Mity w wiązaniu narracji historycznej
Journal Title: Klio. Czasopismo poświęcone dziejom Polski i powszechnym - Year 2015, Vol 34, Issue 3
Abstract
Istnieje wiele definicji mitu historiograficznego. Dla potrzeb niniejszego artykułu można przyjąć, że mit jest konstruktem, który niezależnie od wyniku postępowania badawczego osiąga status prawd faktograficznych lub symbolicznych, które z różnych względów nie podlegają weryfikacji. Jest to wiedza „unieruchomiona”, „zsakralizowana”. Mity powstają głównie w koncepcyjnej warstwie narracji historycznej i mają wpływ na to, co historyk zamieszcza w warstwie informującej oraz jakiej dokonuje perswazji. Z myśleniem mitycznym mamy do czynienia wówczas, gdy historyk przestaje kontrolować swoje poczynania badawcze lub świadomie odstępuje od obowiązujących rygorów postępowania naukowego. Najważniejszą funkcją mitu w praktyce historiograficznej jest wiązanie narracji, czyli spajanie wszystkich elementów opowiadania o przeszłości oraz nadawanie im sensu i koherencji. Wypowiedź historyka musi być bowiem do pewnego stopnia całościowa: posiadać linię narracyjną, chronologiczną lub strukturalną. Mity mogą (choć nie muszą) kierować strategiami narracyjnymi, przekonywać do przyjmowanych koncepcji dziejów, budować poetykę narracji, operować specyficzną retoryką, nadawać wydarzeniom znaczenia symboliczne, kreować bohaterów, wypełniać obszary niewiedzy, zaradzać niewystarczalności konwencji językowych. Mit nie zawsze jest fałszem. Można go zwalczać (dekonstruować), poznawać, by wiedzieć jak wpływa na narrację lub akceptować, jako element kultury, o której nie mówimy, że jest prawdziwa lub fałszywa.
Authors and Affiliations
Andrzej Stępnik
Keywords
Related Articles
- EP ID EP182851
- DOI 10.12775/KLIO.2015.026
- Views 44
- Downloads 0
Edukacja na temat powstań śląskich i plebiscytu 1919–1921 jako przykład kształcenia w oparciu o dyskurs równoległych przekazów
Tekst poświęcony jest edukacji na temat powstań śląskich i plebiscytu, możliwej do prowadzenia z wykorzystaniem równoległości sposobów narracji. Ukazano w nim kilka kwestii: miejsce powstań we współczesnej edukacji histo...
Nowe wprowadzenie do historii Iranu Sasanidów – From Oxus to Euphrates Touraja Daryaeego i Khodadada Rezakhaniego
Artykuł recenzyjny T. Daryaee, K. Rezakhani, From Oxus to Eufrates. The World of Late Antique Iran, Irvine 2016.
Szlachta w Sandomierzu w XVI i na początku XVII wieku
W artykule poruszono problem stanu posiadania szlachty w mieście królewskim, jakim był Sandomierz. W XVI i XVII wieku, podobnie jak w innych ośrodkach miejskich, nasilał się problemem związany z wykupywaniem przez szlach...
Medycyna i historia naturalna we wczesnej nowożytności. Uwagi wstępne
Uwagi wstępne do tomu.
Hortus (In)Conclusus. Polska i Ukraina: rozmowy o filozofii i literaturze, Fundacja na Rzecz Myślenia im. Barbary Skargi
Recenzja Hortus (In)Conclusus. Polska i Ukraina: rozmowy o filozofii i literaturze, Fundacja na Rzecz Myślenia im. Barbary Skargi