MUZEOLOGIA, MUZEOGRAFIA, MUZEALNICTWO
Journal Title: Muzealnictwo - Year 2005, Vol 2006, Issue 47
Abstract
W 1934 r. w Madrycie odbyła się międzynarodowa konferencja zorganizowana przez l’Office international des Musées (poprzednik ICOM), znana jako pierwsza konferencja muzeologiczna. Od tego czasu pojęcie „muzeologii” weszło na stałe do języka europejskiej humanistyki oznaczając naukę zajmującą się budowaniem (architekturą) i zarządzaniem muzeami. Jej wyczerpującą definicję, nadal aktualną, podał w 1981 r. Georges Henri Rivière (1897-1985): muzeologia jest to nauka stosowana, nauka o muzeum. W jej polu znajdują się rozważania nad rolą muzeum w społeczeństwie, badania i konserwacja, sposoby prezentacji, animacji i rozpowszechnienia, organizacji i funkcjonowania, architektury wznoszonej dla celów muzealnych oraz architektury „zmuzealizowanej” (adoptowanej do potrzeb muzeów), badania nad miejscami i obiektami pozyskanymi, nad wyborami, a także typologia i deontologia. Muzeografia, jest według Rivière’a zespołem technicznych i praktycznych zasad wdrażanych w muzeach. Ponadto Rivière wyróżnia jeszcze osobno scenografię – zakres działalności o charakterze twórczym uwzględniający formalne i materialne wyposażenie wystaw. Riviere, a po nim wielu innych teoretyków muzeologów, zwróciło uwagę na zasadniczą różnicę między muzeologią jako nauką wykorzystującą wiele aktywnych dziedzin (filozofia, estetyka, socjologia, psychologia, zarządzanie, teorie finansowania, prawo, nauki historyczne, biologiczne, ścisłe) a historią muzeów jako jedną ze specjalizacji historii. W Polsce od lat 40. XX w. używa się terminu muzealnictwo, który stosował już Stanisław Lorentz. Zakres znaczeniowy tego terminu stał się z czasem bardzo szeroki obejmując całość zagadnień związanych z funkcjonowaniem muzeów, ich historią, a także refleksję filozoficzną i socjologiczną. Jak głęboko został przyswojony przez język polski, świadczy nadanie tytułu „Muzealnictwo” jedynemu w Polsce rocznikowi poświęconemu muzeologii, dla którego niniejszy artykuł został napisany. Polski termin „muzealnictwo” obejmuje więc zarówno muzeologię, muzeografię jak i historię muzeów, przez co jest trudny do bliższego zdefiniowania. Muzeologia początków XXI w. staje się jedną z najżywiej rozwijających się nauk, jest to z jednej strony skutek pan-muzealnej polityki kulturalnej i społecznej, dla której muzeum jest jednym z najważniejszych instrumentów kształtowania edukacji niesformalizowanej. Z drugiej strony muzeologia staje się materią artystów, którzy wykorzystują jej doświadczenia i teorie do budowy własnych projektów często bazujących na „religii obiektu” praktykowanej w muzeach.
Authors and Affiliations
Dorota Januszewska
BADANIA PROWENIENCYJNE W POLSCE (CZĘŚĆ 2.)
Niniejszy artykuł jest kontynuacją opublikowanej w „Muzealnictwie” 57’2016 części pierwszej Badań proweniencyjnych w Polsce oraz uzupełnieniem tekstu sprzed 2 lat – bardziej ogólnego, skupiającego się na sytuacji w USA i...
JAK ZAŁOŻYĆ PRYWATNE MUZEUM ?
Muzea prywatne, zakładane przez prywatne osoby i prywatne instytucje, nie mają odrębnej od tych podmiotów osobowości prawnej. Mimo to prywatne muzea traktowane są jako jednostki organizacyjne, wobec których przepisy usta...
Between the Enlightenment Mission of Museum and Innovative Educational Offer
WARSZAWSKIE KOLEKCJONERSTWO MILITARIÓW HISTORYCZNYCH OKRESU ZABORÓW cz. II. Funkcjonowanie w świadomości społecznej
W Królestwie Polskim niełatwo było szerokiemu gronu społeczeństwa zapoznać się z pięknym okazami broni dawnej, pochodzącymi z prywatnych zbiorów i kolekcji. Zgromadzone były w siedzibach ich właścicieli i w związku z tym...
SZTUKA LEKCJI O DZIAŁANIACH EDUKACYJNYCH GALERII IM. SLEŃDZIŃSKICH W BIAŁYMSTOKU
Galerię im. Sleńdzińskich w Białymstoku powołana w 1992 r. powstała na bazie darowizny Julitty Anny Sleńdzińskiej-Zakrzewskiej, spadkobierczyni wielopokoleniowego, artystycznego wileńskiego rodu. Mieści się w dawnej bożn...