O znanych i mniej znanych relacjach Leonharda Eulera z Polską

Apply

O znanych i mniej znanych relacjach Leonharda Eulera z Polską

Journal Title: Studia Historiae Scientiarum - Year 2016, Vol 15, Issue

Abstract

W tej pracy skupiamy się na kontaktach badawczych Leonharda Eulera z polskimi naukowcami jego epoki, głównie z Gdańska (wtedy Gedanum, Danzig). L. Euler był najbardziej płodnym matematykiem wszystkich czasów, najwybitniejszym matematykiem osiemnastego wieku i jednym z najlepszych w historii. Kompletne wydanie jego rękopisów nie zostało dotąd zakończone (Kleinert 2015; Kleinert, Mattmüller 2007). Kontakty Eulera z francuskimi, niemieckimi, rosyjskimi i szwajcarskimi naukowcami są powszechnie znane, a stosunki z Polską, wtedy jednym z największych krajów europejskich, są nadal zapomniane. Euler odwiedził Polskę tylko raz, w czerwcu 1766 roku, w drodze powrotnej z Berlina do Petersburga. Był goszczony przez dziesięć dni w Warszawie przez Stanisława II Augusta, ostatniego króla Polski. Wielu polskich naukowców przedstawiono Eulerowi, nie tylko z kręgów matematycznych, ale również astronomów i geografów. Korespondencja Eulera z gdańskimi naukowcami i urzędnikami, w tym Carlem L. Ehlerem, Heinrichem Kühnem i Natanaelem M. von Wolfem zaczęła się już w połowie lat 1730-tych. Wyróżniamy relacje L. Eulera z H. Kühnem, profesorem matematyki w Gimnazjum Akademickim w Gdańsku i prawdopodobnie najlepszym polskim matematykiem tamtej epoki. To od H. Kühna Euler dowiedział się o problemie mostów królewieckich. Dlatego można argumentować, że początek teorii grafów i topologii płaszczyzny wywodzi się z Gdańska. Ponadto, H. Kühn był pierwszym matematykiem, który zaproponował interpretację geometryczną liczb zespolonych, bardzo cenioną przez Eulera. Ustalenia zawarte w niniejszym artykule są albo nieznane lub mało znane ogólnej społeczności matematyków.

Authors and Affiliations

Roman Sznajder

Keywords

Jowin Bystrzycki complex numbers Danzig Academic Gymnasium Carl Gottlieb Ehler Leonhard Euler Königsberg bridge problem Heinrich Kühn King Stanisław August Poniatowski Józef Rogaliński Nathanael Matthaeus von Wolf

A discussion of books: Modi memorandi: Leksykon kultury pamięci by Magdalena Saryusz-Wolska. Warsaw: Wydawnictwo Naukowe Scholar, 2014 and Deutsch-Polnische Erinnerungsorte, Volumes 1–5. Paderborn: Schöningh, 2012–2015 Polsko-niemieckie miejsca pamięci, Volumes 1–4. Warsaw: Wydawnictwo Naukowe Scholar, 2013–2015

This article presents a discussion of two monographs reporting on their merits and shortcomings: Modi memorandi: Leksykon kultury pamięci by M. Saryusz-Wolska (2014), and Deutsch-Polnische Erinnerungsorte, vols 1–5 (2012...

EP ID EP177513
DOI 10.4467/23921749SHS.16.005.6148
Views 54
Downloads 0