Nutrigenomika – bioaktywne składniki żywności
Journal Title: Advances in Hygiene and Experimental Medicine - Year 2013, Vol 67, Issue 0
Abstract
Nutrigenomika analizuje związki między dietą a genami i identyfikuje mechanizmy w jakich żywność i żywienie wpływają na stan zdrowia i choroby cywilizacyjne [3]. Bioaktywne składniki diety są cząsteczkami sygnałowymi, które przenoszą informacje ze środowiska zewnętrznego i wpływają w sensie ilościowym i jakościowym na poziom ekspresji genów w komórce. Działanie biologiczne bioaktywnych składników diety zależy od wielu fizjologicznych procesów, które mogą zachodzić jednocześnie w obrębie kilku genów. Opisywany polimorfizm genów może zmienić ich funkcję i w konsekwencji fizjologiczną odpowiedź organizmu na składniki pokarmowe.Bioaktywne składniki diety działają przynajmniej na dwóch poziomach: jako czynniki regulujące strukturę chromatyny i jako czynniki regulujące w sposób bezpośredni aktywność receptorów jądrowych. Procesy syntezy i naprawy DNA są regulowane przez niektóre witaminy, makro- i mikroelementy. Są one m.in. kofaktorami enzymów katalizujących replikację DNA, jego metylację i naprawę. Profil metylacji DNA może się zmieniać pod wpływem diety, polimorfizmów pojedynczego nukleotydu oraz działania czynników środowiskowych. Bioaktywne składniki diety mogą bezpośrednio wpływać na proces ekspresji genów, działając jako ligandy receptorów jądrowych. Wrażliwą na składniki diety grupą receptorów jądrowych są receptory sensorowe. Do grupy tej należą m.in. receptory PPAR (peroxisome proliferator activated), odpowiedzialne za metabolizm energetyczny oraz receptory LXR (liver X receptor), FXR (farnesoid X receptor) i RXR, odpowiedzialne za metabolizm cholesterolu.
Authors and Affiliations
Monika Gętek, Natalia Czech, Katarzyna Fizia, Agnieszka Białek-Dratwa, Małgorzata Muc-Wierzgoń, Teresa Kokot, Ewa Nowakowska-Zajdel
Keywords
Related Articles
- EP ID EP66896
- DOI -
- Views 126
- Downloads 0
Metformin as a key to alternative activation of microglia?
The results of recent studies suggest that metformin, in addition to its antihyperglycemic efficacy, may also attenuate neuroinflammation and directly act on the central nervous system. However, the molecular mechanisms...
Insulinooporność a przewlekła reakcja zapalna
Insulinooporność jest stanem zmniejszonej odpowiedzi biologicznej tkanek na insulinę. Badania ostatnich lat spowodowały wzrost zainteresowania rolą przewlekłej reakcji zapalnej o niskiej aktywności w patogenezie insulino...
Odkształcalność i agregacja krwinek czerwonych u pacjentów z przewlekłą niewydolnością żylną kończyn dolnych z towarzyszącymi żylakami
Zmiany mięśni szkieletowych w trakcie starzenia: fizjologia, patologia i regeneracja
W pracy przedstawiono zmiany zachodzące w mięśniach szkieletowych podczas starzenia się organizmu ludzkiego. Wraz z postępującym wiekiem dochodzi do fizjologicznego spadku masy mięśni szkieletowych, określanego mianem s...
Właściwości odżywcze i alergizujące jaj kurzych
Jaja kurze charakteryzują się cennymi wartościami odżywczymi i są drugim po mleku krowim, pokarmem obcogatunkowym wprowadzanym do diety dziecka. Pewne składniki jaja wykazują również inne niż dietetyczne właściwości biol...