Tȏn-Thȃt Tiêt – między kulturą Orientu a europejską awangardą muzyczną. Utwory na instrumenty dęte i klawiszowe z lat 1965–72

Apply

Tȏn-Thȃt Tiêt – między kulturą Orientu a europejską awangardą muzyczną. Utwory na instrumenty dęte i klawiszowe z lat 1965–72

Journal Title: Notes Muzyczny - Year 2017, Vol 1, Issue 7

Abstract

Artykuł jest jak dotąd pierwszą w polskim piśmiennictwie muzycznym publikacją poświęconą sylwetce i twórczości wietnamskiego kompozytora Tȏn-Thȃt Tiêta. W zamieszczonym we wstępie krótkim rysie biograficznym uwzględniono zwłaszcza początkowy okres działalności kompozytora – lata nauki w Paryżu oraz pierwsze próby kompozytorskie. Niniejsze studium stanowi ponadto próbę uchwycenia oraz opisu inspiracji, zarówno filozoficznych, jak i muzycznych, które miały wpływ na ukształtowanie się indywidualnego stylu kompozytora w latach 60 i 70. XX w. W tym czasie powstały pierwsze utwory Tȏn-Thȃt Tiêta, w których z jednej strony odwoływał się do osiągnięć europejskiej awangardy muzycznej, z drugiej zaś czerpał inspirację z koncepcji filozoficznych Wschodu, a także z tradycyjnej muzyki Wietnamu. Między 1965 a 1972 rokiem powstało kilka kompozycji przeznaczonych na instrumenty dęte drewniane i klawiszowe (fortepian lub klawesyn), które niejako ilustrują proces kształtowania się oryginalnego stylu kompozytora. Są to: Cinq Pièces pour hautbois et piano (1965), Vision II pour flûte et piano (1966), Tu dai canh pour flûte, hautbois, clarinette, basson et piano (1968), Hy vong 267 pour cor anglaise et clavecin (1969) i Ai van II pour flûte à bec basse et clavecin (1972). Po roku 1972 kompozytor nigdy już nie powrócił do tych składów, choć później powstały jeszcze liczne dzieła przeznaczone na solowy fortepian, klawesyn, instrumenty dęte oraz różne zestawienia instrumentów dętych, smyczkowych i klawiszowych. Celem autorki było ukazanie zagadnień związanych z wczesną twórczością kompozytora w możliwie szerokim kontekście zjawisk, które miały miejsce w muzyce europejskiej od początku XX w. Uwzględniona została tu zwłaszcza twórczość Antona Weberna oraz Krzysztofa Pendereckiego – kompozytorów, którzy wywarli największy wpływ na język muzyczny Tȏn-Thȃt Tiêta w omawianym okresie. Przejawem tych wpływów było m.in. stosowanie przez kompozytora techniki serialnej, jak również poszukiwanie nowych brzmień przy użyciu techniki klasteru oraz kolumn sonorystycznych. Obszerna część artykułu poświęcona została również kulturze muzycznej oraz filozofii wschodniej Azji. Jej elementy obecne są już w najwcześniejszych dziełach Tȏn-Thȃt Tiêta, a ujawniają się w samej koncepcji komponowania, jak również w sferze brzmienia, rytmiki oraz przepływu czasu muzycznego. Czynnikiem wyróżniającym twórczość Tȏn-Thȃt Tiêta, a jednocześnie stanowiącym o jej niezaprzeczalnej wartości, jest właśnie unikalne połączenie elementów należących do dwóch odmiennych kręgów kulturowych Wschodu i Zachodu.<br/><br/>

Authors and Affiliations

Joanna Balewska

Keywords

Tȏn-Thȃt Tiêt Orient awangarda muzyka kameralna

EP ID EP517937
DOI -
Views 45
Downloads 0