POLISEMIA KRZYŻA W PRAKTYKACH SPOŁECZEŃSTWA POLSKIEGO Symbol krzyża w kulturze popularnej. Analiza użycia i przekształcania symbolu na przykładzie czasopisma „Machina”
Journal Title: Miscellanea Anthropologica et Sociologica - Year 2012, Vol 13, Issue 1
Abstract
Artykuł koncentruje się na zjawisku użycia i transformacji w kulturze popularnej symboli religijnych, szczególnie zaś symbolu krzyża. Do przeprowadzonych analiz został wybrany najstarszy i najbardziej wpływowy w Polsce popkulturowy magazyn „Machina”. Metody zastosowane w badaniach zawierają jakościową analizę treści, ale także wkraczają na teren semiologii (termin przyjęty za Gillian Rose). Kultura popularna opiera się głównie na komunikacji wizualnej, posiada płynne kanony i swoistą (auto)ironiczną naturę. Dlatego też symbole z różnych dziedzin są przekształcane przez tę kulturę tak, by pasowały do obowiązujących w niej reguł komunikacji. W miesięczniku „Machina” symbole religijne są stale obecne, a wśród nich symbol krzyża, którego użycie może być kategoryzowane jako: konwencjonalne (ilustrowanie artykułu poświęconego tematowi religii), humorystyczne (nadające „lżejszego” tonu poważnemu artykułowi, niezawierające intencji „szokowania”), prześmiewcze (pozostające w ostrym kontraście z zawartością artykułu, na ogół mające przez szok przyciągnąć uwagę czytelnika, prezentując idola porównanego do Chrystusa). Według wyników analiz użycie symboli religijnych w kulturze popularnej jestw sposób nieunikniony powiązane z nawiązywaniem do siebie komunikacji religijnej i popkulturowej, co wytwarza partykularną ambiwalencję znaczenia użytego symbolu. Możliwe jest zatem postawienie pytania, czy adaptacja symboli religijnych przez kulturę popularną może być rozważana jako desakralizacja tychże. Na podstawie analiz wspomnianego przypadku niemożliwe jest udzielenie jednoznacznej odpowiedzi. Z jednej strony, mamy do czynienia z symbolami, których znaczenie zostało zmienione poprzez użycie ich w odmiennym kontekście. Z drugiej strony, obecne jest także takie użycie symboli, które nie narusza ich oryginalnych znaczeń i funkcji. Pomimo tego popkulturowa komunikacja może prowadzić do uproszczenia i dekonstrukcji symboli, co nie może być uznane jednak za de-symbolizację jako taką. Desymbolizacja i desakralizacja są procesami, które mają miejsce, ale paralelnie do nich obserwujemy proces kreowania i przekształcania symboli. Przeprowadzone i opisane w artykule badanie może być inspiracją do dalszych analiz sposobów funkcjonowania symboli religijnych w ramach kultury popularnej.
Authors and Affiliations
Marta Kołodziejska
Keywords
Related Articles
- EP ID EP52891
- DOI -
- Views 53
- Downloads 0
URBAN COMMUNITY IN CRISIS? The Practices of Everyday Life in Urban Neighbourhood – Towards New Forms of Communal Life?
In this paper I explore the new mechanisms of socio-spatial structuration of the urban communities on the neighbourhoods’ level. These mechanisms are examined from the perspective of the theory of social practices and Fr...
KRYZYS MIASTA JAKO WSPÓLNOTY? Tożsamość i przynależność do miasta w dobie globalizacji
Celem naszej wypowiedzi jest próba przedstawienia wybranych koncepcji przynależności i tożsamości w miastach doby globalizacji. We współczesnej socjologii, zwłaszcza w tych jej odmianach, które zajmują się problematyką m...
[b]MUSIC AND MORALITY: “Particularly protected” – a contribution to the history of Nazi patronage over German music[/b]
The paper describes the process of the development of Nazi policy towards the artisticcircles related to music. The growth of the Third Reich and the rising power of the German army was accompanied with the protection of...
Czy podróżowanie jest transgresją? Garść refleksji o współczesnym turyście
Psychopatologia życia społecznego: Pesymizm czy optymizm terapeutyczny, czyli o efekcie zmiany w terapii uzależnienia od alkoholu w warunkach izolacji więziennej u osób z psychopatycznymi cechami osobowości
Artykuł przedstawia wyniki badań nad terapią skazanych uzależnionych od alkoholuw warunkach izolacji więziennej. W wyniku terapii ujawniono m.in., że u uzależnionychod alkoholu psychopatów nastąpiły zmiany w zakresie kon...