Ogród botaniczny na bydgoskim Myślęcinku. Projekt Edwarda Bartmana z 1977 r. w nowym, „siedliskowym” typie
Journal Title: Architectus - Year 2017, Vol 21, Issue 3
Abstract
W artykule przedstawiono opracowany przez Edwarda Bartmana projekt Ogrodu Botanicznego w Bydgoszczy, powstały u schyłku lat 70. XX w. Główny ciężar położono na przyjętą ideę projektową, a nie na jego stan dzisiejszy, gdyż stopień realizacji projektu oraz wprowadzone w jej trakcie zmiany (m.in. brak części centralnej i wejściowej, o najbogatszym w założeniu programie) istotnie zaburzyły autorską wizję ogrodu zarówno w sferze kompozycji, jak i funkcji. Pominięto również informacje o dzisiejszych zasobach roślinnych ogrodu, te bowiem stanowią odrębne zagadnienie. Projekt bydgoskiego ogrodu to przykład zastosowania nowoczesnej myśli w architekturze krajobrazu, przełamującej wcześniejsze schematy, które traktowały ogrody botaniczne jako miejsce gromadzenia jak największej liczby gatunków roślin uporządkowanych głównie według klucza systematycznego. W autorskim zamierzeniu miał to być obiekt, w którego projekcie położono silny akcent na relacje pomiędzy człowiekiem a naturą, z poszanowaniem praw przyrody i zasad ekologii. Jednocześnie powstawał w zgodzie z ówczesnymi tendencjami budowy ogrodów botanicznych – jako obiekt podmiejski (ze względu na większy areał i zapewnienie dalszego rozwoju) oraz jako jeden z elementów zespołu wielofunkcyjnego, tzw. parku kultury. Podstawowym materiałem źródłowym wykorzystanym w artykule były zachowane oryginalne rysunki prof. E. Bartmana oraz opracowania pochodzące z jego prywatnych zbiorów. Analizując formę (kompozycję) i program tego ogrodu, można wyróżnić trzy podstawowe idee, zgodnie z którymi powstawał: poszanowanie naturalnie występujących siedlisk roślinnych, które wyznaczyły ramy kompozycyjne i doborów gatunkowych (względy filozoficzne oraz ekonomiczne); otwarcie obiektu na potrzeby rekreacyjne i poznawcze człowieka oraz założenie, że ogród będzie dostępny i będzie funkcjonował przez cały rok (m.in. dzięki rezygnacji z ogrodzeń oraz wprowadzeniu atrakcyjnego, całorocznego programu funkcjonalnego – muzeum, audytorium, kawiarnie i ogrody zimowe). To połączenie pozwoliło, by powstał oryginalny i wybiegający poza ówczesne konwencje projekt. Niestety, zamierzenia projektowe zrealizowano tylko częściowo, czym znacząco upośledzono funkcjonowanie tego obiektu.
Authors and Affiliations
Joanna Dudek-Klimuk
Gustav Oelsner – architect and officer in Wrocław (Breslau) in the years 1904–1911
The subject matter of this publication is the architectural creativity of Gustav Oelsner (1879–1956) in Wrocław in the years of 1904–1911 within the range of his work in national administration on the construction of Wro...
“Butterfly effect”
This article is an attempt to present an episode from the private life of Karl Hanke, the Gauleiter of Lower Silesia in 1940–1945. His love affair with Magda Goebbels, wife of the Third Reich’s minister of propaganda, ev...
Domek Loretański w Gołębiu. Dziedzictwo utracone
Celem artykułu jest zwrócenie uwagi na nieudane prace konserwatorskie na obszarze Lubelszczyzny, której „marką kulturową” jest manierystyczna architektura sakralna i świecka. Jednym z cennych obiektów stylu nazwanego „re...
Perception and evaluation of public spaces,recreation and public transport in the city based on the example of Rio de Janeiro and Brasília
This paper presents the results of research conducted on a group of a hundred people, residents of Rio de Janeiro and Brasília. The purpose of the study was to examine how the residents evaluate public spaces, transport...
Zwarta przestrzeń miejska jako środowisko budynków energooszczędnych
W otoczeniu miejskim naturalne środowisko, w tym także czynniki klimatyczne ulegają silnemu przekształceniu. Im intensywniej zurbanizowany teren, tym bardziej złożone procesy fizyczne decydują o warunkach mikroklimatyczn...