The Trans-Altai Torgut and Bulgan After Forty Years

Apply

The Trans-Altai Torgut and Bulgan After Forty Years

Journal Title: Ethnologia Polona - Year 2016, Vol 36, Issue 36

Abstract

W roku 1975 działająca od kilkunastu lat Polsko-Mongolska Ekspedycja Etnograficzna postanowiła podjąć prace pośród Torgutów na terenie sum Bulgan, Aimag Khovd. Torguci sumu Bulgan stanowią cześć licznej i zróżnicowanej zbiorowości Torgutów zaałtajskich; oddzieleni granicą państwową od Torgutów żyjących na terenie Chin, a dokładniej na obszarze Sinciangu. Pamięć pochodzenia, wspólnych przodków i związków rodowych z Torgutami Sinciangu, zachowała się u nich do dzisiaj. W roku 2012 podjęte zostały ponownie badania pośród bulgańskich Torgutów. Po 37 latach powróciliśmy do dawnej idei; tym bardziej wydaje się to interesujące, że na przestrzeni lat, jakie minęły od poprzednich badań, dokonały się w tym rejonie niezmiernie istotne przemiany. Są one konsekwencją dynamicznych zmian politycznych w samej Mongolii, jakie zapoczątkowane zostały w latach 90. XX w., ale też zmian, jakie nieomal równolegle dokonywać się zaczęły w Chinach. Podstawą ekonomii Bulganu było w czasie naszych pierwszych badań pasterstwo i hodowla zwierząt – pięciu podstawowych gatunków zwierząt hodowlanych w Mongolii: wielbłądów, koni, bydła (w tym jaków i ich krzyżówek z bydłem domowym), owiec i kóz. Impulsem do zasadniczych zmian, jakie mogliśmy obserwować podczas wyjazdów w roku 2012 i 2013, było umożliwienie przekraczania granicy przez mieszkańców Bulganu i miejscowości Takashiken, leżącej przy granicy, po chińskiej stronie. Łatwość uzyskania dochodu z handlu odciągnęła od hodowli wielu pasterzy, powszechne jest przekazywanie stada pod opiekę krewnym i płacenie za tę opiekę, a samemu zajmowanie się handlem. Handel daje szybki zarobek, to kolejny bodziec do porzucenia hodowli i zajmowania się handlem. Jest wiadome od dawna antropologom, jak ważnym czynnikiem definiowania własnej etnicznej tożsamości jest obecność „innych”, szczególnie jeżeli łączą się z ich wizerunkiem negatywne stereotypy. Szczególnie w odniesieniu do Chińczyków – przejawia się to niechęcią do wielu towarów chińskich, obawą przed Chińczykami i ich dominacją, a to wzmacnia solidarność torgucką Jest więc uprawomocniona teza, że pełnią oni istotną rolę w budowaniu etnicznej tożsamości Torgutów.

Authors and Affiliations

Lech Mróz

Keywords

Kazakhs Chinese Torgut Mongolian Torgut ethnic identity “others” local culture breeding of animals pastoralism socialist economy economic changes cross-border trade economic activity revitalization of tradition

EP ID EP182513
DOI -
Views 130
Downloads 0