Pochówki „władców ziemi” w badaniach etnoarcheologicznych
Journal Title: Afryka - Year 2018, Vol 48, Issue
Abstract
Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie najnowszych wyników badań etnoarcheologicznych prowadzonych w środkowej Jatendze (Burkina Faso) wśród niewielkiej społeczności Nioniosi. Badana grupa, zarówno według tradycji ustnej, jak i danych historycznych, uchodzi za bezpośrednich kontynuatorów społeczności zamieszkujących teren w górnym biegu Nakambé przed napływem Mossi w XIV i XV w. Obecnie, z racji wysokiego stopnia akulturacji, kultura Nioniosi zatraciła swoją odrębność, przyjmując styl życia oraz językprzybyszy. Tym jednak, co przetrwało upływ kilku wieków, jest instytucja „władcy ziemi” – tengsoba , znajdująca swoje odzwierciedlenie w kulturze materialnej. Są to lokalne wytwory ceramiczne, przedmioty związane z kultem oraz pochówkiem wspomnianych „władców ziemi”. W niniejszym artykule spróbuję przybliżyć fenomen współczesnych pochówków tengsoba, których forma uchodzić może za materialny łącznik między kulturą żywą a archeologiczną. Elementy składowe grobu „władcy ziemi”, takie jak kamienna stela oraz gliniane naczynie – pełniące rolę trumny – stanowią rozwinięcie form znanych z obszaru wodzostw Kurumbów. W poszukiwaniu analogii ze wspomnianym regionem pomocna również okazuje się tradycja ustna, w której przechowały się informacje o migracji z Lurum.
Authors and Affiliations
Bogusław Franczyk
Muzułmanie wobec świeckości Nigerii
Secularism is the major issue that divides Nigerian Christians and Muslims. The debate on the term ‘secularism’ has been controversial for a century in Nigeria. It has been strongly manifested during the sessions of the...
O przekazie uniwersalnym tekstów kultury na podstawie przysłów w języku hausa i polskim
Artykuł dotyczy jednozdaniowych tekstów utrwalonych w różnych językach według podobnych schematów strukturalnych, zwanych przysłowiami. Skupia się na porównaniu treści przysłów języka hausa i polskiego, ale uwzględnia te...
Podróże i poselstwa władców zachodnioafrykańskich do Portugalii w XV w.
Autor omawia problem kontaktów dyplomatycznych między zachodnimi Afrykanami a Portugalią w II połowie XV w. Poprzedzały je dobrowolne wizyty wolnych Afrykanów w Portugalii, następnie doszło do organizacji kilku poselstw...
„Długa podróż” do kraju Dogonów
Opowieść o tym jak powstała polska misja badawcza w kraju Dogonów
Recenzja książki Kenya: the Struggle for a New Constitutional Order, Godwin R. Murunga, Duncan Okello, Anders Sjörgen (red.), Zed Books, London 2014, ss. 224.
Jednym z istotnych elementów kenijskiej historii politycznej jest kwestia konstytucjonalizmu w tym kraju. Od 1963 do 2010 roku obowiązywała wielokrotnie nowelizowana, przestarzała oraz kojarzona z autorytarnymi rządami J...