"Oczyszczać Polskę z elementów wrogich i obcych..." Wojewódzka Komisja Kontroli Partyjnej Polskiej Partii Robotniczej w Lublinie w latach 1945-1948

Abstract

Polska Partia Robotnicza - w czasie II wojny światowej kadrowa, licząca kilkuset członków organizacja konspiracyjna przekształciła się w PZPR - partię masową, której szeregi w szczytowym okresie, końca lat 70-tych liczyły ponad 3 miliony osób. Warto zastanowić się nad metodami, za pomocą których PPR kontrolowała poczynania i poziom ideologiczny nie tylko swoich działaczy, lecz także gremiów wszystkich szczebli, za co odpowiadały Komisje Kontroli Partyjnej. Specyficznym obszarem aktywności komunistów była Lubelszczyzna, na terenach której już od dwudziestolecia międzywojennego rozwijały się partie komunistyczne, stanowiąca dogodny obszar organizowania komunistycznego ruchu oporu w czasie II wojny światowej. Nie wolno zapominać o roli regionu, jako pierwszego obszaru istnienia „ludowej” władzy. Celem artykułu jest przedstawienie utworzonej w czerwcu 1945 r. Wojewódzkiej Komisji Kontroli Partyjnej PPR w Lublinie we wszystkich aspektach jej działalności. Wprowadzenie do zagadnienia stanowi zarys funkcjonowania Centralnej Komisji Kontroli Partyjnej. Analizując działalność WKKP skupiono się na jej powstaniu, składzie, wykonywanych zadaniach, zasadach i efektach pracy. Wszyscy jej pracownicy dysponowali długim, sięgającym dwudziestolecia międzywojennego stażem partyjnym, współpracowali z KPP, KPZU lub GL/AL. Członkowie nieeetatowi rekrutowali się spośród osób, które wstąpiły do PPR po 1944 r., nie odgrywali jednak większej roli. Głównym polem działalności WKKP było karanie członków PPR za przewinienia, ważną rolę pełni zatem statystyczne ujęcie spraw partyjno-dochodzeniowych prowadzonych przeciwko członkom partii dopuszczającym się wykroczeń. Socjologiczne ujęcie zagadnienia umożliwi ukazanie jak dalece działacze PPR odbiegali od propagowanego wizerunku „nowego człowieka”. Rozważania umożliwią odpowiedź na pytanie czy komisja spełniała swoje zadania, polegające na karaniu działaczy, a także kontroli funkcjonowania instytucji partyjnych. Kwestią drugorzędną jest określenie, czy WKKP była narzędziem walk frakcyjnych w łonie KW PPR.

Authors and Affiliations

Michał Jan Bednarczyk

Keywords

Related Articles

Współpraca Departamentu I MSW z Hauptverwaltung Aufklärung MfS w zakresie tajnego pozyskiwania nowych technologii dla przemysłu PRL i NRD w latach 1975–1990

The intelligence services of the Warsaw Pact and the Council for Mutual Economic Assistance member states cooperated from the moment the Iron Curtain fell over Central and Eastern Europe. As the specific branches of the...

Cudzoziemcy w poznańskim czerwcu '56

Artykuł jest pierwszą próbą syntetycznego opisania problemu udziału cudzoziemców (przede wszystkim gości targowych) w wydarzeniach Poznańskiego Czerwca 1956 r. W artykule podjęto też próbę całościowego zestawienia i anal...

Udział NSZZ „Solidarność” w opracowaniu nowego projektu ustawy o związkach zawodowych w latach 1980–1981

After signing of the August – September Agreements in 1980, the Polish authorities obligated to legal sanction of them. Serious changes were required in the current, very laconic Trade Unions Act from 1st July 1949. That...

O konstytucji kwietniowej raz jeszcze

The March Constitution of 1921 was a result of a compromise, which was quickly criticised by politicians, lawyers, and scholars alike. Its form was also affected by the personality of Józef Piłsudski – predicting that he...

Download PDF file
  • EP ID EP198298
  • DOI -
  • Views 123
  • Downloads 0

How To Cite

Michał Jan Bednarczyk (2016). "Oczyszczać Polskę z elementów wrogich i obcych..." Wojewódzka Komisja Kontroli Partyjnej Polskiej Partii Robotniczej w Lublinie w latach 1945-1948. Pamięć i Sprawiedliwość; Pamięć i Sprawiedliwość. Pismo naukowe poświęcone historii najnowszej, 27(1), 327-367. https://europub.co.uk/articles/-A-198298