O znanych i mniej znanych relacjach Leonharda Eulera z Polską
Journal Title: Studia Historiae Scientiarum - Year 2016, Vol 15, Issue
Abstract
W tej pracy skupiamy się na kontaktach badawczych Leonharda Eulera z polskimi naukowcami jego epoki, głównie z Gdańska (wtedy Gedanum, Danzig). L. Euler był najbardziej płodnym matematykiem wszystkich czasów, najwybitniejszym matematykiem osiemnastego wieku i jednym z najlepszych w historii. Kompletne wydanie jego rękopisów nie zostało dotąd zakończone (Kleinert 2015; Kleinert, Mattmüller 2007). Kontakty Eulera z francuskimi, niemieckimi, rosyjskimi i szwajcarskimi naukowcami są powszechnie znane, a stosunki z Polską, wtedy jednym z największych krajów europejskich, są nadal zapomniane. Euler odwiedził Polskę tylko raz, w czerwcu 1766 roku, w drodze powrotnej z Berlina do Petersburga. Był goszczony przez dziesięć dni w Warszawie przez Stanisława II Augusta, ostatniego króla Polski. Wielu polskich naukowców przedstawiono Eulerowi, nie tylko z kręgów matematycznych, ale również astronomów i geografów. Korespondencja Eulera z gdańskimi naukowcami i urzędnikami, w tym Carlem L. Ehlerem, Heinrichem Kühnem i Natanaelem M. von Wolfem zaczęła się już w połowie lat 1730-tych. Wyróżniamy relacje L. Eulera z H. Kühnem, profesorem matematyki w Gimnazjum Akademickim w Gdańsku i prawdopodobnie najlepszym polskim matematykiem tamtej epoki. To od H. Kühna Euler dowiedział się o problemie mostów królewieckich. Dlatego można argumentować, że początek teorii grafów i topologii płaszczyzny wywodzi się z Gdańska. Ponadto, H. Kühn był pierwszym matematykiem, który zaproponował interpretację geometryczną liczb zespolonych, bardzo cenioną przez Eulera. Ustalenia zawarte w niniejszym artykule są albo nieznane lub mało znane ogólnej społeczności matematyków.
Authors and Affiliations
Roman Sznajder
Prace matematyczne w Roczniku Towarzystwa Naukowego Krakowskiego (1817–1872)
Praca zawiera ogólną charakterystykę Towarzystwa Naukowego Krakowskiego w latach 1817–1872. Ponadto w opracowaniu omówiono publikacje matematyczne oraz kilka innych z zakresu mechaniki czy też fizyki matematycznej, zamie...
Jan Czochralski – the history of an extraordinary man
The presented paper is a report from a presentation delivered in December 2013, at the end of the “Year of Jan Czochralski” celebrated in Poland. For that reason the life and achievements of Prof. Jan Czochralski (1885–1...
The life of Tadeusz Banachiewicz and his scientific activity
This paper is a synthetic biography of Tadeusz Banachiewicz (1882–1954), which takes into account his most important scientific achievements. Its aim is to present the achievements of this Polish scientist to the foreign...
Konferencja międzynarodowa „Historia kalendarzy na świecie i ich powstawanie” (Korea Południowa, 29 XI – 2 XII 2016)
Artykuł przedstawia krótką informację o międzynarodowej konferencji poświęconej historii kalendarzy w różnych rejonach świata oraz ich powstawaniu. Konferencję zorganizowano dla uczczenia 600. rocznicy urodzin Kim Dama (...
THE ACADEMY OF ARTS AND SCIENCES IN KRAKOW (1872–1918) AND ITS CZECH MEMBERS
The article shows that the Czech humanists formed the largest group among the foreign members of the Academy of Arts and Sciences in Krakow. It is mainly based on the reports of the activities of the Academy. The Academy...