Retoryczna koncepcja formy w jasnogórskich utworach pasyjnych z XVIII wieku

Journal Title: Notes Muzyczny - Year 2017, Vol 1, Issue 7

Abstract

Istotne miejsce w kulturze muzycznej XVIII-wiecznej Rzeczypospolitej zajmował klasztor paulinów na Jasnej Górze. Do maryjnego sanktuarium pielgrzymowali polscy władcy, szlachta i duchowieństwo, ale przede wszystkim prości mieszkańcy wsi oraz miast. Wszyscy pątnicy przybywali przed cudowną ikonę z prośbami, dziękczynieniem, powierzając swoje troski Matce Zbawiciela w trudnych czasach zaborów i braku perspektyw na przyszłość. W klasztorze kwitła działalność artystyczna, której jednym z najbardziej sugestywnych przykładów była twórczość muzyczna. Kapela jasnogórska– zespół świeckich, ale także zakonnych muzyków – wykonywała różnorodny repertuar w trakcie mszy, procesji oraz innych nabożeństw sprawowanych w sanktuarium. Intensyfikacja życia duchowego tradycyjnie przypadała na okres postu, kiedy pokutę wyrażano przez liczny udział w okolicznościowych nabożeństwach i ceremoniach. W archiwum oo. paulinów zachowało się kilka dzieł przeznaczonych na ten czas roku kościelnego, autorstwa muzyków zatrudnionych w kapeli. Arie i kompozycje zbliżone do kantaty, napisane przez F. Kotrycza (ok. 1727–1787), F. Perneckera (?–1769) oraz I. Rygalla (?–?), wykonywano w trakcie liturgii, a także m.in. podczas wielkosobotniej „muzyki przy Bożym Grobie”. Repertuar ten wyróżniają charakterystyczne cechy w zakresie wykorzystanych tekstów (poezja, fragmenty biblijne) oraz opracowanie muzyczne (figury retoryczne, dynamika, obsada, faktura). Utwory kompozytorów jasnogórskich są świadectwem bogatej działalności kapeli paulińskiej oraz cennym zabytkiem polskiej kultury muzycznej dawnych wieków.<br/><br/>

Authors and Affiliations

Dawid Ślusarczyk

Keywords

Related Articles

Trois Pièces (1878) by César Franck – a cognitive study, part 1

Flor Peeters, a Belgian organist and a renowned expert in performance problems in César Franck’s organ music, thought that “in order to play Franck well, one should be a composer or at least complete studies in compositi...

Trudności współczesnego wykonawcy z odczytaniem i interpretacją XVIII-wiecznej muzyki francuskich mistrzów

Niniejszy artykuł jest próbą zasygnalizowania trudności, jakie napotyka współczesny wykonawca osiemnastowiecznej muzyki francuskiej. Autorka w oparciu o źródła historyczne omawia zagadnienia związane z odczytaniem i wyk...

Russian voice in new music – elements of jazz on the basis of Sonata for alto saxophone and piano by Edison Denisov

The article is a summary of a lecture the author delivered during a session on jazz elements in piano chamber music of the 20th and 21st centuries, which was organized by the Chair of Chamber Music at the Academy of Musi...

Funkcja liturgiczna Orgelbüchlein Johanna Sebastiana Bacha. Wprowadzenie dla organistów

Artykuł rozpoczyna się od omówienia problemów związanych z powstaniem autografu, szczególnie zaś kwestii datowania poszczególnych kompozycji. Przyjęto ustalenia Russela Stinsona, który podzielił proces tworzenia Orgelbüc...

The obsession of music perfection – John Ogdon, life and fascinations of the piano virtuoso

The article describes the British pianist and composer admired for his brilliant playing. His extraordinary music talent revealed itself very early. At the age of 5 Ogdon played the piano better than many grown up people...

Download PDF file
  • EP ID EP517913
  • DOI -
  • Views 39
  • Downloads 0

How To Cite

Dawid Ślusarczyk (2017). Retoryczna koncepcja formy w jasnogórskich utworach pasyjnych z XVIII wieku. Notes Muzyczny, 1(7), 175-196. https://europub.co.uk/articles/-A-517913