PIERWSZE WYSTĄPIENIE BOTALLACKITU W POLSCE (KOPALNIA POLKOWICE-SIEROSZOWICE) 217-228
Journal Title: Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego - Year 2017, Vol 469, Issue 469
Abstract
W wyrobiskach górniczych kopalni miedzi Polkowice-Sieroszowice stwierdzono występowanie botallackitu, stowarzyszonego z paratacamitem, klinoatacamitem, gipsem i halitem. Botallackit krystalizuje z bogatych w chlorki (3500 mg/dm3) wód kopalnianych o podwyższonej temperaturze (33°C). Na podstawie analiz składu chemicznego w mikroobszarze wyróżniono dwie odmiany botallackitu. Pierwsza z nich charakteryzuje się niewielką substytucją jonu Cu2+ przez Pb2+, Fe2+ oraz Zn2+. Średni wzór chemiczny tej odmiany obliczony na podstawie 50 analiz jest następujący: (Cu1,94Pb0,02Fe0,02Zn0,02)S = 2,00Cl0,98(OH)3,02. W drugiej odmianie botallackitu stwierdzono znaczą substytucję kationów Cu2+ przez jony Pb2+, Fe2+, Zn2+ i Mn2+. Średni wzór chemiczny tej odmiany, obliczony na podstawie 40 analiz w mikroobszarze jest następujący: (Cu1,85Pb0,09Fe0,04Zn0,02)S = 2,00Cl1,05(OH)2,95. Obliczone parametry komórki elementarnej (metodą Rietvelda) są następujące: a = 5,7165(2), b = 6,1362(2), c = 5,6325(2), b = 92,943(3). Botallackit jest najmniej trwałą polimorficzną odmianą substancji Cu2Cl(OH)3, która ostatecznie rekrystalizuje w znacznie bardziej stabilne polimorfy Cu2Cl(OH)3. Proces przemiany botallackitu może być spowalniany przez wysokie stężenie jonów Ca2+ w wodach kopalnianych. Również zastępowanie miedzi przez inne kationy dwuwartościowe może działać stabilizująco na strukturę tego minerału i zapobiegać jego dalszej transformacji. Wystąpienie botallackitu w kopalni Polkowice-Sieroszowice jest pierwszym udokumentowanym stanowiskiem tego minerału w Polsce.
Authors and Affiliations
Rafał Siuda, Marek Łodziński, Marcin Syczewski, Łukasz Kruszewski, Jaroslav Pršek, Paweł Hoffmann
ZMIENNOŚĆ STĘŻEŃ GLINU W WODACH STREFY AERACJI GNEJSÓW GÓR SOWICH (WIELKA SOWA, SUDETY ŚRODKOWE) – WYNIKI WSTĘPNE
W artykule przedstawiono zmienność stężeń glinu w wodach infiltrujących przez strefę aeracji w obrębie zwietrzelin gnejsów Gór Sowich (zachodnie zbocza Wielkiej Sowy) w rejonie Sokolca. W profilu zwietrzelin do głębokoś...
DETRITAL ZIRCON GEOCHRONOLOGY AND PROVENANCE OF THE PROTEROZOIC QUARTZ-RICH METASEDIMENTS OF THE MAZOWSZE DOMAIN: SOURCE AREAS AND REGIONAL CORRELATION
Drilling at Mońki IG-2 and Zabiele IG-1 in the Mazowsze domain has intersected mature quartz-rich metasedimentary rocks belonging to the basement of NE Poland, described so far as a Biebrza complex. The geochemical compo...
THE RELIABILITY OF EVALUATION OF ELASTIC PROPERTIES OF ROCKS AT GREAT DEPTHS
The paper is an introduction to the other papers published in this volume, devoted to the methods and results of laboratory testing of rocks from great depths prepared by the authors from Department of Geomechanics: P. Ł...
JAKOŚĆ WĘGLA W LUBELSKIM ZAGŁĘBIU WĘGLOWYM
Stan rozpoznania jakości węgla w Lubelskim Zagłębiu Węglowym (LZW) jest odzwierciedleniem rozpoznania geologicznego złóż węgla zlokalizowanych głównie w centralnej części zagłębia. Analizie jakościowej i technologicznej...
THE EFFECTS OF MIXING GROUNDWATER AND SURFACE WATER IN THE CONDITIONS OF WATER DISCHARGE FROM THE EXCAVATION DEWATERING – CASE STUDY OF THE POTOK SŁUŻEWIECKI IN WARSAW
The paper presents a typical problem for agglomeration areas, i.e. the discharge of drainage water from the excavation pit to the watercourse. In case of the Potok Służewiecki, the most important problem is a significant...