Narażenie na pole elektromagnetyczne w przestrzeni pracy podczas użytkowania urządzeń do magnetoterapii lub magnetostymulacji. Metoda pomiaru in situ – wymagania szczegółowe

Journal Title: Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy - Year 2016, Vol 32, Issue 4

Abstract

W prawie pracy określono obowiązek rozpo-znania i oceny zagrożeń elektromagnetycznych w otoczeniu urządzeń i instalacji emitujących pole elektromagnetyczne (pole-EM). W rozporządzeniu ministra rodziny, pracy i polityki społecznej w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy pracach związa-nych z narażeniem na pole-EM wśród typowych źródeł pola-EM wymieniono „urządzenia do magnetoterapii” (Rozporządzenie… DzU 2016, poz. 950, zał. 1., poz. 10.). Urządzania do magnetoterapii są wykorzystywane do łagodzenia różnych dolegliwości, z wykorzystaniem oddziaływania quasi-statycznego pola-EM. Podczas zabiegu w pobliżu aktywnych aplikatorów występuje pole-EM stref ochronnych. W związku z tym warunki narażenia pracujących podczas użytkowania aplikatorów wymagają okresowej kontroli, wykonanej zgodnie z meto-dami określonymi w normach polskich (PN), a w przypadku braku takich norm, metodami rekomendowanymi i zwalidowanymi zgodnie z wymaganiami rozporządzenia ministra zdrowia w sprawie badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia w środowi-sku pracy (Rozporządzenie… DzU 2011, poz. 166), celem rozpoznania zagrożeń elektromagnetycznych i podjęcia odpowiednich środków ochronnych (Rozporządzenie… DzU 2016, poz. 950). Metody po-miarów pola-EM w zakresie koniecznym do realizacji wspomnianych wymagań nie są obecnie znormalizowane, w związku z tym, celem relacjonowanej pracy było opracowanie metody rekomendowanej do pomiaru parametrów pola-EM in situ w przestrzeni pracy, podczas użytkowania urządzeń do magnetoterapii lub magnetostymulacji.Rekomendowana metoda pomiarów została opracowana na podstawie szczegółowego rozpoznania charakterystyki narażenia na pole-EM w otoczeniu typowych urządzeń do magnetoterapii eksploatowanych w Polsce: w otoczeniu ok. 700 aplikatorów 500 urządzeń (takich jak: Magnetronic (serii MF-10, MF-12, MF-20 i BTL), Magnetus (serii 2 i 2.26), Magnoter (serii D-56, D56A BL), Magner LT, Magner Plus, Magneris, MAG magnetic, Magnetic, Astar ABR).Wykonano oscyloskopowe rozpoznanie charakterystyk zmienności w czasie pola-EM emitowanego przez urządzenia do magnetoterapii i magnetostymulacji oraz pomiary rozkładu przestrzennego pola-EM w przestrzeni pracy przy tych urządzeniach.Na podstawie wyników przeprowadzonych badań wykazano, że podczas zabiegu fizykoterapeutycznego źródłem pola-EM jest jedynie aplikator do magnetoterapii lub magne-tostymulacji. W przypadku wykorzystywania pola-EM o częstotliwości do 100 Hz o sinusoidalnym lub niesinusoidalnym prze-biegu ciągłym – przemiennym lub prostowa-nym (tj. ze składową stałą), zasięg pola-EM stref ochronnych jest determinowany przez rozkład przestrzenny quasi-statycznego pola magnetycznego (pola-M). Ponieważ tego typu urządzenia przeważają w polskich placówkach fizykoterapeutycznych, do oce-ny zagrożeń elektromagnetycznych w prze-strzeni pracy rekomendowano użycie uproszczonej metody pomiarów. Polega ona na pomiarze wartości skutecznej (RMS) natężenia pola-M w sinusoidalnym trybie pracy urządzenia. Ocena wyników w takim przypadku uwzględnia limity narażenia określone w prawie pracy w stosunku do wartości równoważnych natężenia pola-M poprzez użycie odpowiedniego współczynnika korekcyjnego, odzwierciedlającego konieczność zaostrzonej oceny narażenia przy niesinusoidalnym tryby pracy urządzenia (tj. użycie limitów określonych dla pola-EM o częstotliwości 100 Hz). W przypadku urządzeń emitujących pole-EM o częstotliwościach z zakresu kiloherców (kHz) lub urządzeń o impulsowej charakterystyce emitowanego pola-EM zarekomendowano stosowanie bardziej złożonych pomiarów, obejmujących indywidualne rozpoznanie charakterystyk mierzonego pola-EM i określenie współczynników korekcyjnych do interpretacji wyników pomiarów wartości skutecznej na podstawie charakte-rystyk metrologicznych stosowanych przy-rządów pomiarowych. W metodzie określono również zasady: wyboru punktów pomiarowych, wyznaczania zasięgu stref ochronnych oraz dokumentowania wyników pomiarów. Omówiono również najistotniejsze źródła niepewności wyników pomiaru pola-EM przy omawianych urządzeniach.

Authors and Affiliations

Jolanta KARPOWICZ, Halina ANIOŁCZYK, Paweł , Krzysztof GRYZ, Jarosław KIELISZEK, Piotr POLITAŃSKI, Marek ZMYŚLONY, Patryk ZRADZIŃSKI

Keywords

Related Articles

Ołów i jego związki nieorganiczne - metoda oznaczania w powietrzu na stanowiskach pracy

Ołów jest miękkim i plastycznym metalem barwy niebieskoszarej. W przemyśle jest stosowany jako składnik wielu stopów. Ołów jest używany do produkcji: płyt akumulatorowych, kabli oraz ekranów zabezpieczających przed promi...

Chromatographic determination of tetramethylsuccinonitrile in workplace air

A new procedure has been developed for the determination of tetramethylsuccinonitrile using gas chromatography with a flame ionisation detector. This method is based on the adsorption of tetramethylsuccinonitrile on sili...

4-Chloro-3-metylofenol –frakcja wdychalna. Dokumentacja dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego

4-Chloro-3-metylofenol (PCMC) ma postać białych lub jasnoróżowych kryształów. Jest stosowany jako środek bakteriobójczy i konserwujący: kleje, gumy, farby, tusze, wyroby tekstylne i skórzane, kosmetyki oraz farmaceutyki...

Fenoloftaleina – frakcja wdychalna. Metoda oznaczania w powietrzu na stanowiskach pracy

Fenoloftaleina w temperaturze pokojowej występuje w postaci bezwonnych, bezbarwnych lub żółtawych kryształów. Substancja jest związkiem chemicznym powszechnie stosowanym w laboratoriach jako wskaźnik pH. Fenoloftaleina j...

Supporting enterprises in the implementation of statutory obligations related to occupational health and safety

This article presents rules for determining the occupational limit values (OELs) and intensities of agents harmful to health occurring in the workplace as the basic criteria for providing safe and healthy working conditi...

Download PDF file
  • EP ID EP189961
  • DOI 10.5604/1231868X.1222131
  • Views 114
  • Downloads 0

How To Cite

Jolanta KARPOWICZ, Halina ANIOŁCZYK, Paweł, Krzysztof GRYZ, Jarosław KIELISZEK, Piotr POLITAŃSKI, Marek ZMYŚLONY, Patryk ZRADZIŃSKI (2016). Narażenie na pole elektromagnetyczne w przestrzeni pracy podczas użytkowania urządzeń do magnetoterapii lub magnetostymulacji. Metoda pomiaru in situ – wymagania szczegółowe. Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy, 32(4), 151-180. https://europub.co.uk/articles/-A-189961