MUZYKA I MORALNOŚĆ: Splamiona chwała [i]Mesjasza[/i]? Filozoficzne aspekty sporu muzykologów o mniemany antysemityzm oratorium Händla
Journal Title: Miscellanea Anthropologica et Sociologica - Year 2015, Vol 16, Issue 3
Abstract
W artykule rekonstruuję tezę i argumentację Michaela Marissena o antyjudaistycznymprzesłaniu oratorium Mesjasz Georga Friedricha Händla (HWV 56), a następnie przybliżampróbę jej obalenia podjętą przez Petera Kivy’ego, by poddać ją krytyce. Wedle definicjiprzedstawionych przez filozofa „antyjudaizm”, o którym pisze Marissen, jest rodzajemantysemityzmu. Aby stwierdzić, czy antysemickie znaczenia występują w oratorium, należynajpierw ustalić ogólne warunki znaczenia dla dowolnego wytworu ludzkiego, twierdziKivy. W części krytycznej argumentuję, że przyjęty do tego celu przez Kivy’ego model znaczeniaspod znaku Paula Grice’a nie spełnia tego warunku; w szczególności – nie nadajesię do analizy barokowego oratorium jako dzieła sztuki. Wskazuję, że po odpowiednimprzeformułowaniu argumentów apelujących do komunikacyjnych intencji twórcy możnaocalić trzon argumentacji Kivy’ego, przy czym warunki, którymi filozof obwarowuje znaczenie,musiałyby stać się warunkami dla ukonstytuowania się winy. Po tym przeformułowaniu,choć wprawdzie kompozytor i librecista zostają skutecznie oczyszczeni z zarzutuantysemityzmu, to jednak teologiczno-muzyczno-moralna kwestia sensu oratorium musirozstrzygać się w szerszym horyzoncie interpretacyjnym.
Authors and Affiliations
Jan Czarnecki
BOOK REVIEWS AND REPORTS Conference Report: The Cross in the Processes of Change of the Symbolic Center of a Polish Society
Editor’s note: Cultures of the Past and the Past in our Cultures
Governmentality and what next? Closing discussion: Governmentality – why beyond?
Closing discussion: Governmentality – why beyond?<br/><br/>
Socjologia zamieszkiwania w kontekstach: Domy bezdomne, adaptacja wybranych przestrzeni przez osoby bezdomne
Przedstawiona praca zawiera materiały zebrane w czasie kilkuletnich peregrynacji naukowych łączących ze sobą zacięcie antropologiczne i socjologiczne. Metody badawcze uwzględniające obserwację uczestniczącą oraz wywiady...
„Uwikłani w płeć” – od wytwarzania i reprodukowania męskości po formy przekraczania płci: Homoseksualista jako zdrajca? O wytwarzaniu „męskości” w kulturze zachodnioeuropejskiej
„Męskość” w kulturze zachodnioeuropejskiej obwarowana jest wieloma regułami. Od mężczyzn wymaga się, by nie byli zbyt „kobiecy”, ponieważ zagraża to statusowi „męskości hegemonicznej”, zajmującej uprzywilejowaną pozycję...