PRÓBA OSZACOWANIA STOPNIA ZASPOKOJENIA POTRZEB ŻYWNOŚCIOWYCH W GOSPODARSTWACH DOMOWYCH W POLSCE
Journal Title: Zagadnienia Ekonomiki Rolnej - Year 2013, Vol 335, Issue 2
Abstract
Gospodarstwa domowe to podstawowy podmiot sfery konsumpcji w gospodarce [37]. Ich cechą konstytutywną jest zaspokajanie potrzeb osób je tworzących w ramach pewnego rodzaju wspólnoty majątkowej [39]. Gospodarstwa domowe dążą do uzyskania takiego zestawu dóbr i usług, który najlepiej zaspokaja potrzeby konsumpcyjne [12]. Wzrost dochodu i wynikające z niego zwiększenie poziomu konsumpcji, traktuje się zwykle jako poprawę stopnia zaspokojenia potrzeb konsumpcyjnych. Należy jednak zauważyć, że polepszeniu sytuacji dochodowej towarzyszy często zjawisko rosnących aspiracji konsumpcyjnych [20], które może sprawić, że powiększa się rozpiętość między tym co gospodarstwo domowe chciałoby konsumować, a tym co może zrealizować w postaci wydatków konsumpcyjnych przy danym poziomie dochodów.W Polsce w okresie poakcesyjnym realny poziom dochodów gospodarstw domowych wydatnie wzrósł. Jednocześnie zaobserwowane nasilanie się oddziaływania międzynarodowego efektu naśladownictwa w zakresie zachowań konsumpcyjnych, zapoczątkowanego w Polsce na początku lat 90. XX w., przyczyniło się do znaczącej zmiany hierarchii potrzeb konsumpcyjnych gospodarstw domowych. Przejawem tego może być stopniowy wzrost zapotrzebowania na wysokiej jakości artykuły żywnościowe .Celem artykułu jest próba kwantyfikacji zmian stopnia zaspokojenia potrzeb żywnościowych w gospodarstwach domowych w Polsce w 2009 roku w porównaniu do stanu z roku 2005 . Przy czym chodzi tu o zaspokajanie potrzeb żywnościowych w wymiarze ekonomicznym, a nie czysto biologicznym. W artykule przyjęto hipotezę: pomimo wzrostu dochodów w gospodarstwach domowych poziom zaspokojenia potrzeb żywnościowych nie zmienił się istotnie w okresie poakcesyjnym w Polsce. Zwiększenie realnego poziomu wydatków żywnościowych nie musi przesądzać o tym, że wzrasta stopień zaspokojenia potrzeb gospodarstw domowych. Zaproponowana w artykule metoda badań stopnia zaspokojenia potrzeb żywnościowych ma charakter komplementarny w relacji do innych dotychczas stosowanych metod badawczych. Koncentruje się ona na badaniu tzw. potrzeb wtórnych, które są potrzebami na określone artykuły żywnościowe. W metodzie tej uwzględniono zaobserwowane w szczególności w okresie poakcesyjnym w Polsce zjawisko rosnącego zainteresowania gospodarstw domowych spożyciem żywności poza domem. Dlatego rozpatrywany w badaniach koszyk artykułów żywnościowych poszerzono o wydatki gospodarstw domowych dokonywane w jednostkach gastronomicznych. Za stopień zaspokojenia potrzeb żywnościowych przyjęto procentową relację efektywnego popytu na żywność gospodarstw domowych (zrealizowane wydatki żywnościowe) do tzw. popytu potencjalnego. Zbadanie skali tej relacji może dostarczyć wstępnych informacji o możliwościach wzrostu popytu na żywność na drodze poprawy sytuacji dochodowej gospodarstw domowych.
Authors and Affiliations
Marek Gałązka
SUBSIDIES VS. ECONOMIC AND FINANCIAL EFFECTIVENESS OF FARMS BELONGING TO NATURAL PERSONS
The research on the panel of 6,173 farms keeping accounts compliant with the Polish FADN methodology focused on the correlations between subsidies and economic and financial effectiveness in 2005-2010.The traditional rat...
ZMIANY KLIMATYCZNE ORAZ INSTYTUCJONALNE A PRZEWIDYWANE WYNIKI EKONOMICZNE GOSPODARSTW
Z powodu zmiany klimatu, liberalizacji międzynarodowego handlu produktami rolnymi oraz zmiany w systemie wsparcia dla gospodarstw rolnych wzrasta znaczenie problemu ryzyka w europejskim i polskim rolnictwie. Można się sp...
PRODUCTION OF PIGS FOR SLAUGHTER IN THE SUSTAINABLE DEVELOPMENT OF AGRICULTURE
The aim of the research presented in the article was to determine the influence of pigs rearing on the natural environment and to assess sustainability of pig farms of great production scale. The analysis included 80 pig...
COMPETITIVE POTENTIAL OF FOOD INDUSTRY IN POLAND
The paper presents the evaluation of changes in competitive potential of food industry in Poland in the years 1994-2009. Accepted measure of competitive potential of this partial productivity (capital and labor), and tot...
REGISTRATION OF FARM TRACTORS IN POLAND IN 2015
The paper presents registration of farm tractors in Poland in 2015 on the basis of the number of registered vehicles in the Central Register of Vehicles and Drivers (CEPiK). Data provided by the Polish Chamber of Commerc...