Statut Biura Specjalnego MBP
Journal Title: Pamięć i Sprawiedliwość; Pamięć i Sprawiedliwość. Pismo naukowe poświęcone historii najnowszej - Year 2018, Vol 32, Issue 2
Abstract
W Polsce między 1948 r. a 1956 r. doszło do czystek partyjnych w elitach komunistycznych (PPR–PZPR). Poszukiwania „wrogów wewnętrznych” prowadziła specjalna tajna komórka MBP, początkowo zwana grupą specjalną (1948), następnie Biurem Specjalnym (1950), w końcu Departamentem X MBP (1951–1954). Całość prac tych komórek nadzorował z polecenia kierownictwa PZPR gen. Roman Romkowski (wiceminister MBP). We wstępie artykułu nakreślono krótko historię powstania Biura Specjalnego, wskazano osoby decydujące o lokalnym zasięgu i przebiegu poszukiwań „wrogów wewnętrznych” (m.in. Bolesława Bieruta, Jakuba Bermana, Romana Romkowskego) oraz wspomniano o reprezentatywnych dla całego zagadnienia komunistach (m.in. Władysławie Gomułce, Marianie Spychalskim, Włodzimierzu Lechowiczu, Leonie Gecowie, Hermannie Fieldzie), którzy byli aresztowani, więzieni i przesłuchiwani pod fałszywymi zarzutami zdrady, współpracy z obcymi wywiadami, dążenia do przewrotu ustrojowego w Polsce Ludowej. Publikowany w dalszej części dokument ukazuje moment przemiany niesformalizowanej, tajnej grupy specjalnej MBP, działającej pod kierownictwem płk. Józefa Różańskiego, w sformalizowaną, wyposażoną w etaty, choć nadal niejawną jednostkę – Biuro Specjalne, zarządzaną przez płk. Anatola Fejgina. Struktura ta funkcjonowała niespełna dwa lata, ponieważ rozrastający się terror autoagresywny wymagał kolejnej reorganizacji tajnej struktury. Nowo powołany Departament X MBP objął swoim zasięgiem cały kraj.
Authors and Affiliations
Robert Spałek
Keywords
Related Articles
- EP ID EP527397
- DOI -
- Views 111
- Downloads 0
Szkice do biografii prawników wojskowych Wojska Polskiego, byłych radzieckich wojenjuristów 1. rangi
Artykuł przedstawia losy sześciu prawników wojskowych, Polaków, którzy w latach trzydziestych XX w. służyli w Armii Czerwonej lub wojskach NKWD, w 1936 r. nadano im stopień wojenjurista 1. rangi (odpowiadający wówczas ra...
Wpływ NSZZ "Solidarność" na funkcjonowanie PZPR w województwie bydgoskim (zarys problemu)
Do sierpnia 1980 r. niepodważalną władzę w Polsce sprawowała PZPR. Powstanie związku zawodowego „Solidarność” dokonało wyłomu w dotychczasowym monopolu tej partii na władzę i pokazało, że jest wobec niej alternatywa. Syt...
Łukasz Mamert Nadolski, Walki powietrzne nad Wietnamem Północnym w latach 1965–1968 na tle operacji Rolling Thunder, t. 1: Lata 1965–1967, Toruń, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 2016, 430 s.
brak
The Democratic Republic of Georgia (1918–1921)
Artykuł omawia podstawowe zagadnienia z historii Demokratycznej Republiki Gruzji w latach 1918–1921. Ówczesny ustrój polityczny opierał się na liberalnych zasadach pluralizmu i systemu wielopartyjnego. Funkcjonowały w ni...
Kobiety w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych w Londynie 1940–1945 – przyczynek do badań
The issue of women’s work in Polish government institutions in London during World War II has not been a subject of historical research. Additionally, we have not seen the publication of the memoirs written by these wome...