Pamięć prospektywna – pojęcia, metody badania, podłoże neuroanatomiczne oraz jej deficyty w chorobach psychicznych
Journal Title: Psychiatria Polska - Year 2013, Vol 47, Issue 2
Abstract
W ostatnich dwóch dekadach zeszłego stulecia nastąpił zwrot w badaniach nad pamięcią. W psychologii pamięci rozwinęło się podejście określone jako ekologiczne, które wynikało z krytyki podejścia laboratoryjnego. Jednym ze skutków tej zmiany było zapoczątkowanie badań nad pamięcią obejmującą plany na przyszłość, co zaowocowało wyodrębnieniem się pojęcia pamięci prospektywnej (prospective memory). Pamięć prospektywna wykorzystywana jest w wielu aspektach życia codziennego. Dotyczy zapamiętywania planów i zamiarów, jest związana z pamiętaniem o wykonaniu określonej czynności czy zadania w przyszłości. Wyróżnia się pamięć prospektywną opartą na zdarzeniach (event-based prospective memory), pamięć prospektywną opartą na czasie (time-based prospective memory) oraz pamięć prospektywną opartą na aktywności (activity-based prospective memory). Obecnie badania na temat pamięci prospektywnej mają już swój własny paradygmat badawczy i narzędzia pomiaru a zainteresowanie badaczy tym zagadnieniem systematycznie wzrasta. Oceny pamięci prospektywnej dokonuje się na różne sposoby. Wśród nich najczęściej wymieniane są: a) kwestionariusze, b) testy psychologiczne, c) procedury eksperymentalne. Wśród tych ostatnich wprowadzić można dodatkowo rozróżnienie na eksperymenty prowadzone w warunkach naturalnych oraz procedury laboratoryjne. W literaturze polskojęzycznej, nadal niewiele jest prac związanych z tym tematem. Celem artykułu jest przybliżenie zagadnienia pamięci prospektywnej, przegląd badań dotyczących metod jej pomiaru stosowanych w badaniach naukowych i praktyce klinicznej, podłoża neuroanatomicznego oraz sprawności funkcjonowania pamięci prospektywnej w wybranych zaburzeniach psychicznych. Praca ma także na celu zwrócenie uwagi klinicystów na pamięć prospektywną jako obszar istotny dla pełnej diagnozy procesów poznawczych.
Authors and Affiliations
Monika Wiłkość, Paweł Izdebski, Ludmiła Zając-Lamparska
Keywords
Related Articles
- EP ID EP125556
- DOI -
- Views 112
- Downloads 0
Burning mouth syndrome: pathogenic and therapeutic concepts
Burning mouth syndrome (BMS) is a chronic pain condition characterized by pain, burning sensations and dryness within an oral mucosa, without any clinical changes of the latter. It occurs approximately seven times more f...
Assessment of severity of depressive symptoms using the Polish version IA of Beck Depression Inventory in healthy men, inhabitants of Wrocław
Background. Aging is accompanied by progression of depressive symptoms, which significantly impair the prognosis and quality of life of elderly men. Currently, there are no Polish reference values reflecting age-related...
Retrospektywna analiza obrazu psychopatologicznego epizodów psychotycznych u hospitalizowanej młodzieży
Cel badań. Analiza obrazu i przebiegu epizodów psychotycznych u hospitalizowanej młodzieży. Metoda. Badanie miało charakter retrospektywny. Przeanalizowano 104 historie choroby dotyczące wszystkich pacjentów hospitaliz...
Polish version of the Revised Hallucination Scale (RHS) by Morrison et al. Its factor analysis and the prevalence of hallucinatory-like experiences among healthy participants
Summary Aim. The study aimed at presenting the Polish version of Morrison’s et al. (2002) Revised Hallucinations Scale (RHS). Factor structure of the RHS was of interests. Moreover, we were interested in the incidence...
Ocena wpływu wybranych czynników psychicznych i socjodemograficznych na jakość życia pacjentów ze schizofrenią
Wstęp: Przewlekła choroba, jaką jest schizofrenia może mieć istotny wpływ na wszystkie aspekty jakości życia. Cel. Ocena wpływu wybranych czynników psychicznych i socjodemograficzych, na jakość życia pacjentów z rozpo...