MITY NOWOCZESNEGO WYCHOWANIA W CIENIU KRYZYSU MYŚLI OŚWIECENIA. ROUSSEAU A NIETZSCHE

Abstract

Epoka oświecenia, w której kwestia wycho­ wania nabiera szczególnego znaczenia ze względu na swoją rolę w procesie wyprowadze­ nia jednostki ze świata mitu i zabobonu ku wyzwalającemu blaskowi rozumu, sama za spra­ wą miotających nią sprzeczności okazuje się mi­ tem. Jej dwoiste tendencje, wiodące do wyłonie­ nia problemu osobowości jako podstawowego przedmiotu myśli nowoczesnej, konstatuje już Rousseau, który na wizji człowieka natury chce oprzeć swój ideał wychowania, widząc w nim drogę do ich zażegnania. Tego samego zadania podejmuje się także sto lat później Nietzsche, zmierzając do przetransponowania na grunt kul­ turowy idei nadczłowieka, w której ostatecznie ma się odsłonić charakter ludzkiej natury. U obu myślicieli istotną rolę w kontekście wychowania pełni mit, który choć w sposób jawny przyjmu­ je funkcję zasady heurystycznej, odsłania także w ukrytym wymiarze inne swoje oblicze. Za­ równo Rousseau, jak i Nietzsche na gruncie postawionej diagnozy kryzysu nowoczesności, rozumianej z perspektywy skutków oddziaływa­ nia sprzecznych tendencji oświecenia, dochodzą do tego samego wniosku: uruchomionych dążeń alienacyjnych nie sposób już przezwyciężyć. W świetle zagadnień zogniskowanych wokół egzystencjalnego i kulturowego sensu wycho­ wania mityczny - czyli tu fałszywy - charakter obu koncepcji odzwierciedla się w zakwestiono­ waniu możliwości urzeczywistnienia powołanej wizji natury ludzkiej na gruncie kulturowym, a tym samym radykalizacji konkluzji, że oświe­ ceniowe tendencje nowoczesności nieodwołal­ nie już wprowadziły przepaść pomiędzy czło­ wiekiem i jego światem.

Authors and Affiliations

Malwina Rolka

Keywords

Related Articles

Ethnos jako podstawa tożsamości kulturowej

Identyfikacja z grupą etniczną lub narodową jest o tyle skomplikowanym zagadnieniem, że obejmuje szereg zjawisk decydujących o różnorodności kultur. Szczególnie istotny jest mechanizm oddzielający „swoich” od „obcych”, a...

FILOZOFIA SERCA PAMFIŁA JURKIEWICZA. ANALIZA, INTERPRETACJA, REFLEKSJA

Filozofia serca, określana także mia- nem kordocentryzmu, to stanowisko z pogranicza dyskursu religijnego i filo- zoficznego. Zgodne z nim ludzkie serce jest rodzajem psychofizycznego centrum, które odgrywa kluczową rolę...

NATURALNE I KULTUROWE UWARUNKOWANIA PROJEKTOWANEGO OGRODU BOTANICZNEGO UNIWERSYTETU WARMIŃSKO-MAZURSKIEGO W OLSZTYNIE

Idea powstania ogrodu botanicznego w Olsztynie sięga lat 60. XX wieku. W 2014 r. powstała koncepcja urbanistyczno-architekto­ niczna projektowanego ogrodu botanicznego na terenie wykorzystywanym w przeszłości jako poligo...

O HEIDEGGERZE RAZ JESZCZE

Rec. Jan Galarewicz, Martin Heidegger. Genialny myśli­ciel czy szaman?, WAM, Kraków 2014, ss. 252.

Słowo wstępne

Słowo wstępne

Download PDF file
  • EP ID EP296263
  • DOI -
  • Views 57
  • Downloads 0

How To Cite

Malwina Rolka (2014). MITY NOWOCZESNEGO WYCHOWANIA W CIENIU KRYZYSU MYŚLI OŚWIECENIA. ROUSSEAU A NIETZSCHE. Humanistyka i Przyrodoznawstwo. Interdyscyplinarny Rocznik Filozoficzno-Naukowy, 1(20), 425-442. https://europub.co.uk/articles/-A-296263