się mi tem. Jej dwoiste tendencje, wiodące do wyłonie nia problemu osobowości jako podstawowego przedmiotu myśli nowoczesnej, konstatuje już Rousseau, który na wizji człowieka natury chce oprzeć swój ideał wychowania, widząc w nim drogę do ich zażegnania. Tego samego zadania podejmuje się także sto lat później Nietzsche, zmierzając do przetransponowania na grunt kul turowy idei nadczłowieka, w której ostatecznie ma się odsłonić charakter ludzkiej natury. U obu myślicieli istotną rolę w kontekście wychowania pełni mit, który choć w sposób jawny przyjmu je funkcję zasady heurystycznej, odsłania także w ukrytym wymiarze inne swoje oblicze. Za równo Rousseau, jak i Nietzsche na gruncie postawionej diagnozy kryzysu nowoczesności, rozumianej z perspektywy skutków oddziaływa nia sprzecznych tendencji oświecenia, dochodzą do tego samego wniosku: uruchomionych dążeń alienacyjnych nie sposób już przezwyciężyć. W świetle zagadnień zogniskowanych wokół egzystencjalnego i kulturowego sensu wycho wania mityczny - czyli tu fałszywy - charakter obu koncepcji odzwierciedla się w zakwestiono waniu możliwości urzeczywistnienia powołanej wizji natury ludzkiej na gruncie kulturowym, a tym samym radykalizacji konkluzji, że oświe ceniowe tendencje nowoczesności nieodwołal nie już wprowadziły przepaść pomiędzy czło wiekiem i jego światem.
Authors and Affiliations
Malwina Rolka
BEZPIECZEŃSTWO I WOLNOŚĆ W PERSPEKTYWIE IDEI RÓWNOWAGI
Celem artykułu jest potwierdzenie tezy, zgodnie z którą semantyczna ewolucja pojęć „bezpieczeństwo” i „wolność” w zasadniczej mierze determinuje relację między nimi. Impul sem do podjęcia tej kwestii sta...
BEZPIECZEŃSTWO JAKO WARTOŚĆ WE WSPÓŁCZESNEJ POLITYCE ZAGRANICZNEJ
Wydarzenia z 11 września 2001 r. sprawiły że „bezpieczeństwo” stało się jedną z kluczowych kategorii w dyskusji nad kształtem stosunków międzynarodowych. Artykuł ma na celu ukazanie, w jakim stopniu polityczny wymiar bez...
CZY MOŻNA SĄDZIĆ, ŻE ŻYCIE JEST PIĘKNE? ESTETYKA SCHOPENHAUERA
Schopenhauer konstruuje swą estetykę, na wiązując do Platońskiej teorii idei oraz rozwi jając Kantowską koncepcję władzy sądzenia w odniesieniu do piękna i wzniosłości. Dzięki ujęciu transcendentalnemu p...
NOWY ELEKTRONICZNY ŚWIAT
Rec. Sidey Myoo, Ontoelektronika, Wyd. Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2013, ss. 259.
ZAGADNIENIE NORMATYWNYCH PODSTAW ZDOLNOŚCI KOGNITYWNYCH CZŁOWIEKA W KONCEPCJI MICHAELA TOMASELLO
We współczesnych szeroko pojętych inter dyscyplinarnych dyskusjach łączących filozofię, psychologię, biologię, kognitywistykę, neuro- naukę, a toczonych na temat zdolności poznaw czych człowieka, wyróżnia się stan...