"Oczyszczać Polskę z elementów wrogich i obcych..." Wojewódzka Komisja Kontroli Partyjnej Polskiej Partii Robotniczej w Lublinie w latach 1945-1948
Journal Title: Pamięć i Sprawiedliwość; Pamięć i Sprawiedliwość. Pismo naukowe poświęcone historii najnowszej - Year 2016, Vol 27, Issue 1
Abstract
Polska Partia Robotnicza - w czasie II wojny światowej kadrowa, licząca kilkuset członków organizacja konspiracyjna przekształciła się w PZPR - partię masową, której szeregi w szczytowym okresie, końca lat 70-tych liczyły ponad 3 miliony osób. Warto zastanowić się nad metodami, za pomocą których PPR kontrolowała poczynania i poziom ideologiczny nie tylko swoich działaczy, lecz także gremiów wszystkich szczebli, za co odpowiadały Komisje Kontroli Partyjnej. Specyficznym obszarem aktywności komunistów była Lubelszczyzna, na terenach której już od dwudziestolecia międzywojennego rozwijały się partie komunistyczne, stanowiąca dogodny obszar organizowania komunistycznego ruchu oporu w czasie II wojny światowej. Nie wolno zapominać o roli regionu, jako pierwszego obszaru istnienia „ludowej” władzy. Celem artykułu jest przedstawienie utworzonej w czerwcu 1945 r. Wojewódzkiej Komisji Kontroli Partyjnej PPR w Lublinie we wszystkich aspektach jej działalności. Wprowadzenie do zagadnienia stanowi zarys funkcjonowania Centralnej Komisji Kontroli Partyjnej. Analizując działalność WKKP skupiono się na jej powstaniu, składzie, wykonywanych zadaniach, zasadach i efektach pracy. Wszyscy jej pracownicy dysponowali długim, sięgającym dwudziestolecia międzywojennego stażem partyjnym, współpracowali z KPP, KPZU lub GL/AL. Członkowie nieeetatowi rekrutowali się spośród osób, które wstąpiły do PPR po 1944 r., nie odgrywali jednak większej roli. Głównym polem działalności WKKP było karanie członków PPR za przewinienia, ważną rolę pełni zatem statystyczne ujęcie spraw partyjno-dochodzeniowych prowadzonych przeciwko członkom partii dopuszczającym się wykroczeń. Socjologiczne ujęcie zagadnienia umożliwi ukazanie jak dalece działacze PPR odbiegali od propagowanego wizerunku „nowego człowieka”. Rozważania umożliwią odpowiedź na pytanie czy komisja spełniała swoje zadania, polegające na karaniu działaczy, a także kontroli funkcjonowania instytucji partyjnych. Kwestią drugorzędną jest określenie, czy WKKP była narzędziem walk frakcyjnych w łonie KW PPR.
Authors and Affiliations
Michał Jan Bednarczyk
Keywords
Related Articles
- EP ID EP198298
- DOI -
- Views 102
- Downloads 0
Komunistyczna Partia Birmy: od niezależności do samozniszczenia. Regionalne studium przypadku komunizmu azjatyckiego
Na tle azjatyckich partii komunistycznych Komunistyczna Partia Birmy (KPB) reprezentuje bardzo ciekawy casus. Jej unikatowość wyraża się w niezależności. KPB wyrosła z rodzimych, birmańskich tradycji walki narodowowyzwol...
„Legenda w najlepszym wypadku…”. Kilka uwag na marginesie wojennych losów Stanisława Basaja „Rysia”
The present article is an academic study on the wartime fate of Stanisław Basaj, nome de guerre “Ryś”, one of the best-known commanders of the Peasants’ Battalions guerrillas in the Lublin region. The author raises the i...
Kościół katolicki w latach przełomu (1987–1989)
Rola Kościoła katolickiego w trzech ostatnich latach istnienia PRL była znacząca. Po trzeciej pielgrzymce Jana Pawła II wspomniana instytucja wystąpiła jako pośrednik i moderator dialogu między władzami a opozycją. Episk...
Za fasadą. Komitet uczelniany w strukturze PZPR i jego wpływ na zarządzanie kadrami w latach 1948-1968. Zarys problematyki
Artykuł dotyczy dwóch problemów badawczych z historii PZPR okresu 1948-1968. Pierwszy to próba określenia pozycji Komitetu Uczelnianego Politechniki Warszawskiej w strukturze organizacyjnej aparatu partyjnego. Autor star...
Działalność I sekretarza Komitetu Warszawskiego PZPR Stefana Staszewskiego w 1956 roku
Stefan Staszewski, born in 1906 in Warsaw as Gustaw Szuster, was an active member of the Young Communist League of Poland and the Communist Party of Poland, trained from 1926 to 1928 in the International Lenin School in...