توان سنجی و شناسایی مناطق مستعد سیل‌خیزی با استفاده از مدل‌های تصمیم‌گیری چند معیاره (مورد مطالعه: شهرستان اردبیل)

Journal Title: Physical Geography Quarterly - Year 2020, Vol 13, Issue 50

Abstract

سیلاب یکی از مهم‌ترین و پرحادثه‌ترین مخاطرات طبیعی ایران می‌باشد. شناسایی مناطق سیل‌خیز و پخش سیلاب یک گام اساسی برای مدیریت ریسک سیل است و منطقه بندی خطر سیلاب اندازه‌گیری کمی از خطر سیل را فراهم می‌کند، درنتیجه امکان ارسال هشدارهای مناسب در مواقع خطر سیل و تسهیل عملیات امداد و نجات فراهم می‌شود همچنین پخش سیلاب در اراضی مستعد پایین‌دست حوضه شهرستان اردبیل باعث کمک به تغذیه محیط مصنوعی حوضه می‌شود و افزایش کیفیت اراضی محیط را هم در بردارد. هدف این پژوهش شناسایی مناطق مستعد سیل‌خیزی و پخش سیلاب در صورت بروز بحران سیل می‌باشد. تمامی فرایندها و تجزیه تحلیل داده‌ها در محیط ARC GIS به کمک روش الکتر و منطق بولین برای وزن‌دار کردن و تلفیق لایه‌هایی همچون (شیب، فرسایش، کاربری اراضی، شبکه آبراهه، خاک، زمین‌شناسی، انحنای زمین، واحد کوارترنر، سطح آب‌های زیرزمینی، تراکم پوشش گیاهی، رواناب و رطوبت خاک) استفاده شد و مناطق مستعد هنگام مواجه با خطر در آن مشخص گردید نتایج پژوهش نشان داد مناطقی با شدت سیلاب بالا دارای ویژگی‌هایی مانند (وجود رسوب­های آبرفتی و کوهرفتی در پای دامنه‌های پرشیب و آبخیزهایی با رخنمون‌های سنگی زیاد، وجود آبرفت‌های بادبزنی شکل و مخروط افکنه در دهانه خروجی مسیل‌ها و آبراهه‌های با آبخیزهایی کوهستانی و تپه‌ماهوری منتهی به دشت‌های کم شیب، وجود اراضی پست ازنظر ارتفاعی نسبت به اراضی اطراف) است. نتیجه نهایی تحلیل هم درروش الکتره و هم در همپوشانی این اطلاعات را می‌دهد که بخش مرکزی نسبت به بخش ثمرین و هیر درخطر سیل‌خیزی بیشتری قرار دارد.

Authors and Affiliations

یوسف درویشی؛ علی اسعدی

Keywords

Related Articles

پهنه‌بندی آگروکلیمایی کشت گندم دیم بر مبنای تاریخ اولین ریزش بارش 10 میلی‌متردر فصل کشت در استان کرمانشاه

آب‌وهوا مهم‌ترین عامـلی اسـت کـه تعیین‌کـننده نوع گیاه زراعی جهت کـشت در هر مـنطقه است. با توجه به این‌که کشت گندم دیم در استان از اولویت ویژه‌ای برخوردار است این پژوهش انتخاب شد که در آن از داده‌های اقلیمی 6 ایستگاه سین...

ارتباط بین سازندهای زمین‌شناسی و فرم منحنی میزان نقشه‌های توپوگرافی در بخشی از البرز شمالی و جنوبی

تهیه نقشه‌های ژئومورفولوژی مستلزم صرف وقت و هزینه‌های زیاد برای جمع آوری اطلاعات در زمینه‌های مواد مادری و لند فرم‌هاست. ثبت ویژگی‌های مواد مادری در نقشه‌های ژئومورفولوژی معمولاً بر اساس نقشه‌های زمین‌شناسی، عملیات صحرای...

تحلیل همدیدی بارش سنگین منجر به سیلاب روز 11 ژانویه 2020 در جنوب استان سیستان و بلوچستان

پژوهش حاضر به‌منظور واکاوی سینوپتیک بارش سنگین منجر به سیلاب 11 ژانویه 2020 در جنوب سیستان و بلوچستان انجام شد. به این منظور نقشه‌های سطوح مختلف جو از روز قبل از سیلاب مورد تحلیل و تفسیر قرار گرفت. جهت انجام این پژوهش دا...

بررسی جنبه‌های همدیدی سیلاب‌های شدید حوضه رودخانه ارس با استفاده از شاخص‌های همگرایی شار رطوبت، جبهه‌زایی و واگرایی

سیلاب پدیده‌ای است که اکثر نواحی اقلیمی کم و بیش آن را تجربه می‌نمایند. سیلاب‌ها اغلب معضلاتی همچون؛ فرسایش خاک، انباشت رسوب و خسارات جانی و مالی را در پی دارند؛بنابراین اقلیم‌شناسی سیلاب نقش مهمی در کاهش و جلوگیری از آس...

آشکارسازی تغییرات دمای هوا و بارش در استان کهگیلویه و بویر احمد تحت شرایط تغییر اقلیم با استفاده از مدل MIROC5

نابهنجاری‌ها و رخداد مخاطرات اقلیمی، اهمیت پدیده تغییر اقلیم بیش از پیش آشکار می‌شود. تغییرات دمای هوا و بارش در آشکارسازی اثرات تغییر اقلیم نقش بارزی ایفا می‌کنند. در پژوهش حاضر با رویکرد آماری به ارزیابی چشم‌انداز تغیی...

Download PDF file
  • EP ID EP692891
  • DOI -
  • Views 151
  • Downloads 0

How To Cite

یوسف درویشی؛ علی اسعدی (2020). توان سنجی و شناسایی مناطق مستعد سیل‌خیزی با استفاده از مدل‌های تصمیم‌گیری چند معیاره (مورد مطالعه: شهرستان اردبیل). Physical Geography Quarterly, 13(50), -. https://europub.co.uk/articles/-A-692891