Płynna tożsamość czy tożsamości wielorakie młodzieży?

Abstract

Powszechnie tożsamość jest rozumiana jako proces tworzenia obrazu samego siebie. Jest to, podobnie jak osobowość, swego rodzaju psychiczna dyspozycja nabywana poprzez doświadczanie rzeczywistości. W odróżnieniu od osobowości tożsamość nie jest biernie kształtowana przez środowisko, ale w znacznej mierze to jednostka sama buduje swoją indywidualną tożsamość w ten sposób, aby świadomie odróżnić się do innych osób w grupie. Z jednej strony poprzez konstruowanie tożsamości uczeń poszukuje najbardziej optymalnego środowiska własnego rozwoju, z drugiej – przyjęta tożsamość określa logikę jego zachowania się. Szczególnie krytyczny w kształtowaniu tożsamości jest okres adolescencji. Przed młodym człowiekiem otwierają się nowe możliwości uczestnictwa w świecie. Doświadczanie świata zapośredniczone przez nowe media ma duży wpływ na tożsamość, która formowana jest w oparciu o punkty odniesienia. Tymi punktami odniesienia są najczęściej wzorce osobowe lansowane przez media. Szybkość zmian w życiu społecznym powoduje, że równie szybko podlega zmianom tożsamość. W płynnej rzeczywistości możemy mówić o płynnej tożsamości i dostosowywaniu jej do aktualnych potrzeb społecznych. Znamienne jest to, że uczestnictwo w internetowych społecznościach jest z kolei impulsem do tworzenia wielu tożsamości sieciowych, które użytkowane są w różnych sytuacjach. Zjawisko, które można nazwać istnieniem tożsamości wielorakich, powoduje, że młody człowiek ma trudności z uświadomieniem sobie własnej tożsamości oraz zrozumieniem siebie i swojej osobowości, co jest przyczyną frustracji, niepewności i zagubienia. To z kolei może prowadzić do chaosu w myśleniu i działaniu. Tym niepokojącym zjawiskom stara się zapobiec edukacja medialna. Podjęte zostały badania nad osadzeniem tożsamości w kontekście społecznym i kulturowym. Pozwoliły one odpowiedzieć na pytanie, czy współczesny uczeń jest zdolny do samo zdefiniowania się i określenia własnej tożsamości, czyli, czy jest w stanie podołać procesowi tworzenia obrazu samego siebie poprzez doświadczanie rzeczywistości? Celem badawczym podjętym w artykule jest analiza struktury osobowościowej tożsamości oraz na jej tle odpowiedź na pytanie, jak ona wpływa na możliwości wprowadzania zmian tożsamości w obecnych warunkach społecznych. Odpowiedź, istotna dla edukatorów, nie jest jednoznaczna i skłania raczej do wysunięcia wniosku, że zmiany tożsamości mają charakter dwupłaszczyznowy: powolny i płynny oraz skokowy i wieloraki. Ponieważ współczesna pedagogika wykracza poza własne ramy i coraz częściej posługuje się narzędziami psychologicznymi, więc z tej perspektywy przedstawiono również rozważania na temat problemu poszukiwania i kreowania tożsamości płynnej i wielorakich tożsamości w szerszym kontekście – cyfrowego zapośredniczenia struktur społecznych.

Authors and Affiliations

Joanna Juszczyk-Rygałło

Keywords

Related Articles

Uczeń ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w łotewskich instytucjach edukacyjnych w teorii i praktyce

Podczas konferencji na Salamance w 1994 roku poświęconej zapewnieniu specjalnej edukacji w krajach całego świata przyjęto nowe wytyczne – przejście do tworzenia instytucji edukacji włączającej. Został wystosowany apel da...

Homo Perfectus versus Educatio. Filozoficzne refleksje na temat transhumanizmu i edukacji

Abstrakt Współcześnie jesteśmy świadkami nowej formy ingerencji w istotę ludzką. Chodzi o celowe dążenie do przekształcenia natury ludzkiej, w wyniku czego stanie się ona narzędziem, materiałem do przetwarzania, podobny...

Animacja kulturalna w praktyce edukacyjnej – wybrane działania na rzecz uczniów toruńskich szkół podstawowych

Niniejszy artykuł poświęcony jest zagadnieniu animacji kulturalnej w praktyce edukacyjnej. Autorki tekstu dzielą się swoimi doświadczeniami w zakresie animacji działań edukacyjnych na rzecz edukacji regionalnej i globaln...

Oddziaływanie autorytetu w procesie samowychowania

Samowychowanie to świadome i celowe kierowanie sobą, które wyraża się w aktywności własnej. Podejmowane wysiłki samowychowawcze wyrażają się w samodzielnym określaniu sobie celów, do których się dąży we własnym rozwoju,...

Download PDF file
  • EP ID EP238442
  • DOI 10.12775/SPI.2016.4.007
  • Views 36
  • Downloads 0

How To Cite

Joanna Juszczyk-Rygałło (2016). Płynna tożsamość czy tożsamości wielorakie młodzieży?. Studia Paedagogica Ignatiana. Rocznik Wydziału Pedagogicznego Akademii Ignatianum w Krakowie, 19(4), 119-137. https://europub.co.uk/articles/-A-238442