Odczytywanie dzieła muzycznego. Od kategorii elementarnych do fundamentalnych i transcendentnych
Journal Title: Teoria Muzyki. Studia, Interpretacje, Dokumentacje - Year 2013, Vol 3, Issue 3
Abstract
Tekst stanowi propozycję metody odczytywania dzieła muzycznego. Autor, wychodząc – paradoksalnie – zarówno z fenomenologicznego, jak i hermeneutycznego punktu, zaleca podchodzenie do dzieła bez uprzedzeń i po pierwsze wysłyszenie w nim tonu podstawowego, ogólnego charakteru. Później wyróżnia siedem grup kategorii, których dostrzeżenie w dziele i opisanie pozwoli nam zbliżyć się do rozumienia utworu, oddać mu sprawiedliwość. Autor wyróżnia kategorie: elementarne (charaktery – C. Floros, semy, klasemy, izotopie – E. Tarasti, M. Grabócz, toposy i style – R. S. Hatten, idiomy – M. Tomaszewski), kategorie dystynktywne (wewnętrzne: aspekt materiałowy, strukturalny, emotywny i semantyczny utworu; zewnętrzne: relacja utworu wobec biografii twórcy, do kontekstu historycznego i kulturowego, do innej muzyki), dookreślające (kategorie funkcyjne, genologiczne, stylistyczne), aksjologiczne (doskonałość i sens), fundamentalne (piękno, prawda, szczerość), komplementarne (piękno—prawda, fantazja—ekspresja), transcendentne (metaforyczne, symboliczne, sakralne, metafizyczne).
Authors and Affiliations
Mieczysław Tomaszewski
Keywords
Related Articles
- EP ID EP231540
- DOI -
- Views 137
- Downloads 0
Droga do Pleromy: język harmoniczny późnego Skriabina
The harmonic language of late Scriabin is considered in terms of the category ‘harmonic field’, which seems to be an appropriate metaphor for his mature perception of harmony. The term ‘harmonic field’ is to be understoo...
O Wandern, Wandern, meine Lust. Symbole wędrówki w późnych sonatach fortepianowych Schuberta
Autor, korzystając z teorii symbolu (L. Kołakowski, H.-G. Gadamer), analizuje i interpretuje symbole wędrówki w późnych sonatach Franza Schuberta: Sonacie c-moll D 958, Sonacie A-dur D 959, Sonacie B-dur D 960. Jako arch...
O komponowaniu percepcji. Casus Witolda Lutosławskiego
The paper is an attempt to grasp and to portray certain perceptive procedures from the perspective of composing techniques (mostly those of the 20th century) in the context of the ever-growing present insights into these...
Sztuka fotografii Mieczysława Karłowicza
The Central Mountain Library in Cracow has a collection of a uniform set of Tatra Mountain landscapes by Mieczysław Karłowicz, consisting of 91 glass plates and 129 positive prints, which constitutes an extensive and int...
Pokolenie ’33 wobec Karola Szymanowskiego
Szymanowski’s presence – three attitudes in the 33 Generation · Krzysztof Penderecki’s attitude was negative for long years, and it resulted from the composer’s reaction to the image of Szymanowski (fabricated during So...