Sermet Muhtar Alus ve Türk Tiyatrosu
Journal Title: Dil ve Edebiyat Araştırmaları - Year 2019, Vol 20, Issue 20
Abstract
Batılı anlamda tiyatro Türk kültür hayatına Tanzimat sonrasında sahne faaliyeti ve edebiyatın bir türü olarak girmiştir. Batılılaşmanın Türk edebiyatında en görünür cephesi olan tiyatro bu yıllarda devlet adamlarından sanatçılara kadar hemen her kesimin dikkatini çekmiştir. Bizzat oyun yazarak tiyatroya katkı sağlandığı gibi, bu türe derin bir dikkat gösteren, tiyatronun bütün unsurlarıyla ilgilenen yazarlar da olmuştur. Bu dünyaya tanık olan isimlerden biri de ömrünün son yirmi yılını her gün gazetelerde geçmiş zamanların İstanbul’unu yazmaya adamış Sermet Muhtar Alus’tur. Hem gazete yazılarında hem de romanlarında 1850’lerden Darülbedayi’nin çalışmaları da dâhil olmak üzere Osmanlı tiyatrosunu tanıklıklara dayanarak anlatmıştır. Onun söz konusu metinlerden derlenecek tiyatro yorumları genel geçer tiyatro tarihlerinin ötesindedir. Bu metinleri, yazarının tecrübe ettiği gözlem ve yorumlar değerli kılmaktadır. Bu çalışmada Alus’un gazete yazılarına yansıyan tiyatro toplulukları, figürleri ve olayları değerlendirilecektir. Sonrasında Türk ve gayrimüslim sanatçıların Alus’un yazılarına yansımaları, yabancı tiyatro topluluklarının faaliyetleri ve tiyatro, Karagöz, meddah sergilerine mekân olmuş yapılardan söz edilecektir. Hikâye ve romanlar çalışmanın hacmini katlayacağından makale dışında tutulmuştur.
Authors and Affiliations
Yakup ÖZTÜRK
Cezaevinde Mahkûm Bedeninin Disipliner Örgütlenmesi: Biyopolitik Mekân, Duyumsama, Kural ve İhlal (1923-1953)
Mahkûm bedeni, disipliner bir total kurum olan cezaevinde mekân içinde farklı bir mekân olarak belirmekte, ceza hukuku, nizamnameler ve biyo-politikalarla etkileşime girilen bir müzakere zemini olarak konumlanmaktadır. 1...
Fatih-Harbiye Uyarlamaları Etrafında Romandan Televizyona Uyarlama Meselesi
Peyami Safa’nın, ilk baskısı 1931 yılında yapılan Fatih-Harbiye romanı, iki ana mekân üzerinden doğubatı çatışmasını anlatır. Safa, ana karakteri Neriman’ın Fatih ve Harbiye semtleri arasında gidip gelişlerini ve bu esna...
Doç. Dr. ŞİŞMAN, Bekir; Türk Kültüründe Evlilik (Geleneğin Son Yüzyılı - Samsun Örneği), Kurgan Edebiyat Yayınları: 182, Edebiyat Dil Araştırma ve İnceleme Dizisi: 73, Ankara 2017, XV+264 s. ISBN: 978-605-2030-24-0
1969 yılı Samsun doğumlu olan Bekir ŞİŞMAN, önsözde de belirttiği gibi bu âlemde maksûd olan birkaç şeyden biri olan oğul evlendirmek geleneğini Samsun özelinde ele alarak Türk Kültüründe Evlilik üzerine yazdığı kitapla...
Birinci Dünya Savaşında Suriye’de Panislamist Propaganda: Eş-Şark Gazetesi Örneği
Bu makale Birinci Dünya Savaşı esnasında, Suriye’de Cemal Paşa’nın kararıyla Arapça olarak yayımlanan ve İttihad-ı İslam propagandası yapmayı amaçlayan eş-Şark gazetesi hakkındadır. Makale gazetenin kuruluş amacı ve söyl...
Türk Postmodern Anlatılarında Modernizm Eleştirisi Üzerine
Birçok hakemli ve uluslararası dergilerde rastladığımız Dr. Gaye Belkız Yeter Şahin, Yeni Türk Şiirinde Tasfiye Hareketleri ve lisans ve yüksek lisans hocalarından olan Prof. Dr. Selçuk Çıkla ile hazırladığı 1839-1928 Ar...