“Qara” arxaik komponentli toponimlər leksik-semantik müstəvidə
Journal Title: Scientific Research - Year 2024, Vol 4, Issue 9
Abstract
Xülasə Məqalədə Azərbaycan toponimiyasında “qara” arxaik apelyativli Qarayazı, Qarabağlar, Qarabağlı və Qarabağlılar toponimlərinin leksik-semantik, etimoloji təhlilindən bəhs olunur. Azərbaycan ərazisində Qarabağ, Qarabağlar və Qarabağlılar toponimlərinin paralelləri geniş arealda yayılmışdır. Qarayazı Göyçay, Qazax və Ağstafa rayonları ərazisində qeydə alınmış toponimlərdən biridir. Ümumiyyətlə, “qara” arxaik apelyativi əsasında yaranmış toponimlərin I komponenti qara sözünün mənası haqda Azərbaycan dilçiliyində müxtəlif mülahizələr mövcuddur. Qara sözü qədim türk dillərində “rəng”, “sadə”, “ibtidai”, “sıravi”, “zülmət”, “tutqun”, “torpaq”, “təpəlik”, “dağlıq”, “yer”, “kütlə”, “camaat”, “mal-qara”, “pis ruh”, “sıx, keçilməz”, “qatı”, “bədbəxt”, “böyük, iri, nəhəng, əzəmətli”, “qüvvətli, igid, cəsur” və s. mənalarında işlənmişdir. Tərkibində “yazı” komponenti olan həm makro, həm də mikrotoponimlər Azərbaycan ərazisində geniş yayılmışdır. Qarayazı toponiminin də II komponenti yazı sözü qədim türk dillərində “çöl, geniş düzən yer” mənalarınada işlənmişdir. “Çöl, düzən yer” anlamında işlənən yazı sözü Müasir Azərbaycan ədəbi dilində düz termini ilə əvəz olunaraq, ərazinin relyef formasını bildirməkdədir.
Authors and Affiliations
İradə Kərimova
Keywords
Related Articles
- EP ID EP747438
- DOI 10.36719/2789-6919/37/15-19
- Views 21
- Downloads 0
ÖZBƏK VƏ AZƏRBAYCAN ATALAR SÖZLƏRİNİN X(IKS)-FEMİK TİPOLOGİYASI
Xülasə Müxtəlif dillərdə atalar sözlərinin müqayisəli tipologiyası dil və düşüncə münasibətləri ilə bağlı bir çox fundamental problemlərin öyrənilməsində öz prioritetliyini saxlayır. Şübhəsiz ki, bu, mövzunun aktuallı...
OPTIMIZATION AND MECHANISTIC INSIGHT INTO REACTIVE ORANGE-16 DYE ADSORPTION FROM AQUEOUS SOLUTION USING ACID-MODIFIED PLANT-DERIVED BIOCHAR
Abstract Reactive dyes (about 50%) enter the environment through wastewater. Various physical and chemical treatment processes currently in use for dye effluent treatment are time-consuming, cost-intensive, and less e...
Şeir dilində sifətdən ibarət dialektizmlərin linqvistik xüsusiyyətləri
Xülasə Azərbaycan şeir dilində sifətdən ibarət dialektizmlərin linqvistik xüsusiyyətləri ilə bağlı maraqlı cəhətlər özünü göstərir və poeziyada belə sifətlərdən söz sənətkarlarımız özlərinəməxsus üslubi çalarları yara...
LAZER KƏSMƏ - CNC TEXNOLOGIYALARINA ÜMUMİ BAXIŞ
Xülasə Lazer birləşdirilməsi yeni imkanlar yaradıb. CNC (Computer Numerical Control) maşınları, modern material işləmə texnologiyalarından biridir və cəmiyyətdə nisbi yeni bir məhsul kimi qəbul olunur. İlk lazer CNC m...
SİNİF RƏHBƏRİNİN İŞİNİN PLANLAŞDIRILMASI
Xülasə Gündən-günə yeniləşən cəmiyyətimizdə ümumtəhsil məktəblərində təlim-tərbiyə prosesinin səmərəli təşkili bu işə ayrı-ayrı siniflərdə necə diqqət yetirilməsindən çox asılıdır. Məhz bu mənada ən əsas ağırlıq sinif...