Teoria emocji i popędów – od Sigmunda Freuda do Jaaka Pankseppa
Journal Title: Psychiatria Polska - Year 2017, Vol 51, Issue 6
Abstract
W artykule omówiono rozwój teorii psychoanalitycznej w kierunku poszerzenia refleksji nad własną koncepcją w oparciu o dane pochodzące z badań empirycznych innych niż kliniczne studium przypadku. Na szczególną uwagę zasługuje zbliżenie jakie nastąpiło pomiędzy neuronauką a psychoanalizą i powstanie tzw. neuropsychoanalizy. W konsekwencji doprowadziło to do wysunięcia empirycznych hipotez i rozpoczęcia badań nad mechanizmami obronnymi, self, pamięcią, marzeniami sennymi, empatią oraz procesami nieświadomymi (dynamiczną nieświadomością) czy procesami emocjonalno-motywacyjnymi (teorią popędów). Aktualnie neuropsychoanaliza ukonstytuowała się jako dyscyplina pomieszczająca w sobie trzy oddzielne dziedziny: neuronaukę psychodynamiczną badającą biologiczne mechanizmy procesów wewnętrzpsychicznych i intersubiektywnych, kliniczną neuropsychoanalizę opierającą się na pracy z pacjentami neurologicznymi z wykorzystaniem wiedzy psychodynamicznej oraz budowanie teorii, a więc poszukiwanie neuropsychoanalitycznych modeli funkcjonowania umysłu. W artykule opisano podstawy teorii systemów emocjonalnych Jaaka Pankseppa jako przykład koncepcji integrującej neurobiologię afektu, biologię behawioralną, psychologię ewolucyjną i psychoanalizę. Teoria systemów emocjonalnych, której częścią jest opis układu SEEKING stanowiącego podstawowy system motywacyjny organizmu, daje szansę nowego spojrzenia na teorię S. Freuda, ale także oferuje możliwość uwzględnienia systemów emocjonalno-motywacyjnych w rozumieniu zaburzeń psychicznych takich jak depresja, uzależnienia czy psychozy, co jest podstawą myślenia psychoanalitycznego.
Authors and Affiliations
Cezary Żechowski
Objawy obsesyjno-kompulsyjne, tiki, stereotypie ruchowe czy dążność do zachowania stałości otoczenia? Występowanie powtarzalnych aktywności u pacjentów z całościowymi zaburzeniami rozwoju – opis przypadków
Streszczenie Jednym z kryteriów diagnostycznych charakteryzujących grupę całościowych zaburzeń rozwoju (CZR) są ograniczone i powtarzające się zachowania, które mogą przyjmować postać zaangażowania w stereotypowe zainte...
Neuropsychological tests in a group of patients with ischaemic heart disease
Aim. Ischaemic heart disease (IHD) tops the list of sick and death rates all over the world. IHD brings the risk of central nervous system disturbances. On the other hand lower neuropsychological tests results enable to...
Neurobehavioral manifestation in early period of Alzheimer Disease and Vascular Dementia
Introduction . AD and VD are preceded by a preclinical stage. Small but tangible cognitive impairments sometimes occur many years before the onset and diagnosis of dementia. The on - going degenerative process can be con...
Badania z randomizacją w psychiatrii
W ciągu ostatnich dwudziestu lat „medycyna oparta na danych naukowych” (evidence-based medicine – EBM) stała się dominującym paradygmatem współczesnej praktyki medycznej. Wraz z ukazaniem się w 1997 r. ważnej pracy Gedde...
Poznawcza podatność na depresję