Szałasy pasterskie w krajobrazie kulturowym na przykładzie Gorców
Journal Title: Topiarius. Studia krajobrazowe - Year 2016, Vol 1, Issue 2
Abstract
Szałasy to cenny element kultury materialnej. Oprócz pierwotnych, typowo mieszkalnych form w ostatnich stuleciach upowszechniła się ich funkcja mieszkalno-gospodarcza związana z prowadzeniem na karpackich polanach wypasu owiec lub prowadzeniem gospodarki leśnej. Dziś można więc powiedzieć, że są to budowle użytkowe związane także z historią regionu i tradycyjnym użytkowaniem terenu. Budowle te zapewniały ochronę przed zmiennymi warunkami atmosferycznymi, prowadzono w nich także wyrób przetworów z mleka owczego i pozyskiwanie wełny. Architektura szałasów była (i jest) odzwierciedleniem tradycji budowania z drewna minionych kilkuset lat. Pasterstwo – czyli hodowla stadnych zwierząt domowych – w Karpatach upowszechniało się w tych rejonach, w których uprawy rolne były utrudnione bądź (z uwagi na stromość zboczy i jakość gruntów) wręcz niemożliwe. Pasterstwo sięgało na wschód przez połoniny bieszczadzkie po Huculszczyznę i rumuńską część Karpat. W badaniach szałasów pasterskich urzeka nas logika konstrukcji i formy tych budowli. Prowadzone po drugiej wojnie światowej badania dowiodły, że szałasy są ważnym świadectwem historycznym, elementem formowania poczucia piękna i przekazem tradycji budowania z drewna, są też cennym reliktem kultury materialnej związanej z pasterstwem oraz ważnym składnikiem dziedzictwa i krajobrazu kulturowego Karpat. Przyszłość tych krajobrazów zależy od właściwych, proekologicznych postaw społecznych, które można kształtować poprzez działalność edukacyjną, jaką zajmują się w Polsce m.in. parki narodowe. Działania te służą także promocji i rozwojowi turystyki.
Authors and Affiliations
Jan Kurek
Keywords
Related Articles
- EP ID EP192999
- DOI -
- Views 100
- Downloads 0
Krajobrazy kulturowe Karelii
Krajobraz kulturowy Karelii jest nie tylko ważnym polem badawczym, ale także podstawowym elementem turystyki i przedmiotem ochrony środowiska naturalnego. Szansę wydobycia się z ekonomicznej zapaści władze Karelii widzą...
Wroclaw 2016 – Entrance from the courtyard
The project ‘Wrocław – Entrance from the courtyard’ was created in 2013 by the Department of Art Mediation of the Academy of Fine Arts in Wrocław. In 2015 and 2016 IT was part of the visual arts program of the European C...
Projekt LAS – Landscape Analysis and Surveys. Propozycja meta-projektu badawczo-dydaktycznego
Multi-dyscyplinarne badania krajobrazowe dają niepowtarzalną okazję do śledzenia zmian środowiskowych oraz kulturowych i przybliżają nas do zrozumienia drogi jaką przebył człowiek na przestrzeni tysięcy lat swojego funkc...
Miastko (Pomeranian voivodeship): area valorization and a city park designing directions
The article presents preliminary design analysis conducted in Miastko city centre (Pomeranian voivodeship, Poland). They concern not only the specific place in the city but also the town and region history. Among conduct...
Rola architekta krajobrazu – w świetle prawa
Artykuł ten jest wypowiedzią nt. roli architekta krajobrazu w gospodarowaniu przestrzenią w Polsce. Scharakteryzowano warunki uprawiania zawodu architekta krajobrazu w Polsce na tle aktualnego stanu uwarunkowań formalno-...