POCZYNAJĄC OD POJEDYNCZYCH PRZYPADKÓW, CZYLI RZECZ O POLSKO-NIEMIECKIEJ WYMIANIE STAROŻYTNOŚCI POMORSKICH
Journal Title: Muzealnictwo - Year 2010, Vol 2010, Issue 51
Abstract
Przed niemal 50. laty zrodził się pomysł unormowania losów zbiorów archeologicznych przedwojennego szczecińskiego Pommersches Landesmuseum, które po II wojnie światowej częściowo pozostały w Szczecinie, a po części znalazły się w Stralsundzie. Dopiero przemiany polityczne przełomu lat 80 i 90. XX w. w Europie Środkowej i Wschodniej umożliwiły skuteczne przystąpienie do polsko-niemieckich rozmów na ten temat. Rozpoczęty wówczas dialog pomiędzy archeologami z obu sąsiadujących regionów, Pomorza Zachodniego i Mecklenburg-Vorpommern, przeniesiono na szczebel Ministerstw Spraw Zagranicznych obu państw, a podjęte negocjacje prowadzono w oparciu o „Traktat między Rzeczypospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec o dobrym sąsiedztwie i przyjaznej współpracy, zawarty w Bonn 17 czerwca 1991 r.”, w którym obie strony zapewniają, iż będą dążyć do rozwiązywania problemów związanych z dobrami kultury i archiwaliami, poczynając od pojedynczych przypadków (art. 28 pkt. 3).Podstawę koncepcji wymiany zabytków stanowiła zasadnicza cecha muzealnictwa archeologicznego, czyli silny związek gromadzonych kolekcji z określonym terenem, którego zakres uwarunkowany jest historycznie, administracyjnie oraz rozmieszczeniem i rangą placówek muzealnych. Realizacja projektu dobiegła końca w 2009 roku.Początki gromadzenia zbioru starożytności pomorskich sięgają 1. poł. XIX w. i łączą się z powstaniem Gesellschaft für Pommersche Geschichte und Altertumskunde. Ta przedwojenna kolekcja archeologiczna była jednym z podstawowych elementów regionalnego zbioru świadectw dawnej kultury Pomorza, które u schyłku II wojny światowej znalazło się w dwóch sąsiadujących państwach. Przeprowadzona ewakuacja części kolekcji miała charakter typowych działań zabezpieczających zabytki i dokumentację. W ten sposób część szczecińskiej kolekcji archeologicznej została na miejscu, część zabezpieczona poza muzeum znalazła się w granicach dzisiejszych Niemiec, a pozostałe – zdeponowane w miejscach ewakuacji położonych w obecnych granicach Polski – zaginęły w zawierusze końca wojny i pierwszych lat powojennych.Zabytki archeologiczne, które podlegały wymianie, pod względem chronologii pochodzą z różnych epok i okresów pradziejów, aż po schyłek starożytności oraz z wczesnego średniowiecza. Wymiana pozwoliła na uporządkowanie pomorskich zabytków archeologicznych i złagodzenie straty zasobów dziedzictwa archeologicznego obu części ziem pomorskich oraz służy pełniejszej prezentacji najstarszych odcinków dziejów ich kultury.
Authors and Affiliations
Krzysztof Kowalski
THE VIRTUAL MUSEUM - A MUSEUM WITHOUT LIMITS?
The concept of a virtual museum is not new. Earlier researchers note its vagueness. Opinions concerning virtual museums are typically based on the comparison of physical and virtual collections. This relationship is beco...
STUDIES ON THE MUSEUM EXHIBITS FROM THE VIEWPOINT OF THEIR POSSIBLE ORIGIN AS PART OF JEWISH PROPERTY
W MUZEACH ZMIENIŁO SIĘ WSZYSTKO
Z PROF. MAŁGORZATĄ OMILANOWSKĄ, MINISTER KULTURY I DZIEDZICTWA NARODOWEGO ROZMAWIA PIOTR KOSIEWSKI
KOMENTARZ DO NOWEGO REGULAMINU KONKURSU SYBILLA
Prezentujemy Państwu nowy regulamin Konkursu na Wydarzenie Muzealne Roku – Sybilla. Decyzją Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego od tego roku za organizację tego projektu odpowiada Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentac...
National Museum of the American Indian Smithsonian Institution Washington, D.C.