PRZEŁOM CZY KONTYNUACJA? CENZURA W OBLICZU POLSKIEGO PAŹDZIERNIKA 1956, CZ. 2

Apply

PRZEŁOM CZY KONTYNUACJA? CENZURA W OBLICZU POLSKIEGO PAŹDZIERNIKA 1956, CZ. 2

Journal Title: Colloquium - Year 2017, Vol 2, Issue

Abstract

Artykuł jest przyczynkiem do historii powojennej cenzury prewencyjnej w PRL, a także próbą uchwycenia skali manipulacji, jakich dopuszczano się zarówno wobec autorów, jak i odbiorców kontrolowanego przekazu, dosłownie „fabrykowania” cudzych tekstów. Cele instytucjonalnej cenzury pozostawały niezmienne, przed i po 1956 r. W uproszczeniu polegały na: permanentnym, prewencyjnym nadzorze wszelkich źródeł przekazu, każdej, najprostszej upublicznianej informacji, wszelkiej znanej formy przekazu. Interesowano się „urzędowo” publikacjami z każdej dziedziny życia. Skala cenzorskiego nadzoru jeszcze dzisiaj zadziwia. Obecność cenzury wstępnej, prewencyjnej w PRL nie była tajemnicą, ale jej rzeczywiste rozmiary, podstawy i treść ingerencji czy konfiskat ukrywano wobec społeczeństwa. Był to precyzyjnie sterowany poprzez tajne lub poufne zapisy mechanizm. Cenzura miała jednak więcej uprawnień. Ważną kwestią było ukazanie opiniodawczej dla władzy roli WUKP, oceny pracy redakcji, wydawnictw, literatów, dziennikarzy, nawet naukowców. Cenzura osłabiała lub intensyfikowała swoją pracę w zależności od bieżącej sytuacji w kraju i polityki władz. Inne było natężenie ingerencji i konfiskat ze strony cenzury przed i po „odwilży” października 1956 r. Każdy z tych okresów miał swoje cenzorskie obsesje i priorytety. Po wyborach do Sejmu Ustawodawczego w styczniu 1947 r. ustanawiano monopol na przekaz propagandowy w duchu kształtowanego w Polsce stalinizmu, odciskającego swoje piętno w wielu dziedzinach życia społeczeństwa. Cenzura odgrywała w tym procesie rolę ortodoksyjnego strażnika odrealnionego obrazu budowanego ustroju. Jej rola uległa pewnej zmianie, ale nie osłabieniu w 1956 r., na fali krótkiej październikowej „odwilży”. Była to zmiana widoczna w kontestowaniu przez samych cenzorów sensu niektórych zapisów, ale nie kluczowa w stosunku do istoty działania tej instytucji. Nie zmieniono dekretu o cenzurze. Nie doprecyzowano formalnych ram kontroli i nie zmniejszono skali manipulacji wobec przekazu. Po krótkim reorganizacyjnym, jeśli chodzi o kadry, chaosie, w dalszym ciągu wykonywano swoje obowiązki w oparciu o metody wypracowane w pierwszych latach istnienia. Koniec 1958 r. to z kolei już wyraźny kres „odwilży”, zakaz publicznej krytyki „linii partii”, początek „małej stabilizacji”. W jej „utrzymaniu” cenzura miała odegrać znaczącą rolę, sens jej istnienia dla reżimu nie został podważony.

Authors and Affiliations

Bogusław Gogol

Keywords

RUSSIAN LIGHTSHIPS OF THE BALTIC SEA IN 19TH AND 20TH CENTURY

Successful preliminary archival research in Russian Naval National Archives in St. Petersburg (RGAVMF) was conducted by the author in 201. It concerned the period between the 19th and the beginning of the 20th century,...

OBRAZY WROGA. PROPAGANDA A LUDOBÓJSTWO W XX WIEKU NA WYBRANYCH PRZYKŁADACH, GARŚĆ REFLEKSJI

XX w. to stulecie, w którym budziły się skrajne wersje nacjonalizmów, rozwijały i upadały totalitarne systemy polityczne, stulecie związanego z nimi zjawiska nazwanego w połowie XX w. mianem ludobójstwa – metodycznej z...

JANUSZ MARIAŃSKI, GODNOŚĆ LUDZKA – WARTOŚĆ OCALONA? STUDIUM SOCJOPEDAGOGICZNE, PŁOCKI INSTYTUT WYDAWNICZY, PŁOCK 2017, SS. 200

WSPOMNIENIA GEN. CZESŁAWA JARNUSZKIEWICZA. OD SYBIRU DO ŁUBIANKI — RECENZJA

KOBIETY – „NOWY” TYP IMIGRANTA WE WSPÓŁCZESNEJ EUROPIE

Zaproponowany tytuł jest poniekąd prowokacją wobec potencjalnego czytelnika. Nie jest bowiem prawdą, że migracje kobiet są nowym zjawiskiem w Europie, ani też że tworzą jakąś szczególną subkategorię wśród imigrantów napł...

EP ID EP602282
DOI -
Views 144
Downloads 0