Środowiskowe czynniki lokalizacji wybranych grodzisk w środkowej części Polski Zachodniej
Journal Title: Acta Geographica Lodziensia - Year 2018, Vol 107, Issue
Abstract
W pracy przedstawiono analizy czynników środowiskowych, które wpłynęły na lokalizację czterech wybranych grodzisk wczesnośredniowiecznych, położonych w centralnej części Polski Zachodniej. Badano następujące obiekty: grodzisko w Bobrownikach, usytuowane na granicy Pradoliny Warciańsko-Odrzańskiej i Wzniesień Zielonogórskich, następnie obiekt w Bytomiu Odrzańskim leżący w dolinie Odry na terenie Pradoliny Głogowskiej oraz grodziska w Solnikach i Popęszycach znajdujące się na Wzgórzach Dalkowskich. W terenie przeprowadzono badania geomorfologiczne i z zakresu geologii czwartorzędu, inne czynniki środowiskowe, takie jak hydrologia, gleby, potencjalna roślinność naturalna analizowano na podstawie źródeł literaturowych i kartograficznych. Za dominujący czynnik uznano rzeźbę terenu, bardzo istotną dla zapewnienia położenia obronnego grodom w Bobrownikach, Solnikach i Popęszycach. W dwóch przypadkach (Solniki i Bobrowniki) wyszukanie odpowiednich form terenu, takich jak ostrogi denudacyjne i wysokie krawędzie erozyjne, umożliwiło organizację grodziska niemalże bez wznoszenia wałów obronnych. Oprócz rzeźby terenu ważne były także elementy hydrologiczne (przebieg koryt rzecznych i rozmieszczenie podmokłości oraz bagnisk na dnie dużej doliny rzecznej), zapewniające obronne położenie obiektowi w Bytomiu Odrzańskim. Pozostałe czynniki naturalne miały niejednoznaczny i generalnie mniejszy wpływ na lokowanie grodów we wczesnym średniowieczu w centralnej części Polski Zachodniej.
Authors and Affiliations
Juliusz Twardy, Jacek Forysiak, Sylwia Rodak, Sławomir Moździoch
Geneza jezior i torfowisk dorzecza Prypeci w świetle polskich badań okresu międzywojennego
A study of mires and lakes (fossil and contemporary) was conducted in the whole Polesie area, within a framework of the Polish Governement Bureau for Land Reclamation in Polesie. The research lasted for five and a half y...
W jaki sposób badać sejsmity? Przegląd metod badawczych (How to study seismites? A review of research methods)
Earthquake-triggered seismic wave propagation can induce liquefaction of water-saturated unconsolidated finegrained clastic sediments. As a result, layers with soft-sediment deformation structures called seismites can be...
Zarastanie jezior Obniżenia Uściwierskiego i jeziora Brzeziczno (Pojezierze Łęczyńsko-Włodawskie)
Lake overgrowing is a natural phenomenon, however, the controlling factors of this process are not completely understood. Geological drillings are an important source to help clarify the issue. In the paper, geological c...
Wpływ opadów na wahania zwierciadła wód gruntowych w zachodniej części Wzniesień Łódzkich (The influence of precipitation on water table fluctuation in the western part of Łódź Hills)
The level of the groundwater table depends not only on the weather conditions, but primarily on the hydrogeologi-cal properties of the substrate and the thickness of the aeration zone. The paper analyzes the relationship...
Uwagi o poligenezie rzeźby gór (na przykładzie Karpat) (The remarks on the polygenesis of mountains relief (exemplified by the Carpathians))
The relief of the Carpathians has the features of a polygenic and polychronic landscape. On polygenesis, we may talk in a double context. The young forms are developing at the present time by cooperation of various proce...