Prasa w życiu polskich zesłańców – Syberia Wschodnia w połowie XIX w.
Journal Title: Przegląd Nauk Historycznych - Year 2014, Vol 0, Issue 2
Abstract
Pomimo ogromnego dystansu dzielącego Syberię Wschodnią od Europy Zachodniej, a nawet od europejskiej części Rosji, docierały tam zarówno rosyjska prasa ze stolicy, jak i czasopisma z Europy Zachodniej. Połowa XIX wieku była szczególnym okresem w historii tego regionu imperium. Od 1847 r. gubernatorem generalnym w Irkucku był uważany za liberała Nikołaj Murawjow. Jego ambicje społeczno-polityczne przyczyniły się do rozwoju prenumeraty i czytania gazet. Czytelnicy mieli dostęp nawet do pism Aleksandra Herzena wydawanych w Londynie. Liczba czasopism dostępnych w Irkucku była imponująca. Były wśród nich m.in. „Journal des Débats”, „Le Siècle”, „La Presse”, „La Mode”, „La Semaine”, „I’Illustration”, „Journal de Francfort”, „Revue des deux Mondes”, „Illustrierte Zeitung”, „Allgemeine Zeitung”, „Indépendance Belge”, „Dorf-Barbier” (Dorfbarbier), „Galligani’s Messenger”.. Ponadto można było kupić „Sankt-Peterburgskije Wiedomosti" nie tylko w języku rosyjskim, ale także po francusku. a także "Bibliotekę Warszawską", "Gazetę Warszawską". Krąg czytelników prasy zachodnioeuropejskiej ograniczał się do osób znających języki obce, czyli dekabrystów i polskich zesłańców (chociaż oczywiście nie wszystkich). Najpopularniejsze były publikacje w języku francuskim, mniejsze było natomiast zapotrzebowanie na gazety i czasopisma w języku angielskim. Dla Polaków prasa zachodnia była źródłem informacji na temat Wiosny Ludów w Europie Zachodniej i na ziemiach polskich. Chętnie czytali sprawozdania z przebiegu powstania krakowskiego z 1846 r., przebiegu ruchu rewolucyjnego we Francji i powstania węgierskiego w 1849 r. Chociaż wiadomości zagraniczne były kontrolowane przez rosyjską cenzurę i były dostępne dla czytelników tylko w skondensowanej formie, były one zdecydowanie ciekawsze niż to, co zostało wydrukowane w prasie polskiej na terenie Królestwa Polskiego lub w prasie rosyjskiej. Bogatym źródłem informacji o reakcjach polskich zesłańców i dekabrystów jest dziennik polskiego uchodźcy Juliana Sabińskiego, który od 1843 r. mieszkał w Irkucku. Ze względów finansowych praktykowano zbiorową subskrypcję. Subskrybenci często informowali się nawzajem, co subskrybują, a następnie wymieniali się otrzymanymi publikacjami. W ten sposób możliwe było – choć z niewielkim opóźnieniem – śledzenie aktualnej sytuacji społeczno-politycznej w Europie w tym czasie.
Authors and Affiliations
Franciszek Nowiński
Keywords
Related Articles
- EP ID EP166908
- DOI -
- Views 48
- Downloads 0
The haidamaks and Koliyivshchynain the Polish and Ukrainian historiography. The Polish-Ukrainian duet
In the article Polish and Ukrainian historians will analyze scientific achievements of researchers, who in the Polish and Ukrainian historiography occupy a prominent place as regards the haidamak movements and Koliyivshc...
O biografii Leonarda Marcina Świeykowskiego (Rec.: D. Rolnik, Leonarda Marcina Świeykowskiego [1721–1793] ostatniego wojewody podolskiego życie codzienne i polityczne oraz myśli o Rzeczypospolitej, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2016, ss. 756)
Tekst jest recenzją książki Dariusza Rolnika pt. Leonarda Marcina Świeykowskiego (1721–1793) ostatniego wojewody podolskiego życie codzienne i polityczne oraz myśli o Rzeczypospolitej, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego,...
Wołodymyr Baran, Wasyl Tokars’kyj, „Zaczystka”: polityczni represiji w zachidnych obłastiach Ukrajiny 1939–1941, Lwiw 2014, ss. 455
Artykuł jest recenzją naukową książki napisanej przez profesora Wołodymyra Kindratowycza Barana (ur. 1956) i dra Wasyla Wasylowycza Tokars’kyja (ur. 1968), dotyczącej dziejów zachodnich obwodów Ukraińskiej SRR w latach 1...
Reportaż na koniec wieku. Europejskie podróże gospodarcze Cecylii hr. Plater-Zyberkówny w świetle „Kroniki Rodzinnej” (1899 r.)
Artykuł przygotowany został na podstawie „Kroniki Rodzinnej”, dwutygodnika wydawanego od 1867 r. w Warszawie. Adresowany do ziemiaństwa oraz inteligencji miał charakter literacko-społeczny i pamiętnikarsko-podróżniczy, c...
Na krańcach Cesarstwa Wschodniorzymskiego – bizantyńska Liguria
W artykule przedstawiono stosunki między Genuą, Ligurią a Bizancjum w okresie późnego antyku. Od końca V do VII w. prefektura włoska znajdowała się w centrum ważnych przemian, spowodowanych najpierw dominacją Gotów, któr...