PILOTAŻOWE BADANIA PIERWIASTKÓW ZIEM RZADKICH W STREFIE KONTAKTU BLOKU MAŁOPOLSKIEGO Z BLOKIEM GÓRNOŚLĄSKIM
Journal Title: Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego - Year 2015, Vol 465, Issue 465
Abstract
W artykule przedstawiono wyniki pilotażowych badań prospekcyjnych przeprowadzonych za pomocą przenośnego spektrometru XRF Delta 50 Premium firmy Olympus na rdzeniach wiertniczych ze strefy kontaktu bloku małopolskiego z blokiem górnośląskim. Wykonano kilkaset pomiarów koncentracji La, Ce i innych pierwiastków śladowych w wytypowanych archiwalnych otworach ze stref perspektywicznych dla wystąpień mineralizacji Mo–Cu–W. Maksymalne pomierzone spektrometrem terenowym zawartości dla La i Ce stwierdzono w otworze Ko-4 (interwał głęb. 450–550 m), wyniosły one odpowiednio ok. 400 i ok. 600 ppm. W innych otworach wiertniczych (Pz-36, RK-2 i Cianowice-2) w interwałach głębokości (ok. 400–1300 m) pomierzone maksymalne zawartości dla La i Ce były ok. dwukrotnie niższe niż w otworze Ko-4. W przeprowadzonych pracach analitycznych stwierdzono lokalnie współzależność w występowaniu LREE z Ba, Sr, Y, czy Th. Najciekawsze pod tym względem próbki zbadano metodą ICP-MS oraz przy użyciu mikrosondy elektronowej CAMECA SX-100. Suma REE (ICP-MS) dla czterech najbardziej wzbogaconych w te pierwiastki próbek wyniosła od ok. 0,02 do ok. 0,1%. Sumy REE dla zbadanych próbek znormalizowane do zawartości w górnej skorupie kontynentalnej są niskie (zakres 1–10). Najwyższe koncentracje REE w próbkach brekcji hydrotermalnej z otworu Ko-4 (głęb. ok. 500 m) osiągają dla Ce (305,1 ppm), Nd (266,9 ppm), La (258 ppm) oraz Sm (31,3 ppm). Pozostałe REE mają niskie koncentracje. Jest to wyraźnie widoczne na znormalizowanych wykresach logarytmicznych koncentracji REE w stosunku do zawartości w chondrycie oraz w stosunku do ich zawartości w górnej skorupie kontynentalnej. Charakterystyczny jest brak ujemnej anomalii Eu na przedstawionych w artykule wykresach. W badaniach w mikroobszarze, poza niezidentyfikowanymi minerałami z grupy bezwodnych fosforanów wzbogaconych w REE (głównie Ce, La, Nd) oraz monacyt, zidentyfikowano najprawdopodobniej calcioancylit-(Ce), synchisyt-(Ce) oraz bastnäsyt i cyrkon. Forma oraz skład przejawów mineralizacji REE wskazują wyraźnie na hydrotermalny charakter. REE uległy w procesie hydrotermalnym redepozycji i koncentracji w strefach brekcji i spękań tektonicznych oraz w skałach zmienionych metasomatycznie. Przedstawione w artykule koncentracje REE mają jedynie charakter wskaźnikowy i są znacznie niższe niż najciekawsze, występujące w innych jednostkach geologicznych w Polsce, analizowane w ramach wykonanego projektu badawczego i opisane w osobnych artykułach.
Authors and Affiliations
Stanisław Mikulski, Marek Markowiak, Katarzyna Sadłowska, Andrzej Chmielewski, Grzegorz Zieliński
Zmiany środowiskowe poprzedzające sedymentację gipsów badeńskich i na początku ich depozycji w rejonie Rzeki Wschodniej (północna część zbiornika przedkarpackiego)
Skład i zmiany zespołów otwornic pochodzących z najwyższej części utworów podewaporatowych w otworze wiertniczym Busko (Młyny) PIG-1 (głęb. 188–192 m), zlokalizowanym w północnej części zbiornika przedkarpackiego (Parate...
COMPLEX FLOW SYSTEM MODEL OF THE MUSZYNA REGION (BESKID SĄDECKI RANGE, POLISH OUTER CARPATHIANS)
Multilayered Muszyna regional model was constructed in the ArcGIS and the GMS environment. Among the several methods for implementing the model in the GMS system the LPF method was used to create a structure of the model...
THE SOIL-WATER CONDITIONS IN THE GŁUSZYNKA VALLEY IN THE CZAPURY AREA (MUNICIPALITY MOSINA, PROVINCE WIELKOPOLSKA)
The paper presents the geological structure of the Głuszynka valley in its lower reaches and characterizes the hydrogeological conditions. The article also establishes the direction of groundwater drainage of the free w...
EUPELAGIC SEDIMENTS AS A POTENTIAL RESOURCE FOR RARE EARTH ELEMENTS
The study deals with the potential and suitability of selected eupelagic sediments (siliceous-clayey silts) and hydrogenic marine ferromanganese oxides (polymetallic nodules and cobalt-rich manganese crust) as a possible...
REVIEW OF PROCESSES TAKING PLACE IN HDR SYSTEMS IN THE CONTEXT OF NUMERICAL MODELLING OF THE RESULTS
The article discusses the idea of using hot dry rock systems (HDR) for the purpose of heat delivery and electricity production. Working conditions of such systems and their influence on system performance are mentioned....