Refleksje o filozoficznych źródłach sekularyzacji i sekularyzmu

Journal Title: Studia Nauk Teologicznych PAN - Year 2014, Vol 9, Issue

Abstract

W artykule podano rozumienie współczesnej sekularyzacji i sekularyzmu, oraz wskazano na dwa źródła tych zjawisk. Sekularyzacja jest procesem kulturowym, w którym religia, tzn. wartości religijne, religijna świadomość oraz instytucje religijne, są wypierane zarówno z życia społecznego, jak i indywidualnego. Wskazano na cztery główne cechy tego procesu. Sekularyzacja posiada nie tylko negatywne oddziaływanie, zanik sfery sacrum, ale także pozytywne elementy, do których zalicza się wpływ na racjonalizację koncepcji filozofii, teologii i nauk przyrodniczych, głównie w aspekcie wypracowania ich prawidłowych metodologii, wpływ na racjonalizację koncepcji sacrum oraz na racjonalizację społeczno-politycznych struktur wielu narodów. Sekularyzm określany jest jako pewna postać humanizmu bądź też ideologii. Określając sekularyzm jako formę humanizmu podkreśla się jego dwie cechy: ograniczenie prawdziwych wartości tylko do wartości doczesnych, które przyczyniają się do naturalnej doskonałości człowieka; faktyczne wyłączenie z życia człowieka tego, co nadprzyrodzone, a przede wszystkim wszelkiej relacji z Bogiem, zarówno w życiu ziemskim jak i po śmierci. Sekularyzm jako ideologia to świadome odrzucenie wszelkich kategorii nadprzyrodzoności i związanego z nimi religijnego działania oraz zaprzeczenie istnienia religijnej natury człowieka. Wskazano na dwa źródła nowożytnego sekularyzmu: filozofię Kartezjusza i F. Nietzschego. Kartezjusz wpłynął na wzmocnienie sekularyzmy poprzez: podmiotowy sposób uprawiania filozofii, nową koncepcję prawdy i racjonalności, radykalny dualizm bytowy, a szczególnie poprzez nową argumentację za istnieniem Boga. W artykule ukazano wpływ F. Nietzschego na współczesny sekularyzmu. Sięgnięto to biografii tego filozofa, pokazując jego etapy życia jako swoisty przykład procesów sekularystycznych występujących u wielu współczesnych ludzi.

Authors and Affiliations

Paweł Mazanka

Keywords

Related Articles

Reformacyjne dziedzictwo etyki w koncepcji „świeckiego chrześcijaństwa” Dietricha Bonhoeffera

W artykule autorzy podejmują namysł nad fazami ewolucji poglądów Dietricha Bonhoeffera na temat Kościoła i jego roli w życiu pojedynczych jego członków oraz w kontekście etycznego dziedzictwa reformacji. W Bonhoefferowsk...

Poszukiwanie prawdy drogą do odkrywania Boga. Refleksja w oparciu o postać Edyty Stein

Edyta Stein to osoba, która urodziła się w żydowskiej, tradycyjnie religijnej rodzinie. W młodości zaprzestała modlitwy, zagubiła wiarę w Boga. Była jednak niezwykle uczciwa w poszukiwaniu prawdy, która stała się jej życ...

Odnowa umysłu a syneidēsis w świetle Rz 12,1-2

W przedłożonym studium autor wykazuje, że Paweł w propositio (12,1-2) sekcji zachęt (12,3-15,13), choć nie stosuje w nim bezpośrednio słowa syneidēsis, to jednak zastosowanym w nim słownictwem do niego się odnosi przywoł...

Dialog chrześcijaństwa z islamem

Since the beginning of Islam in the 7th century Christians and Muslims have been a permanent challenge for themselves. The confrontation and the closeness which accompany them through the entire history are rooted in the...

Hagiografia polska. Najnowsze osiągnięcia

A lot of beatifications and canonizations have taken place in recent years. This has led to the publication of life histories, either scientific or popular in character, of those elevated to the glory of the altars. Afte...

Download PDF file
  • EP ID EP165621
  • DOI -
  • Views 198
  • Downloads 0

How To Cite

Paweł Mazanka (2014). Refleksje o filozoficznych źródłach sekularyzacji i sekularyzmu. Studia Nauk Teologicznych PAN, 9(), 55-83. https://europub.co.uk/articles/-A-165621