Problemy kalibracji mapy szczegółowej Polski w skali 1:25 000 Wojskowego Instytutu Geograficznego
Journal Title: Polish Cartographical Review - Year 2014, Vol 46, Issue 2
Abstract
Celem artykułu jest przedstawienie sposobu półautomatycznej kalibracji mapy szczegółowej Polski 1:25 000 wydawanej w latach dwudziestych i trzydziestych XX wieku przez Wojskowy Instytut Geograficznych w Warszawie. Konieczność półautomatycznej kalibracji wynika z dużej liczby arkuszy mapy (ok. 1400), a więc z dużej czasochłonności ręcznego ich przetwarzania. Chociaż nadawanie georeferencji zostało przeprowadzone na wszystkich dostępnych arkuszach (1339), to na potrzeby artykułu analizie poddano siedem z nich: dwa z obszaru zaboru austriackiego (P51 S32 D „Muszyna”, P50 S41 F „Zbaraż-Południe”), dwa z zaboru niemieckiego (arkusz P38 S26 C „Kruszwica”, P30 S27 F „Hel”) oraz trzy z zaboru rosyjskiego (P38 S27 A „Bachorce”, P30 S40 H „Skorbuciany”, P39 S32 H „Warszawa-Praga”). Podstawowym założeniem kalibracji była duża dokładność mapy szczegółowej 1:25 000, opartej na wysokiej jakości pomiarach terenowych. Do poprawnej kalibracji powinny zatem wystarczyć cztery punkty kontrolne rozmieszczone w narożnikach arkuszy mapy wraz z ich współrzędnymi geograficznymi oraz współrzędnymi pikseli (x, y) cyfrowego obrazu mapy. Przy kalibracji możliwe było zastosowanie transformacji polegającej na przesunięciu, zmniejszeniu i obrocie treści mapy. Automatyzacja kalibracji polegała na wygenerowaniu indeksu przestrzennego w postaci siatki wektorowej (obiekt typu polygon) o oczku odpowiadającym arkuszowemu podziałowi mapy 1:25 000, tj. 5′x10′. Następnie, po dodaniu oczkom siatki informacji o godłach arkuszy, utworzono połączenia między indeksem (tj. siatką wektorową wraz z godłem) a zeskanowanymi mapami. Kolejnym etapem pracy było „ręczne” odczytanie wartości współrzędnych geograficznych pochodzących z narożników arkuszy mapy i wprowadzenie ich do bazy danych. Dysponując indeksem przestrzennym wraz ze współrzędnymi geograficznymi pozyskanymi automatycznie, „ręcznie” odczytanymi współrzędnymi geograficznymi z narożników arkuszy oraz informacją o połączeniu (relacji) oczka siatki z odpowiadającym mu plikiem *.jpg, można było przystąpić do kalibracji. Zastosowano przy tym skrypt, który automatycznie dopasowywał zeskanowane arkusze do odpowiadających im oczek siatki, tj. przypisane zostały im informacje o układzie odniesienia, odwzorowaniu oraz współrzędnych geograficznych właściwych każdemu arkuszowi. Każdy plik po otrzymaniu georeferencji w zadanym układzie odniesienia był transformowany do elipsoidy WGS-84. Kalibracja mapy na układ „Borowa Góra” nie przyniosła dobrych rezultatów, a jedynie arkusz „Skorbuciany” został skalibrowany wystarczająco poprawnie. Treść pozostałych arkuszy była znacznie przesunięta (200–300 m). Aby zwiększyć dokładność kalibracji podzielono arkusze mapy według obszarów byłych zaborów i zastosowano właściwe im układy odniesienia – „Deutsches Hauptdreiecksnetz” (DHDN) dla zaboru pruskiego, „Hermannskogel” dla austriackiego i elipsoidę Żylińskiego dla rosyjskiego. Arkusze „Hel” i „Kruszwica” z obszaru zaboru pruskiego zostały skalibrowane poprawnie na układ DHDN (ryc. 2), natomiast pozostałe cechowały się znacznymi przesunięciami treści. Z uwagi na wciąż niezadowalające efekty kalibracji, wydzielono dodatkowe obszary, na których zastosowano układ DHDN i „Borowa Góra”, minimalizując dotychczasowe błędy. Poprawnie skalibrowano około 70% arkuszy mapy 1:25 000.
Authors and Affiliations
TOMASZ PANECKI
Keywords
Related Articles
- EP ID EP142099
- DOI -
- Views 56
- Downloads 0
Quantitative assessment of the scope of content of selected topographic maps of Polish lands from the 19th and the first half of the 20th century
The author presents an overview of the scope of content of selected topographic maps of Polish lands from the 19th and the first half of the 20th century in its quantitative aspect. 19 maps were analysed and a common con...
Image of the World on polyhedral maps and globes
Application of polyhedrons as image surface in cartographic projections has a tradition of more than 200 years. The first maps relying on polyhedrons appeared in the 19th century. One of the first maps which based on an...
Wpływ zjawiska neokartografii na rozwój serwisów internetowych udostępniających informacje przestrzenne
Mapa bagien Polesia Daniela Zwickera z 1650 roku – dwa znane i dwa nieznane egzemplarze odkryte w zbiorach polskich
Towards a complementary concept of a new national atlas of Poland
After the Atlas of Republic of Poland (Atlas Rzeczypospolitej Polskiej) appeared in 1997, several initiatives aiming to build on its scientific success took place. In 2001, the Institute of Geography and Spatial Organiza...