O BADANIU PROWENIENCJI MUZEALIÓW
Journal Title: Muzealnictwo - Year 2012, Vol 53, Issue
Abstract
Artykuł omawia doświadczenia muzealnika z 15 letnim stażem, pracownika Działu Głównego Inwentaryzatora Muzeum Narodowego w Warszawie (MNW), pasjonata badania historii zbiorów, z wykształceniem archiwistycznym, pełniącego obowiązki pierwszego w polskim muzealnictwie stanowiska ds. badania proweniencji zbiorów. Śledzenie losów poszczególnych muzealiów, ich oznaczeń, sposobów zapisów w inwentarzu oraz badanie towarzyszącej im dokumentacji pozwala na stopniowe poznawanie historii zbiorów MNW, które po II wojnie światowej nazywane było „centralną składnicą” muzealną. Kierowano do niego wtedy liczne zabytki znalezione w składnicach poniemieckich z Dolnego Śląska, Pomorza, Austrii jako efekt tzw. akcji rewindykacyjnej, mienie wywiezione z Warszawy po powstaniu warszawskim oraz zabytki skonfiskowane w procesach sądowych i politycznych, także o nierozpoznanym pochodzeniu. W następnych latach wiele zabytków oddawano do nowych muzeów, rękopisy i dokumenty przekazywano do archiwów, książki do bibliotek ale i obrazy np. Niemieckiej Republice Demokratycznej, PP DESA (PP Dzieła Sztuki i Antyki) i do Rady Prymasowskiej. Niestety zaniedbania w ewidencjonowaniu tych ruchów muzealiów było powodem utraty informacji o pochodzeniu przedmiotów. Artykuł zwraca uwagę na przełomową współpracę z kolegami z innych muzeów w ustalaniu prawidłowej proweniencji zbiorów. Przedstawia warsztat badacza proweniencji ilustrowany wybranymi przypadkami, opisując źródła z których korzysta: dokumentację ewidencyjną, akta nabytków, kwitariusze ofert zakupów, wszelkie odręczne notatki z zapisami o znakach własnościowych, spuścizny po byłych pracownikach instytucji, dokumentacje konserwatorską, fotograficzną, przedwojenne drukowane katalogi zbiorów lub wystaw, przedwojenną prasę, genealogię. Autor zwraca uwagę na zasadność korzystania z zasobów archiwów miejskich i instytucjonalnych oraz zasobów archiwalnych w innych miastach. Cenna jako źródła wiedzy o nabytkach powojennych w wielu muzeach może okazać się informacja o dokumentacji Centralnej Komisji Zakupów przy MKiS. Powołane uchwałą Rządu w 1990 r. Biuro Pełnomocnika Rządu do Spraw Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą przy MKiS, na nowo podjęło działalność dokumentowania strat wojennych Polski w dziedzinie dóbr kultury. Obecnie w MKiDN, prowadzona jest baza danych o obiektach utraconych w czasie wojny, budowana na podstawie informacji przekazywanych przez poszczególne muzea. Wyniki tej pracy zależą od zaangażowania osób pracujących nad badaniem proweniencji w poszczególnych muzeach. W artykule autor zamieścił wizerunek obrazu utraconego w czasie II wojny światowej, który udało się odnaleźć w wyniku opisanych prac badacza proweniencji.
Authors and Affiliations
Roman Olkowski
Keywords
Related Articles
- EP ID EP62231
- DOI -
- Views 56
- Downloads 0
PRZEMIANY ARCHITEKTURY MUZEÓW
MUZEA – PERSPEKTYWY
O potrzebie zmiany ukształtowanego w XIX w. modelu instytucji muzealnej mówi się przynajmniej od poł. XX stulecia. Model ten, określany jako muzeum nowoczesne, lub modernistyczne był wytworem głębokich przemian społeczny...
REMARKS ON THE ARTICLE BY PAWEŁ KLAK PRACTICAL DIGITALISATION OF HISTORICAL MONUMENTS AND MUSEUM EXHIBITS (PRAKTYKA DIGITALIZACYJNA ZABYTKÓW I MUZEALIÓW) IN ”MUZEALNICTWO” 2011, no. 52, pp. 54-60
GERSON DIGITAL – CYFROWA MONOGRAFIA HISTORYCZNOARTYSTYCZNA
Gerson Digital to pierwsza z serii monografi cyfrowych publikowanych przez holenderskie Rijksbureau voor Kunsthistorische Dokumentatie (RKD) w Hadze. Monografia jest przejrzaną i uzupełnioną wersją klasycznej już dziś pr...
WALKA O TZW. REWINDYKACJĘ WILEŃSKICH DÓBR KULTURY PO II WOJNIE ŚWIATOWEJ
Tematem artykułu są działania tzw. akcji rewindykacyjnej prowadzone na terenie Wilna, Wileńszczyzny i tzw. Litwy Kowieńskiej, których celem było uratowanie dla Państwa Polskiego i jego obywateli dorobku kulturalnego, maj...