Odpowiedzialność cywilna w ochronie środowiska
Journal Title: "Przedsiębiorstwo i Prawo" - Year 2018, Vol 1, Issue 1
Abstract
Wśród wielu rodzajów odpowiedzialności prawnej, o których można mówić w przypadku prawa ochrony środowiska, najbardziej racjonalne I logiczne jest wyróżnienie tej odpowiedzialności według kryterium gałęzi prawa, a więc chodzi tu o odpowiedzialność cywilną, karną i administracyjną. Zostało to uwzględnione przez ustawodawcę, ponieważ najważniejszy akt normatywny z zakresu prawa ochrony środowiska, a mianowicie ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska, w tytule VI wskazuje właśnie na te trzy rodzaje odpowiedzialności. Warto zauważyć, że ustawa ta nie wprowadza samodzielnego reżimu odpowiedzialności cywilnej za szkody powstałe w środowisku, lecz jedynie dostosowuje obowiązujące przepisy do szczególnego przedmiotu ochrony, jakim jest środowisko, poprzez m.in. stosowanie w rozważanym zakresie rozwiązań wynikających z kodeksu cywilnego, z wyjątkami wprowadzanymi w ustawie. Jeszcze do niedawna w doktrynie wskazywano na niewielkie znaczenie prawa cywilnego w ochronie środowiska, ponieważ w praktyce sądowej i ustawodawczej oraz w piśmiennictwie uważano ochronę środowiska za wyłączną domenę prawa administracyjnego. Jednak w ostatnich latach prawo cywilne i odpowiedzialność cywilna zaczynają pełnić coraz bardziej znaczącą rolę w prawie ochrony środowiska, a w szczególności dotyczy to wypracowanych na płaszczyźnie prawa cywilnego instrumentów prawnych regulujących odpowiedzialność, przy czym chodzi tu głównie o odpowiedzialność deliktową. W ustawie Prawo ochrony środowiska kwestie odpowiedzialności cywilnej zostały uregulowane w art. 322–328. Odpowiedzialność cywilna w prawie ochrony środowiska pełni funkcję prewencyjną, restytucyjną oraz kompensacyjną, z których coraz większego znaczenia zaczyna nabierać funkcja prewencyjna, ponieważ zawsze korzystniejsze jest zapobieganie ewentualnym szkodom w środowisku, niż ich naprawianie bądź też kompensowanie. Zdaniem autora niniejszego artykułu, efektywność stosowania środków cywilnoprawnych uzależniona jest od charakteru i przedmiotu naruszonego bądź też zagrożonego prawa oraz rodzaju chronionego dobra. Odpowiedzialność cywilna w ochronie środowiska ma bowiem co do zasady prowadzić do restytucji naturalnej, a gdy jest to niemożliwe ewentualne naprawienie szkody może nastąpić w formie rekompensaty pieniężnej.
Authors and Affiliations
Jerzy Jamiołkowski
Przestępstwo nielegalnego wytwarzania i posiadania broni – rys historyczny karalności
Artykuł przedstawia historyczne spojrzenie na problemy karalności za nielegalne wytwarzanie i posiadanie broni. Ten rodzaj przestępstw znany jest od czasów starożytnych. Autor opisuje regulacje prawne w tym zakresie od c...
Rozum człowieka a emfaza jego religijności
Większość tego, co obecnie uważamy za istotne, jest święte wyłącznie z tego powodu, że dawniej uważano za święte. Religia nadając znaczenie ludzkiemu życiu, pozwala wspólnotom (przynajmniej tym zjednoczonym wokół jednej...
Specjalista w procesie karnym
Tematem artykułu jest przedstawienie pozycji procesowej specjalisty jako pomocnika organów procesowych w postępowaniach karnym, karnym skarbowym oraz wykroczeniowym, a także wskazanie argumentów jakie prze-mawiają za prz...
Glosa do postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 14 czerwca 2018 r., sygn. II KO 22/18 (dot. niepełnosprawnego oskarżonego)
Glosa zajmuje się możliwością przekazania sprawy do rozpoznania innemu sądowi równorzędnemu na podstawie art. 37 k.p.k. Omówiono w niej kiedy można przyjąć, że przemawia za tym dobro wymiaru sprawiedliwości. Na pod-stawi...
Rola ABW w systemie bezpieczeństwa III Rzeczypospolitej – uwarunkowania normatywne
Każde państwo na świecie narażone jest na niebezpieczeństwa, determinowane między innymi sytuacją geopolityczną, ekonomiczną; normami oby-czajowymi, religijnymi i społecznymi; zaszłościami historycznymi oraz szeregiem in...