POLICJA POLITYCZNA NA LUBELSZCZYŹNIE W OKRESIE MIĘDZYWOJENNYM JAKO ELEMENT SYSTEMU BEZPIECZEŃSTWA PAŃSTWA. POWSTANIE, ORGANIZACJA I DZIAŁALNOŚĆ
Journal Title: Scientific Journal of the Military University of Land Forces - Year 2011, Vol 162, Issue 4
Abstract
Policja Polityczna w II Rzeczypospolitej była tajną, wyspecjalizowaną służbą, przeznaczoną przede wszystkim do inwigilowania całokształtu życia politycznego i społecznego w kraju oraz ścigania sprawców przestępstw antypaństwowych, ze szcze-gólnym uwzględnieniem osób podejrzanych o działalność wywrotową. W omawianym okresie była ona czterokrotnie kompleksowo reorganizowana i występowała pod różnymi nazwami – Defensywy Politycznej, Służby Informacyjnej, Policji Politycznej i Służby Śledczej z wyspecjalizowanymi komórkami zajmującymi się zwalczaniem przestępczości politycznej. W praktyce Policja Polityczna stosowała metody pracy określane mianem śledczych, np. aresztowanie, zatrzymanie tymczasowe, rewizje osób i mienia, przesłuchanie, pościg i operacyjnych, np. obserwacja, inwigilacja, podsłuch, czy wywiad konfidencjonalny. Do 1926 r. służby polityczne w woj. lubelskim szczególnie interesowały się organizacjami społecznymi i politycznymi, których działalność stanowiła zagrożenie dla obowiązującego porządku prawnego oraz ówczesnego kształtu społecznego państwa. Pełną obserwację operacyjną prowadzono w stosunku do stronnictw i ruchów politycznych o charakterze komunistycznym, mniejszości narodowych oraz radykalnych ludowców, natomiast stronnictwa stojące na gruncie utrzymania porządku burżuazyjnego nie były narażone na szczególne zainteresowanie kontrwywiadu politycznego, a jedynie prowadzono wobec nich dyskretną obserwację operacyjną. Po przewrocie majowym, zakres zainteresowania służb informacyjnych w IV okręgu uległ istotnej zmianie. Oprócz działalności komunistów i przedstawicieli mniejszości narodowych objął on także całą legalną opozycję piłsudczykowską. Policja Polityczna w województwie lubelskim spełniała ważną rolę w realizacji polityki wewnętrznej. Zajmowała się m.in.:⇒ ujawnianiem napięć społecznych, nastrojów antyrządowych, akcji wywrotowych i antypaństwowych (w szczególności komuniści i nacjonaliści mniejszości narodowych),⇒obserwacją legalnych ugrupowań i partii politycznych, a także związków zawodowych i parlamentarzystów.Nasilenie przestępczości politycznej w okręgu lubelskim było największe w tych rejonach, gdzie przejawiały swoją działalność nielegalne organizacje komunistyczne oraz mniejszości narodowej ukraińskiej (powiat hrubieszowski, tomaszowski chełmski i włodawski) i żydowskiej (powiat chełmski, siedlecki, włodawski i grodzki lubelski).Zarzut działalności komunistycznej zdecydowanie najczęściej stawiano osobom narodowości żydowskiej, a nieco rzadziej ukraińskiej, białoruskiej i polskiej.
Authors and Affiliations
Zbigniew SIEMAK
STANDARDY KOMUNIKOWANIA W JEDNOSTKACH SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO JAKO ŚRODEK ZAPOBIEGANIA SYTUACJOM KRYZYSOWYM
Artykuł przedstawia sposoby i standardy przesyłania informacji w jednostkach samorządu terytorialnego, szczególnie w przypadku sytuacji kryzysowych. Proponowana jest także analiza tych czynników, które ułatwiają danej or...
KRONIKA UCZELNI ZA ROK 2009
ZARZĄDZANIE W JEDNOSTKACH SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO W WARUNKACH SPOŁECZNEJ PARTYCYPACJI W REALIZACJI ZADAŃ PUBLICZNYCH
Rezultatami zarządzania w jednostkach samorządu terytorialnego powinny być: wysoki standard realizacji zadań publicznych i jednocześnie umacnianie zasad demokracji obywatelskiej. Z perspektywy zarządzania publicznego w w...
BEZPIECZEŃSTWO POLSKI W ZJEDNOCZONEJ EUROPIE. WYBRANE UWARUNKOWANIA
Artykuł dotyczy problematyki bezpieczeństwa i obrony Polski na tle Unii Europejskiej, jak również wzmocnienia potencjału UE w dziedzinie zarządzania kryzysowego oraz współpracy w sferze bezpieczeństwa i obrony. Przedstaw...
ANTHROPOLOGY AT WAR. HISTORY AND PRESENT TIME OF INVOLVEMENT OF ANTHROPOLOGISTS IN MILITARY CONFLICTS
The US Army officially decided to mobilize anthropologists for the project of the Human Terrain System for counterinsurgency war. Since 2007 the US Department of Defense have been employing social scientists in combat br...