Odkrycie przez Władysława Łuszczkiewicza poliptyku kaliskiego i jego recepcja w środowisku miejscowym w latach 80. i 90. XIX w.
Journal Title: Zeszyty Kaliskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk - Year 2017, Vol 17, Issue
Abstract
W 1886 roku przybył do Kalisza wybitny historyk sztuki Władysław Łuszczkiewicz, któremu pokazano znajfujący się w kościele Św. Wojciecha na Zawodziu zdekompletowany ołtarz gotycki znany obecnie jako poliptyk kaliski. Profesor dokonał oględzin zabytku w dostępnej mu wówczas formie oraz wstępnej atrybucji ołtarza, który uznał za dzieło sśląskiej lub krakowskiej szkoły z końca XV lub pocz. XVI wieku. Było to pierwsze określenie formalne poliptyku kaliskiego, które zainicjowało starania wokół przeniesienia artefaktu do któregoś z kaliskich kościołów oraz zainspirowało kaliskich historyków do podjęcia dyskusji na temat jego pochodzenia. W wyrażonych opiniach wyróżnia się anonimowy autor Zyg. Zab. – zidentyfikowany jako Zygmunt Zaborowski – kaliski prawnik, autor pierwszej analizy stylistyczno – porównawczej ołtarza. Równie istotną rolę odegrał kaliski malarz, pozłotnik i konserwator Stanisław Janusiewicz, który był autorem rekonstrukcji ołtarza po przeniesieniu go w 1892 roku do kaliskiej kolegiaty NMP. W ścisłym kontakcie z profesorem Łuszczkiewiczem sporządził plany rekonstrukcji i nadał mu wygląd dzisiejszy. Jest on także autorem rozważań na temat ikonografii ołtarza jako ilustracji cyklu związanego z Różańcem Św. Dzieje recepcji tego ołtarza dają możliwość przyjrzenia się rozwojowi badań historycznych, sądów estetycznych i traktowania cennych zabytków jako pamiątek historycznych i narodowych. Wskazać trzeba również istotną rolę Władysława Łuszczkiewicza jako rzeczywistego odkrywcy tego poliptyku i osoby mającej znaczny udział w jego rekonstrukcji.
Authors and Affiliations
Iwona Barańska
Keywords
Related Articles
- EP ID EP289058
- DOI -
- Views 181
- Downloads 0
Zakład Naukowy Żeński Heleny Semadeniowej w Kaliszu i jego znaczenie dla kształcenia kobiet
W artykule przypomniano zagadnienia dotyczące edukacji kobiet w XIX wieku, w tym pensji jako specyficznej formy instytucji szkolnej (ustawodawstwo, program). Autorka omawia pensje prowadzone w Kaliszu w XIX i początkach...
Artystka i teoretyk sztuki – Marianna Vladimirovna Verevkina. Życie i twórczość
Wielokulturowość na obszarze Kalisza, szczególnie w wieku XIX i na początkach XX miała ogromny wydźwięk. Rodziny osiedlające się na obszarze miasta i w jego okolicach były różnego pochodzenia i niejednokrotnie po...
Wkład kaliskich ewangelików w rozwój kultury muzycznej oraz rzemiosła i przemysłu w zakresie budownictwa instrumentów muzycznych
W historii polskiej kultury muzycznej Kalisz prezentuje się przede wszystkim jako ciekawy ośrodek budownictwa instrumentów muzycznych, głównie fortepianów i pianin. Uzupełnieniem podstawowej tematyki artykułu są postacie...
Biografistyka ewangelicka w świetle wybranych słowników. Próba charakterystyki i analiza biogramów związanych z ziemią kaliską
Przedmiotem artykułu jest przeglądowe omówienie osiągnięć ewangelickiej biografistyki na przykładzie wybranych słowników, ze szczególnym uwzględnieniem sylwetek ewangelików związanych z ziemią kaliską. Autorka zwróciła s...
Podróż 1937. Szkicowniki i widokówki Tadeusza Kulisiewicza jako źródło poznania drogi artysty
W 1937 r. Tadeusz Kulisiewicz, pochodzący z Kalisza wybitny polski rysownik i grafik, wyruszył w kilkumiesięczną podróż po Europie. Droga wiodła przez Austrię, Włochy, Francję i Wielką Brytanię. Trasa składa...