Trepanacje czaszki w starożytnych Andach Środkowych

Abstract

Artykuł poświęcony jest wykonywaniu zabiegu trepanacji czaszki w prekolumbijskich Andach Środkowych. Przed połową XIX wieku panowało przekonanie, że rdzenni mieszkańcy Nowego Świata nie byli w stanie pojąć medycznego sensu takiego zabiegu, zaś rejestrowane czasem przez podróżników przypadki otwierania czaszki uważano za element praktyk rytualnych. Dzięki odkryciom archeologicznym dokonanym w ostatnich dekadach XIX wieku oraz przez cały wiek XX stało się jasne, że na terenie Andów Środkowych trepanacje wykonywano już dwa tysiące lat przed przybyciem konkwistadorów i przynajmniej połowa zabiegów kończyła się sukcesem. W okresie istnienia imperium Inków (1430–1533) skuteczność zabiegu sięgała 80–90%. Jednocześnie (jest to o tyle bardziej znaczące, że) w czasach prekolumbijskich nie znano pisma w naszym rozumieniu, nie było również uniwersytetów ani szkół medycznych. W artykule wykazano, że na rozwój sztuki trepanacji bezpośredni wpływ miały konflikty i działania wojenne, które co jakiś czas wybuchały w różnych częściach Andów od końca I tysiąclecia p.n.e. do momentu przybycia Hiszpanów. Zaprezentowano ponadto często pomijane kwestie, jakimi są antyseptyka oraz koncepcje choroby w starożytnych Andach.

Authors and Affiliations

Katarzyna Olender, Łukasz Majchrzak

Keywords

Related Articles

„Palais de Glace” – zapomniany pałac sportu dawnej Warszawy

Sport w Warszawie u schyłku XIX wieku miał specyficzny charakter. Stanowił element stylu życia dobrze sytuowanej elity miejskiej, dla której rekreacja i aktywny odpoczynek we własnym gronie należały coraz częściej do dob...

Mężczyzna jako ofiara przestępstwa zgwałcenia. Studium z zakresu socjologii prawa

Zgwałcenie jest dla ofiary traumatycznym przeżyciem, które w niewyobrażalny wręcz sposób oddziałuje na fizyczną i psychiczną sferę człowieka, a co gorsze, może łączyć się ze społecznym napiętnowaniem osoby pokrzywdzonej....

Sądowa kontrola konstytucyjności aktów prawa miejscowego – wyłom w systemie czy egzemplifikacja konkretnej kontroli konstytucyjności w polskim porządku prawnym?

Przyjęcie kontynentalnego (scentralizowanego) modelu kontroli konstytucyjności prawa na gruncie polskiej ustawy zasadniczej przyczyniło się do utworzenia specjalnego organu konstytucyjnego – Trybunału Konstytucyjnego – p...

Akcje obejmowane za wkłady pozbawione zdolności aportowej w prostej spółce akcyjnej (PSA)

Niniejszy artykuł dotyczy problematyki dopuszczenia do obrotu akcji obejmowanych w zamian za wkład w postaci pracy, świadczonych usług lub wiedzy. Choć na gruncie art. 14 § 1 k.s.h. jest to niedopuszczalne w przypadku sp...

Odpowiednie stosowanie okoliczności wyłączających odpowiedzialność karną wobec przewinień dyscyplinarnych

Autor zakłada zasadność rozróżnienia pojęć odpowiedzialności karnej sensu stricto i odpowiedzialności karnej sensu largo (odpowiedzialności represyjnej). Konstytucyjne gwarancje w zakresie prawa karnego odnoszą się do ka...

Download PDF file
  • EP ID EP165805
  • DOI -
  • Views 62
  • Downloads 0

How To Cite

Katarzyna Olender, Łukasz Majchrzak (2015). Trepanacje czaszki w starożytnych Andach Środkowych. Zeszyty Naukowe Towarzystwa Doktorantów Uniwersytetu Jagiellońskiego. Nauki Społeczne, 1(10), 7-24. https://europub.co.uk/articles/-A-165805