O gwarancyjnym modelu wykładni prokonstytucyjnej przepisów typizujących czyny zabronione pod groźbą kary
Journal Title: Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych - Year 2016, Vol 1, Issue 3
Abstract
Przepisy typizujące czyny zabronione pod groźbą kary stanowią ograniczenie konstytucyjnych praw i wolności jednostki, i jako takie winny być opisane w akcie prawnym rangi ustawy (nullum crimen sine lege) i uzasadnione koniecznością ochrony pewnych dóbr przedstawiających wartość społeczną (nullum crimen sine periculo sociali). Mówiąc o wykładni prokonstytucyjnej prawa karnego mieć można na myśli takie zrekonstruowanie normy prawnej, która z jednej strony najlepiej zabezpiecza dobra prawne, z drugiej zaś mieści się w granicach językowego znaczenia przepisu ustawy. Przyjmując bowiem, że art. 42 ust. 1 Konstytucji RP wysławia regułę prawną, która nie podlega stopniowaniu tak na etapie stanowienia, jak i stosowania prawa, przepis – aby spełniać konstytucyjny standard – musi precyzyjnie wyznaczać zakres kryminalizacji. Mając na uwadze akceptowaną przez Trybunał Konstytucyjny praktykę prawodawczą posługiwania się znamionami odsyłającymi (blankietowymi), czy klauzulami generalnymi, w artykule stwierdza się, że granice czynów karalnych częstokroć dookreślane są przez władze wykonawczą i sądowniczą. Zasada nullum crimen sine lege funkcjonuje tu zatem jako zasada optymalizacyjna, która może być spełniona tylko w jakimś stopniu. Autorka twierdzi, że model wykładni prokonstytucyjnej winien uwzględniać wartość bezpieczeństwa prawnego jednostki, która nie została należycie zabezpieczona przez prawodawcę.
Authors and Affiliations
Aleksandra Rychlewska
Glosa do wyroku Sądu Najwyższego z 25 stycznia 2017 r., II KK 104/16
Niniejsze opracowanie jest glosą do wyroku Sądu Najwyższego z 25 stycznia 2017 r., II KK 104/16. Zdaniem sądu motywacja zasługująca na szczególne potępienie w przypadku zabójstwa różni się od tak ocenionej motywacji w pr...
Kary nieizolacyjne w litewskim prawie karnym
We współczesnej nauce prawa karnego coraz większego znaczenia nabiera przekonanie, że izolacja skazanego, jako konsekwencja zastosowania sankcji karnej, nie może stanowić podstawowego instrumentu walki z przestępczością....
O (nie)konstytucyjności art. 517h § 1 k.p.k. słów kilka
W niniejszym opracowaniu zaakcentowano fakt, że oskarżony, którego sprawa rozpoznawana jest w trybie przyspieszonym, ma – na gruncie aktualnie obowiązującego art. 517h § 1 k.p.k. – bardzo niewiele czasu na złożenie wnios...
Glosa do wyroku Sądu Apelacyjnego w Lublinie z 9 grudnia 2015 r., II AKa 155/15
Glosa dotyczy rozstrzygnięcia postępowania karnego w sytuacji, gdy sąd stwierdzi upływ terminu przedawnienia karalności oraz okoliczność, że sprawca nie popełnił zarzucanego mu czynu. Sąd Apelacyjny w Lublinie stwierdził...
Nieumyślne spowodowanie śmierci płodu ludzkiego w świetle etyki i polskiego prawa karnego
Tekst porusza kwestię kryminalizacji czynów skutkujących śmiercią płodu ludzkiego. Autor wskazuje na filozofię oraz etykę jako podstawy dla określenia pozycji prawnej istoty ludzkiej w fazie prenatalnej. W tym celu zosta...