Romania and the Great War: Political, Territorial, Economic and Social Consequences
Journal Title: Pamięć i Sprawiedliwość; Pamięć i Sprawiedliwość. Pismo naukowe poświęcone historii najnowszej - Year 2018, Vol 31, Issue 1
Abstract
W artykule przedstawiono syntetyczny obraz najważniejszych, społecznych ekonomicznych i politycznych konsekwencji I wojny światowej dla Rumunii. Mimo atmosfery sprzyjającej przystąpieniu do wojny Rumunia weszła do wielkiego konfliktu nieprzygotowana militarnie, z gospodarczą infrastrukturą niezdolną do poniesienia trudów wojny, polegając jedynie na obietnicach pomocy ze strony Francji i Wielkiej Brytanii. Pod koniec wielkiej wojny Rumunia znacznie zwiększyła swoje terytorium dzięki przyłączeniu prowincji Besarabii, Bukowiny i Siedmiogrodu. Zrealizowano tym samym narodowy projekt „Wielkiej Rumunii”. Nowe granice państwa zostały zaakceptowane podczas konferencji pokojowej w Paryżu. Wielkie Zjednoczenie połączyło w ramach jednego państwa zróżnicowaną ludność, o różnym poziomie edukacji, statusie społecznym i mentalności. Mniejszości etniczne stanowiły około 30 proc. społeczeństwa, a zróżnicowanie religijne stało się nową codziennością w kraju, który był dotychczas w przeważającej części prawosławny. W latach powojennych największym wyzwaniem dla państwa i polityków stała się integracja nowych prowincji pod względem ustawodawczym, instytucjonalnym, administracyjnym, kulturowym i ekonomicznym. Proces ten był długotrwały i towarzyszyły mu dyskusje wśród polityków i elit kulturalnych Starego Królestwa oraz przyłączanych prowincji. Kolejną ważną konsekwencją wojny było przeprowadzenie reform: agrarnej i wyborczej. Podział majątków w sposób zasadniczy zmienił status społeczny chłopów, którzy dzięki powszechnym prawom wyborczym z wasali przekształcili się w obywateli. Nowa polityka oświatowa państwa położyła szczególny nacisk na latynizację i kształtowanie „obywateli Wielkiej Rumunii”, jednocześnie umożliwiając chłopom dostęp do edukacji. W Rumunii, podobnie jak w innych państwach, niezwykle trudno jest ocenić ekonomiczne konsekwencje I wojny światowej. Sytuacja jest tu tym bardziej skomplikowana, że Wielkie Zjednoczenie połączyło Stare Królestwo z prowincjami, które poprzednio rozwijały się pod wpływem różnych systemów ekonomicznych. Wiadomo więc, że zniszczeniom oraz stratom w ludziach towarzyszyły restrukturyzacja i transformacja spowodowane przyłączeniem do rumuńskiego państwa unitarnego nowych prowincji. W tym czasie również kształtowały się i rozwijały nowe prądy ideologiczne (neoliberalizm i doktryna chłopska), które determinowały politykę ekonomiczną oraz strategię rozwoju.
Authors and Affiliations
Sorin Mihai Radu
O związkach Kościoła katolickiego z twórcami kultury w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Zapis wykładu Eryka Sztekkera wygłoszonego 24 października 1985 roku na kursie dla dyrektorów wydziałów do spraw wyznań
24 października 1985 r. Eryk Sztekker, socjolog i pracownik Urzędu do spraw Wyznań w Warszawie, podczas kursu dla dyrektorów wydziałów do spraw wyznań wygłosił wykład, w którym przedstawił z punktu widzenia władzy, a ści...
Rada Główna Episkopatu Polski wobec opozycji przedsierpniowej (1976–1981)
In the above analysis, I have discussed the attitude of the Main Council of the Polish Episcopate towards the pre-August opposition. The approach of the leading body of the Polish Church to the opposition groups that ori...
Procesy polityczne członków zakonów męskich i kongregacji w Czechach w latach 1948–1989
The political trials of members of male orders and congregations in the Czechosloslovakia in the period of 1948–1989 The study depicts persecutions of male orders and congregations in the period of the Communism regime i...
Aktywność narodowo-niepodległościowa Jana Gwalberta Pawlikowskiego (do 1921 roku)
This article is the first in Polish historiography to attempt to show the political activity of Jan Gwalbert Pawlikowski. Pawlikowski was a member of the Galician intellectual elite. He was a well-known economist, column...
„6 tys. [Żydów] co dzień” – „oczywiście na stracenie”. Opowieść o pierwszej depeszy Polskiego Państwa Podziemnego na temat Wielkiej Akcji w getcie warszawskim
On 22nd July 1942, Germans initiated the Grossaktion, i.e. the destruction of the Warsaw Ghetto. The first known piece of information from the Polish Underground State addressed to the Polish Government-in-exile in Londo...