Nowa Słupia miasto klasztoru świętokrzyskiego

Journal Title: Studia Sandomierskie. Teologia-Filozofia-Historia - Year 2013, Vol 20, Issue 1

Abstract

Usytuowane w sercu Gór Świętokrzyskich miasteczko Nowa Słupia stanowiło do końca Rzeczpospolitej przedrozbiorowej główny ośrodek włości benedyktynów na Świętym Krzyżu. Powstało w pierwszej połowie XIV wieku nieopodal dawniejszej miejscowości parafialnej o takiej samej nazwie- Słupi (Starej). Początki i dalsze trwanie zawdzięczało benedyktynom świętokrzyskim, jako przyklasztorne centrum pątnicze, skupiające co roku liczne pielgrzymki wierzących (w tym i królów polskich), do sanktuarium św. Krzyża. Był to główny czynnik miastotwórczy, wpływający na życie gospodarcze i kulturalne miasteczka. Otoczone osadami kuźniczymi, a przede wszystkim hutniczymi produkującymi szkło, było też ważnym centrum hutniczym oraz lokalnym ośrodkiem młynarstwa, a także przemysłu spożywczego, drzewnego i włókienniczego. Na przeszkodzie rozwoju miasteczka stanęły zniszczenia wojenne i klęski żywiołowe. Trwałe ślady pozostawiły na osadach klasztornych najazdy mongolskie oraz liczne pożary i epidemie morowego powietrza. Mimo tego udało się ustalić, że Nowa Słupia nie stanowiła nigdy pustyni kulturalnej. Przy obu kościołach (w Starej i Nowej Słupi) czynne były szkoły, bractwa religijne i przybytki opieki społecznej. Autor niniejszego artykułu wyraził nadto opinię, że opracowanie dziejów Nowej Słupi mogło dojść do skutku dzięki szczęśliwie zachowanemu od XV w. archiwum miejskiemu. Inne miasta klasztorne w Małopolsce takiej szansy nie mają. Materiały źródłowe do najdawniejszej ich przeszłości zachowały się w wymiarze zaledwie śladowym.

Authors and Affiliations

Feliks Kiryk

Keywords

Related Articles

Działania PUBP w Starachowicach wobec Kościoła rzymskokatolickiego w latach 1945-1956 (Utworzenie i struktura urzędu, funkcjonariusze, agentura)

Artykuł jest pierwszą częścią pracy omawiającej działania Aparatu Bezpieczeństwa w Starachowicach wobec Kościoła rzymskokatolickiego w latach 1945-1956. Ukazuje on utworzenie i strukturę Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa...

Medale upamiętniające osobę Marii Kazimiery pochodzące z okresu koronacji i peregrynacji pary królewskiej po Pomorzu Gdańskim (Uwagi ikonograficzne)

Autor artykułu opisał trzynaście przykładów dzieł sztuki (malarstwa, grafiki, rzeźby, medalierstwa, numizmatyki, kartografii) mających związek z medalem i żetonem gloryfikującym postać małżonki Jana III Sobieskiego. Jak...

Wykorzenienie jako Cioranowski modus vivendi i modus scribendi

Wymuszone przez sytuację historyczną oraz działalność polityczną Ciorana porzucenie ojczyzny i jego emigracja do Francji stały się katalizatorem klęski wszystkiego, w co autor Pokusy istnienia dotychczas wierzył oraz czy...

Bibliografia piśmiennictwa profesorów Seminarium Duchownego w Sandomierzu (Ks. Jan Krupiński, Ks. Wawrzyniec Kukliński)

Zamieszczone materiały są kontynuacją cyklu rozpoczętego w 2011 r. prezentujące-go życiorysy i bibliografię publikacji 48 profesorów Seminarium Duchownego w Sandomierzu z XIX i XX wieku. Katalog publikacji ma układ chron...

Ks. Sylwester Jaśkiewicz, Św. Augustyn – poszukiwanie Boga, Katowice 2012

Recenzja naukowa książki: Ks. Sylwester Jaśkiewicz, Św. Augustyn – poszukiwanie Boga, Katowice 2012.

Download PDF file
  • EP ID EP167555
  • DOI -
  • Views 45
  • Downloads 0

How To Cite

Feliks Kiryk (2013). Nowa Słupia miasto klasztoru świętokrzyskiego. Studia Sandomierskie. Teologia-Filozofia-Historia, 20(1), 129-179. https://europub.co.uk/articles/-A-167555