Nowy wykaz polskich nazw geograficznych świata i zasady jego opracowania na tle dotychczasowych publikacji
Journal Title: Polish Cartographical Review - Year 2014, Vol 46, Issue 2
Abstract
Pod koniec 2013 roku wydany został „Urzędowy wykaz polskich nazw geograficznych świata” opracowany przez Komisję Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczpospolitej Polskiej. Jest to drugi tego typu wykaz obejmujący polskie nazewnictwo całego świata. Poprzedni pt. „Polskie nazwy geograficzne świata” był wydany w latach 1994–1996. Wykaz ma status urzędowy, a podane w nim polskie nazwy powinny być stosowane przez instytucje publiczne, wykonujące zadania na terenie Polski. Jego opracowanie wynika także z zaleceń Grupy Ekspertów ONZ do spraw Nazw Geograficznych. W wykazie uwzględniono nazwy obiektów ze wszystkich kontynentów, a także nazwy obiektów podmorskich; nie uwzględniono natomiast nazw obiektów w całości leżących na terenie Polski. Wykaz odnosi się wyłącznie do obiektów, dla których zalecane są polskie nazwy geograficzne, tzn. różniące się w zapisie od nazw oryginalnych. W wykazie podano polskie nazwy 13 359 obiektów geograficznych (nazwy główne). Najwięcej obiektów, dla których zalecane są polskie nazwy znajduje się w europejskiej części wykazu – 9646, zaś wśród państw najliczniej reprezentowana jest Ukraina (2222 nazwane obiekty) i Białorusi (2020). Ze względu na to, że niektóre nazwy powtarzają się w wykazach poszczególnych państw, łącznie znalazło się w nim 14 975 pozycji nazewniczych. Ponadto uwzględniono 238 polskich nazw wariantowych, a także 254 formy długie nazw, przeważnie używane w stosunkach oficjalnych. W porównaniu do wcześniejszych opracowań Komisja rozszerzyła znacznie liczbę zalecanych polskich nazw dla obiektów geograficznych (głównie miejscowości) leżących przed II wojną światową w granicach Polski. Z tego względu znacznie rozbudowane zostały wykazy polskich nazw na Litwie, Białorusi i Ukrainie. Wykaz został podzielony na osiem części (rozdziałów) – siedem odpowiada poszczególnym częściom świata, a ostatnią poświęcono obiektom podmorskim. Rozdziały poszczególnych części świata rozpoczyna lista zalecanych polskich nazw wielkich jednostek regionalnych oraz nazw oceanów. Następnie zamieszczono nazwy według uporządkowanych alfabetycznie państw i terytoriów niesamodzielnych. Nazwy obiektów geograficznych, w ramach poszczególnych państw i terytoriów, ułożono z podziałem na 59 kategorii, których występowanie zależy od specyfiki danego państwa lub terytorium. W części ósmej, dotyczącej obiektów podmorskich, nazwy zamieszczono według położenia na obszarze pięciu oceanów, przy czym osobno wydzielono obiekty położone na morzu Bałtyckim i Śródziemnym, a nazwy poszczególnych obiektów geograficznych, zamieszczonych w tej części, ułożono z podziałem na 14 kategorii. Spośród kategorii najliczniejsza jest z nazwami miejscowości, w której podano 5238 nazw, kolejnymi są jednostki administracyjne (1669 obiektów) i rzeki (667). Hasła odnoszące się do poszczególnych obiektów geograficznych zawierają nazwę polską, po niej nazwy oryginalne (w razie konieczności w zapisie zlatynizowanym), następnie współrzędne geograficzne obiektu. Hasła niekiedy zostały uzupełnione dodatkowymi informacjami i uwagami. Publikację zamyka skorowidz nazw polskich.
Authors and Affiliations
MACIEJ ZYCH
Keywords
Related Articles
- EP ID EP126628
- DOI -
- Views 55
- Downloads 0
Application of Sentinel-2 and EnMAP new satellite data to the mapping of alpine vegetation of the Karkonosze Mountains
Effective assessment of environmental changes requires an update of vegetation maps as it is an indicator of both local and global development. It is therefore important to formulate methods which would ensure constant m...
Map perception: theories and research in the second half of the twentieth century
Until the 1990s map perception research was one of the main parts of cartography as a scientific discipline. In the last years of the century map perception research fell out of favor as cartographers turned their attent...
Effectiveness of cartographic presentation methods applied within small-scale thematic maps in the press and on the Internet
The author discuss effectiveness of cartographic presentations. The article includes opinions of cartographers regarding effectiveness, readability and efficiency of a map. It reminds the principles of map graphic design...
The fiftieth anniversary of the first United Nations Conference on the Standardization of Geographical Names
On the occasion of the fiftieth anniversary of the first United Nations Conference on the Standardization of Geographical Names, the author presents the historical background of the ongoing international cooperation on t...
Elaboration of topographic bases for statistical maps, their contents and importance
The author’s objective is to present the role of base contents for a statistical map and determine its desired features which would influence optimum perception of the main contents of the map. The article consists of tw...