Surowce i produkty żywnościowe w klasztorze paulinów w Wielgomłynach na początku XVIII w. w świetle księgi wydatków oraz inwentarza

Apply

Surowce i produkty żywnościowe w klasztorze paulinów w Wielgomłynach na początku XVIII w. w świetle księgi wydatków oraz inwentarza

Journal Title: Przegląd Nauk Historycznych - Year 2014, Vol 0, Issue 1

Abstract

Przedmiotem artykuły są surowce i produkty żywnościowe w klasztorze paulinów w Wielgomłynach koło Częstochowy na początku XVIII stulecia. Bazę źródłową szkicu stanowi księga wydatków tego zakonu z lat 1697–1717, przechowywana w Archiwum Archidiecezji Częstochowskiej, jak również inwentarz z 1710 r. Zestawienie danych zawartych w obu tych źródłach obrazuje bazę kulinarną zakonu paulinów w Wielgomłynach na początku XVIII w. Składają się na nią surowce i produkty nabywane i wytwarzane we własnym zakresie. Księga wydatków wymienia koszty poniesione na towary, których konwent nie wytwarzał sam. Zakupami uzupełniano również deficyt tych produktów, które zakon zaspokajał częściowo we własnym zakresie. Większość wydatków w analizowanym 1710 r. przeznaczono na żywność. Wydatki na surowce i produkty o pochodzeniu roślinnym były dwa razy większe niż na zwierzęce. Proporcje te wiązały się niewątpliwie z kosztownością pokarmów mięsnych, rzadziej goszczących na ówczesnych stołach. Nie można jednak na podstawie księgi wydatków wyciągać wniosków dotyczących pełnego menu zakonników. Nie zawsze byli oni też konsumentami zakupionych towarów. Kilkakrotnie zakonnicy kupowali trunki dla garnizonu wojsk rosyjskich stacjonującego tam z powodu trwającej wówczas wojny północnej , która spustoszyła kraj . Wina przeznaczano również do celów liturgicznych. Niektóre wydatki wynikały z przyjmowania przez zakon gości. Część żywności konsumowała czeladź klasztorna. Pewne racje żywności mogły być również przekazywane w postaci jałmużny. Wśród wydatków oraz w inwentarzu zakonników wyróżniającą się pozycje zajmują surowce związane z produkcją alkoholu. Zakon zużywał je do prowadzonej niewątpliwie dodatkowej działalności gospodarczej. Zakupy związane z tym artykułem spożywczym odgrywają dominującą rolę wśród wydatków. Można do nich zaliczyć zboża (występują w wydatkach 33 razy), chmiel (16), przyprawy (10), słód (8) oraz same alkohole (24), co stanowi łącznie 91 wystąpień w rejestrze wydatków liczącym 172 wpisy zawierające nazwy surowców i produktów spożywczych.

Authors and Affiliations

Piotr Szkutnik

Keywords

klasztor paulinów w Wielgomłynach; surowce i produkty żywnościowe; XVIII w.

EP ID EP167134
DOI -
Views 32
Downloads 0