NADZÓR PAŃSTWA NAD PUNKTAMI KATECHETYCZNYMI NA PRZYKŁADZIE DZIAŁAŃ ADMINISTRACJI W ZIELONEJ GÓRZE WOBEC KOŚCIOŁA GORZOWSKIEGO
Journal Title: Studia z Prawa Wyznaniowego - Year 2011, Vol 14, Issue 14
Abstract
Bezpośrednio po zakończeniu II wojny światowej władze komunistyczne przystąpiły do ograniczania wpływu Kościoła na środowisko szkolne. Pomimo zobowiązania do nieutrudniania nauczania religii w szkołach, podjętego w „Porozumieniu” z 1950 r., przystąpiły do zmniejszania godzin lekcji religii i usuwania katechetów. W związku z tym, już w roku szkolnym 1952/1953, Kościół przystąpił do organizowania punktów katechetycznych. Chwilowa zmiana nastąpiła na fali „odwilży” w roku 1956, kiedy to szkoły stały się na nowo miejscem nauczania religii. Stan ten trwał jednak tylko do roku 1961, bowiem wtedy wraz z ustawą z dnia 15 lipca ostatecznie usunięto katechezę ze szkoły, a wszelką działalność oświatowo – wychowawczą poddano nadzorowi Ministerstwa Oświaty. Na jej podstawie wydane zostało zarządzenie w sprawie prowadzenia punktów katechetycznych i instrukcja w sprawie ich rejestracji. Stały się one podstawą do uzurpowania sobie przez władze komunistyczne prawa do wizytowania i kontrolowania zajęć prowadzonych w punktach katechetycznych. W parafiach Kościoła gorzowskiego znajdujących się na terenie województwa zielonogórskiego władze wyznaniowe i oświatowe próbowały zmusić księży do podporządkowania się wydanym przepisom, jednak zdecydowana postawa Kurii gorzowskiej powodowała, że jedynie nieliczni księża rejestrowali punkty katechetyczny i pobierali wynagrodzenie za nauczanie religii. Również niewielu księży godziło się na wizytowanie lekcji religii odbywających się w pomieszczeniach kościelnych i składanie sprawozdań z nauczania. Widząc nieskuteczność zarówno działań administracyjnych, jak i bezprawnych nacisków polegających na zastraszaniu, szantażowaniu i karaniu księży nauczających w punktach katechetycznych, w połowie lat 70-tych władze państwowe praktycznie zrezygnowały z nadzoru nad punktami katechetycznymi, a w październiku 1981 r. uchyliły krzywdzące Kościół przepisy uznając przy tym, że katecheza parafialna jest wewnętrzną sprawą kościołów i związków wyznaniowych.
Authors and Affiliations
Dariusz Mazurkiewicz
Keywords
Related Articles
- EP ID EP114084
- DOI -
- Views 213
- Downloads 0
DZIAŁALNOŚĆ KOMISJI WSPÓLNEJ W LATACH 1989-2008 JAKO WYRAZ DIALOGU MIEDZY PAŃSTWEM A KOŚCIOŁEM W ŚWIETLE WYBRANYCH ZAGADNIEŃ
W Polsce, po przełomie politycznym 1989 r., nastąpiła normalizacja stosunków w odniesieniu do poszczególnych kościołów i związków wyznaniowych. Na mocy art. 4 ustawy z 17 maja 1989 r. o stosunku Państwa do Kościoła katol...
Rec. Kazimierz Urban, Mniejszości religijne w Polsce po II wojnie światowej. Szkice i materiały, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, Kraków 2012, ss. 341
Międzynarodowa konferencja naukowa pt. Religion, Cooperation, and Conflict in Diverse Societies, Lozanna (Szwajcaria), 4-7 lipca 2017 r.
Sprawozdanie
LOKALIZACJA CMENTARZA WYZNANIOWEGO W ŚWIETLE PRZEPISÓW PRAWA POLSKIEGO O PLANOWANIU I ZAGOSPODAROWANIU PRZESTRZENNYM
Kościoły i inne związki wyznaniowe w Polsce mają zagwarantowane prawo do posiadania i zakładania cmentarzy, co stanowi jeden ze sposobów prowadzenia ich misji. Teren, na którym ma zostać założony cmentarz, zgodnie z prze...
DZIAŁALNOŚĆ KATOLICKICH ŚRODKÓW MASOWEGO PRZEKAZU PRZEJAWEM PLURALIZMU I GWARANCJĄ DEMOKRACJI
Człowiek jako istota społeczna funkcjonuje jednocześnie w różnych wspólnotach. Jedną z nich są kościoły i związki wyznaniowe, które mają prawo do zakładania i posiadania własnych środków masowego przekazu. Za ich pośredn...