Piwniccy herbu Lubicz a Toruń, czyli jak duże i bogate miasto przyciągało szlachtę
Journal Title: Klio. Czasopismo poświęcone dziejom Polski i powszechnym - Year 2017, Vol 42, Issue 3
Abstract
Wielkie miasta pruskie, m.in. Toruń, były dla okolicznej szlachty naturalnym miejscem zbytu płodów rolnych, edukacji, realizacji przejawów życia religijnego. Rodzina Piwnickich herbu Lubicz odmieniony była z Toruniem związana niezwykle mocno. Ich gniazdowe dobra Piwnice (położone zaledwie 9 km od miasta) były niemal prywatną enklawą położoną pośród rozległych dóbr ziemskich Torunia, a początki rodziny wiążą się z małżeństwem Jakuba Dobrskiego h. Lubicz z dziedziczką Piwnic Małgorzatą Rusop. Piwniccy w linii żeńskiej wywodzili się więc ze zubożałego patrycjatu miejskiego. W XVII i XVIII wieku przedstawiciele rodziny – niezbyt zamożnej, ale aktywnej na forum sejmikowym prowincji – potrafili świetnie odnaleźć się w sytuacji politycznej Prus Królewskich i Rzeczypospolitej. Potrafili żarliwie bronić autonomii prowincji i niezależności jej miast, by przy innej okazji atakować mieszczan populistycznymi wystąpieniami, mającymi na celu przysporzenia im popularności wśród lokalnej szlachty. Lojalność wobec torunian, reprezentowanie ich interesów na forum sejmikowym i sejmowym, wiązała się z wypłacaniem przez miasto niektórym przedstawicielom rodziny stałych pensji. Dotyczyło to nawet najwybitniejszego spośród Piwnickich – Waleriana Józefa, oświeceniowego reformatora, przyjaciela króla Poniatowskiego. Swoje związki z miastem, nieformalną, płatną walkę o utrzymanie jego niezależności, Piwnicki przypłacił utratą wpływów i szacunku wśród pruskiej szlachty.
Authors and Affiliations
Bartosz Drzewiecki
Keywords
Related Articles
- EP ID EP525078
- DOI 10.12775/KLIO.2017.032
- Views 59
- Downloads 0
Testament generała Józefa Hallera
Józef Haller wywodził się z rodziny o bogatych tradycjach wojskowych i społecznikowskich. Taką postawę przyjął w życiu również sam generał. Autor przedstawia materiał będący rozporządzeniem ostatniej woli, któremu nadano...
Szlachta wokółbałtycka w ujęciu encyklopedystów
Artykuł poświęcony jest migracji szlachty w całym basenie Morza Bałtyckiego i w szerokiej perspektywie czasowej, ale z ograniczeniem do oglądu sprawy w kręgu niezwykle wpływowych współredaktorów słynnej Encyklopedii fran...
Epitafium termopilskie w Polsce
W artykule autor zbiera przykłady nawiązania do termopilskiego epitafium – „Przechodniu, idź i powiedz Sparcie, że tu leżymy posłuszni jej prawom” – w XIX–XX wieku. Wśród omawianych nawiązań są m.in. Isandlwana (1879), L...
Konferencja naukowa ,,Kulturowe aspekty relacji między człowiekiem a przyrodą”, Toruń 24–25 XI 2016
Kulturowe aspekty relacji między człowiekiem a przyrodą
Dyslokacja partii wojska koronnego w 1677 roku. Przyczynek do badań pogranicza polsko-tureckiego oraz organizacji armii w dobie pokoju 1677–1683
Po wojnie Rzeczypospolitej z Imperium Otomańskiej z lat 1672–1676 wojsko koronne zostało w 1677 roku zredukowane do 12 000 żołnierzy. Przeprowadzono reorganizację armii, dzieląc ją na 6 partii, czyli części, które rozesł...