Türkçe Deyimlerde Dil Farkındalığı ve İşlevsel Dil Kullanımı
Journal Title: Ana Dili Eğitimi Dergisi - Year 2014, Vol 2, Issue 1
Abstract
Bu çalışmada, Türk halk edebiyatı kültürünün anonim ürünlerinden biri olan deyimler, ana dili eğitimi çerçevesinde, dil farkındalığı ve işlevsel dil kullanımı yönünden analiz edilmiştir. Çalışmanın giriş bölümünde, deyimler hakkında kuramsal bir bilgi zemini oluşturulduktan sonra çalışmanın temel kavramları olan dil farkındalığı ve işlevsel dil kullanımı hakkında bilgi verilmiştir. Çalışmanın birinci bölümünde, deyimlerin temel dil becerileri açısından analizleri yer almaktadır. Bu bağlamda konuşma, dinleme, yazma ve okuma kavramlarıyla ilgili olan sözler, literatür tarama yöntemiyle 4 ayrı kaynaktan ayrı ayrı derlenmiş; yüzey yapı açısından benzer olanlar elenmiştir. Bu eleme sonucunda, sadece dil öğretiminde tanımlanan temel dil becerileriyle ilgili olan 526 adet deyim tespit edilmiştir. Ardından, dille ilgili olan deyimler konuşma, dinleme, okuma ve yazma öğrenme alanlarına göre ayrı ayrı tasnif edilmiş ve bu tasnifler çerçevesinde analizleri yapılmıştır. Analizler sonucunda elde edilen veriler tablolaştırılıp yorumlanmıştır. Çalışmanın sonucunda dille ilgili olduğu tespit edilen 526 adet deyimin %80.42’sinin (423 adet) konuşmayla, %10.84’ünün (57 adet) dinlemeyle, %7.22’sinin (38 adet) yazmayla ve %1.52’sinin (8 adet) okumayla ilgili olduğu tespit edilmiştir. Bu deyimlerin önemli bir bölümünde dilin davranış yönüyle ilgili bilimsel terminolojiye yansımamış durumların ayrıntılı bir şekilde terimleştirildiği görülmüştür. Deyimler, dilin davranış yönüyle ilgili ayrıntılı durumları sözlü ve yazılı dilde terimleştirme özelliğine sahiptir. Bu örneklerin özellikle sözlü dilde ağırlıklı olarak kullanılması bireyin işlevsel dil kullanma becerisini geliştirmesi bakımından son derece önemlidir.
Authors and Affiliations
Bilginer Onan, Hüseyin Özçakmak
Keywords
Related Articles
- EP ID EP174649
- DOI 10.16916/aded.35824
- Views 116
- Downloads 0
Yedi İklim Türkçe Setinde Arapça Kökenli Sözcüklerin Sıklığı
Bu çalışmanın amacı, Yedi İklim Türkçe setinde bulunan Arapça kökenli sözcükleri sayı, sıklık ve türlerine göre incelemek; tespit edilen Arapça kökenli sözcüklerin Türkçe ve Arapçada sahip oldukları anlamları öğrenci gör...
Yurtdışında Yaşayan Türklerin Eğitiminde Somut Olmayan Kültürel Miras Unsurlarının Yeri
1960’lı yıllarda başlayan işçi göçleri sonucunda özellikle Avrupa ülkelerinde Türk nüfusu artmıştır. İkinci ve üçüncü kuşak Türklerin de bu ülkelerde yaşamaya devam etmeleri sosyal ve kültürel sorunların ortaya çıkmasına...
A Critical View on the Intensified Adjectives in Turkish
The aim of this research is to investigate the tendency of native speakers of Turkish when intensifying adjectives in Turkish and examine whether there is a rule that governs which of the consonants (m, p, r, or s) are u...
Proje Tabanlı Öğrenme Yaklaşımının Yazma Becerisine ve Yazma Kaygısına Etkisi
Bu çalışmanın amacı, Proje Tabanlı Öğrenme Yaklaşımının (PTÖY) ortaokul öğrencilerinin yazma becerilerine ve yazma kaygılarına etkisini araştırmaktır. Çalışmanın yöntemi ön test-son test kontrol gruplu yarı deneysel dese...
Ahmet Midhat Efendi'nin Kelime Hazinesi
Roman, hikâye, deneme, seyahat, makale başta olmak üzere birçok türde yüzlerce eser vermiş olan Ahmet Midhat Efendi, edebî yönden olduğu gibi eğitim açısından da değerlendirilebilecek önemli bir şahsiyettir. Yazarın Osma...