Rachunkowość rządowa w fazach przekształcania państwa z reżimu kapitalistycznego na reżim socjalistyczny i odwrotnie: przypadek Polski od lat 50. do połowy lat 90. XX wieku
Journal Title: Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości - Year 2015, Vol 2015, Issue 84
Abstract
Głównym celem artykułu jest przedstawienie i analiza fundamentalnych etapów przekształcania rachun-kowości polskiego sektora publicznego, w okresie od początku lat 50. do połowy lat 90. ubiegłego wieku. W tym czasie doszło do dwóch radykalnych transformacji polskiej rachunkowości rządowej. Na przeło-mie lat 40. i 50. rozpoczęto jej przekształcanie z pozycji służenia państwu gospodarki rynkowej (w jej ówczesnym stanie) ku pozycji służenia państwu gospodarki centralnie planowanej, by w pierwszej poło-wie lat 90. przekształcać ją z pozycji służenia państwu gospodarki centralnie planowanej ku pozycji służenia państwu gospodarki rynkowej. Obydwie transformacje miały unikalny charakter w skali mię-dzynarodowej. Zarysowano wzory i uwarunkowania tych transformacji. Artykuł powstał w roku 1996, ale dotąd nie opublikowano go. Jego publikacja w praktycznie niezmienionej postaci ma ilustrować ówczesny sposób myślenia i pisania o rachunkowości na płaszczyźnie akademickiej. Podejście i metoda mają charakter opisowo-analityczny, wsparty teorią zmiany w rachunkowości sektora publicznego i badaniem empirycznym. Wykorzystano autorski model innowacji w rachunkowości sektora publiczne-go w Polsce oraz regulacje rachunkowości tamtego okresu. W konkluzji można stwierdzić, że w Polsce rachunkowość sektora publicznego zarówno w okresie gospodarki centralnie planowanej, jak i w okresie gospodarki rynkowej, opiera się na konwencji memoriałowej i podwójnym zapisie – to się nie zmienia. Jej przekształcenia mają charakter zmiany ewolucyjnej, warunkowanej zmianami w systemie społeczno-polityczno-ekonomicznym państwa i sposobie funkcjonowania władz publicznych oraz naturą jednostek zaliczanych do sektora publicznego. Podstawowym narzędziem regulacji zmiany są instrumenty prawne właściwe dla władzy centralnej, z pierwszoplanową rolą administracji rządowej.
Authors and Affiliations
Wojciech Nowak
Keywords
Related Articles
- EP ID EP81838
- DOI 10.5604/16414381.1173926
- Views 121
- Downloads 0
Kształtowanie wybranych mierników finansowych przez spółki przejmujące w okresie poprzedzającym połączenia jednostek gospodarczych. Analiza spółek sektora produkcyjnego
Celem artykułu jest sprawdzenie, w jaki sposób spółki przejmujące w Polsce przygotowywały się do połączenia. W analizie wykorzystano metody badawcze: wskaźnik korelacji Spearmana i analizę regresji liniowej, testy na nie...
„New” financial statement – a voice in the discussion
IASB and FASB justify the revision of financial reporting as attempt to increase its utility for investors. Therefore, the article concentrates on that group of financial information users. The article presents chosen re...
Financial aspects of fixed assets optimum life-span
This paper deals with the effects of price changes (general price changes, specific price changes) and technological obsolescence upon the depreciation of fixed assets. The first problem to be considered is that of deter...
Accounting practice of public finance sector entities in the light of legal regulations
The inconsistency of public finance law and accounting law which govern ac-counting for public finance sector entities, especially as regards the specific rules for presentation of budget performance, valuation and prese...
Disclosure of economic value of operating fixed assets in financial statements of Polish public companies
The objective of the paper is analysis of the methods of identifying, measuring and recognizing the oper-ating fixed assets impairment, alongside with defining and measurement of operating fixed assets economic value and...