Pamięć prospektywna – pojęcia, metody badania, podłoże neuroanatomiczne oraz jej deficyty w chorobach psychicznych
Journal Title: Psychiatria Polska - Year 2013, Vol 47, Issue 2
Abstract
W ostatnich dwóch dekadach zeszłego stulecia nastąpił zwrot w badaniach nad pamięcią. W psychologii pamięci rozwinęło się podejście określone jako ekologiczne, które wynikało z krytyki podejścia laboratoryjnego. Jednym ze skutków tej zmiany było zapoczątkowanie badań nad pamięcią obejmującą plany na przyszłość, co zaowocowało wyodrębnieniem się pojęcia pamięci prospektywnej (prospective memory). Pamięć prospektywna wykorzystywana jest w wielu aspektach życia codziennego. Dotyczy zapamiętywania planów i zamiarów, jest związana z pamiętaniem o wykonaniu określonej czynności czy zadania w przyszłości. Wyróżnia się pamięć prospektywną opartą na zdarzeniach (event-based prospective memory), pamięć prospektywną opartą na czasie (time-based prospective memory) oraz pamięć prospektywną opartą na aktywności (activity-based prospective memory). Obecnie badania na temat pamięci prospektywnej mają już swój własny paradygmat badawczy i narzędzia pomiaru a zainteresowanie badaczy tym zagadnieniem systematycznie wzrasta. Oceny pamięci prospektywnej dokonuje się na różne sposoby. Wśród nich najczęściej wymieniane są: a) kwestionariusze, b) testy psychologiczne, c) procedury eksperymentalne. Wśród tych ostatnich wprowadzić można dodatkowo rozróżnienie na eksperymenty prowadzone w warunkach naturalnych oraz procedury laboratoryjne. W literaturze polskojęzycznej, nadal niewiele jest prac związanych z tym tematem. Celem artykułu jest przybliżenie zagadnienia pamięci prospektywnej, przegląd badań dotyczących metod jej pomiaru stosowanych w badaniach naukowych i praktyce klinicznej, podłoża neuroanatomicznego oraz sprawności funkcjonowania pamięci prospektywnej w wybranych zaburzeniach psychicznych. Praca ma także na celu zwrócenie uwagi klinicystów na pamięć prospektywną jako obszar istotny dla pełnej diagnozy procesów poznawczych.
Authors and Affiliations
Monika Wiłkość, Paweł Izdebski, Ludmiła Zając-Lamparska
Keywords
Related Articles
- EP ID EP125556
- DOI -
- Views 106
- Downloads 0
Anoreksja psychiczna z perspektywy koncepcji Karla Jaspersa, Ericha Fromma oraz nurtu konstrukcjonizmu społecznego – hipotezy i refleksje
Celem artykułu jest analiza i refleksje dotyczące określonych objawów anoreksji psychicznej z perspektywy koncepcji Karla Jaspersa, Ericha Fromma oraz nurtu konstrukcjonizmu społecznego. Rozważając zaburzenie z perspekty...
Potrzeba profesjonalnej dyskusji na temat PAS
Autorka nawiązuje do artykułu Namysłowskiej, Heitzmana I Siewierskiej o syndromie oddzielenia od drugoplanowego opiekuna - PAS (“Psychiatria Polska, 1/2009) wskazując, iż jest to temat wart dyskusji profesjonalistów. Zap...
Visual-spatial functions and organisation of grapho-motor actions in ADHD children
Summary Aim. The aim of the study was to test whether children with a diagnosis of ADHD at the age of 7–16 years have deficits in visual-spatial, visual memory, planning, and organisation of the visual-motor functions...
Medical students’ sexuality – beliefs and attitudes
Introduction. Ability and readiness to talk with patients about sexual problems not only depend on education in sexual physiology and pathology, but also on the doctors’ beliefs and attitudes towards sexuality. Consideri...
Percepcja objawów z dolnego odcinka dróg moczowych (Lower Urinary Tract Symptoms – LUTS) przez lekarzy psychiatrów
Cel pracy Objawy z dolnego odcinka dróg moczowych (lower urinary tract symptoms – LUTS) są powszechne i związane są z wysokimi kosztami leczenia. Liczne badania wykazały ich negatywny wpływ na jakość życia uwarunkowaną s...