NA TROPIE „SZTUKI ZWYRODNIAŁEJ” KONFISKATA DZIEŁ SZTUKI MODERNISTYCZNEJ DOKONANA PRZEZ NARODOWYCH SOCJALISTÓW W 1937 R., ZE SZCZEGÓLNYM UWZGLĘDNIENIEM SZCZECINA, WROCŁAWIA I BYTOMIA
Journal Title: Muzealnictwo - Year 2012, Vol 53, Issue
Abstract
75 lat temu, w 1937 r. w Niemczech rozpoczęła się bezprecedensowa kampania przeciw sztuce modernistycznej. Narodowi socjaliści w ciągu kilku miesięcy skonfiskowali ponad 21 000 dzieł tzw. „sztuki zdegenerowanej“ 1400 malarzy, grafików i rzeźbiarzy z około 100 muzeów. Doprowadziło to do sytuacji, że modernizm prawie w całości zniknął ze zbiorów publicznych. Bezpośrednio po zakończeniu II wojny światowej zrehabilitowano twórców modernizmu i ówczesne modernistyczne kierunki mają dzisiaj swoje stałe miejsce w historii sztuki. Po akcji konfiskaty do dnia dzisiejszego nie odzyskano tych znakomitych zbiorów. Aby rozliczyć ówczesne zdarzenia, przeprowadzone w ramach narodowosocjalistycznej polityki sztuki, z inicjatywy fundacji Ferdynanda Möllera wiosną 2003 r. powołano do życia jednostkę badań nad „sztuką zdegenerowaną“ na Wolnym Uniwersytecie Berlina. Zespół naukowców pod kierownictwem profesora Klausa Krügera w swej pracy bardzo szczegółowo rekonstruuje akcję konfiskaty z roku 1937. Celem jest wykonanie inwentaryzacji wszystkich obiektów dotkniętych konfiskatą. Każde dzieło w celu identyfikacji będzie miało niezbędną dokumentację. W centrum uwagi badań dokumentacyjnych są losy skonfiskowanych dzieł sztuki aż do momentu, gdy znalazły się w obecnym miejscu – wieloaspektowe, a w jednostkowych przypadkach politycznie kontrowersyjne poszukiwanie zaginionej sztuki.Od kwietnia 2010 r. do części bazy danych z ilustracjami „Wykazu wszystkich dzieł sztuki skonfiskowanych w 1937 r. z niemieckich muzeów w ramach akcji »sztuka zdegenerowana«” każdy zainteresowany użytkownik ma bezpłatny dostęp w Internecie (http://entartetekunst.geschkult.fu-berlin.de). Baza danych jest nieodzownym środkiem pomocniczym dla pracowników muzeów, zwłaszcza w związku ze zintensyfikowaniem proweniencyjnych poszukiwań dokumentacyjnych na płaszczyźnie międzynarodowej, w instytucjach publicznych.
Authors and Affiliations
Meike Hoffmann
EUROPEJSKIE FORUM MUZEALNE
The Prof. Kazimierz Maślankiewicz Mineralogical Museum at the University of Wrocław against the Backdrop of the 200th Anniversary of the Academic Mineralogical Collections in Wrocław
MUZEUM: KRYTERIA SUKCESU
Pytamy o kryteria, jakie muzeum powinno spełniać, by jego działalność została uznana za sukces. Nim jednak przejdziemy do naszego właściwego tematu, musimy zatrzymać się przy problemach historycznych i teoretycznych, któ...
PARTIZIPATIVE MUSEUMSARBEIT IM FHXB FRIEDRICHSHAIN-KREUZBERG MUSEUM IN BERLIN
Im vorliegenden Aufsatz werden am Beispiel des FHXB Friedrichshain-Kreuzberg Museums in Berlin Chancen und Risiken partizipativer Museumsarbeit diskutiert. Welche Konsequenzen hat es, wenn Museumsdirektoren und -kuratore...
WAWELSKA I WARSZAWSKA – NAJWIĘKSZE POWOJENNE SKŁADNICE PRZEMIESZCZANYCH DÓBR KULTURY W POLSCE. PRZYCZYNEK DO SZERSZEGO OPRACOWANIA
Artykuł ten jest kontynuacją tekstu Powojenne składnice przemieszczanych dóbr kultury w Polsce opublikowanego w 2016 r. w 57. numerze „Muzealnictwa”. Powstał w większości na bazie niepublikowanych źródeł archiwalnych jak...