Türkçe Deyimlerde Dil Farkındalığı ve İşlevsel Dil Kullanımı
Journal Title: Ana Dili Eğitimi Dergisi - Year 2014, Vol 2, Issue 1
Abstract
Bu çalışmada, Türk halk edebiyatı kültürünün anonim ürünlerinden biri olan deyimler, ana dili eğitimi çerçevesinde, dil farkındalığı ve işlevsel dil kullanımı yönünden analiz edilmiştir. Çalışmanın giriş bölümünde, deyimler hakkında kuramsal bir bilgi zemini oluşturulduktan sonra çalışmanın temel kavramları olan dil farkındalığı ve işlevsel dil kullanımı hakkında bilgi verilmiştir. Çalışmanın birinci bölümünde, deyimlerin temel dil becerileri açısından analizleri yer almaktadır. Bu bağlamda konuşma, dinleme, yazma ve okuma kavramlarıyla ilgili olan sözler, literatür tarama yöntemiyle 4 ayrı kaynaktan ayrı ayrı derlenmiş; yüzey yapı açısından benzer olanlar elenmiştir. Bu eleme sonucunda, sadece dil öğretiminde tanımlanan temel dil becerileriyle ilgili olan 526 adet deyim tespit edilmiştir. Ardından, dille ilgili olan deyimler konuşma, dinleme, okuma ve yazma öğrenme alanlarına göre ayrı ayrı tasnif edilmiş ve bu tasnifler çerçevesinde analizleri yapılmıştır. Analizler sonucunda elde edilen veriler tablolaştırılıp yorumlanmıştır. Çalışmanın sonucunda dille ilgili olduğu tespit edilen 526 adet deyimin %80.42’sinin (423 adet) konuşmayla, %10.84’ünün (57 adet) dinlemeyle, %7.22’sinin (38 adet) yazmayla ve %1.52’sinin (8 adet) okumayla ilgili olduğu tespit edilmiştir. Bu deyimlerin önemli bir bölümünde dilin davranış yönüyle ilgili bilimsel terminolojiye yansımamış durumların ayrıntılı bir şekilde terimleştirildiği görülmüştür. Deyimler, dilin davranış yönüyle ilgili ayrıntılı durumları sözlü ve yazılı dilde terimleştirme özelliğine sahiptir. Bu örneklerin özellikle sözlü dilde ağırlıklı olarak kullanılması bireyin işlevsel dil kullanma becerisini geliştirmesi bakımından son derece önemlidir.
Authors and Affiliations
Bilginer Onan, Hüseyin Özçakmak
Keywords
Related Articles
- EP ID EP174649
- DOI 10.16916/aded.35824
- Views 91
- Downloads 0
4. Sınıf Öğrencilerinin Yazdıkları Öykülerin Metin Üst Yapı Unsurları Doğrultusunda Çözümlenmesi
Bu araştırmanın amacı, ilkokul 4. sınıf öğrencilerinin yazdıkları öykülerin metin üst yapı unsurları doğrultusunda çözümlenmesidir. Araştırmada temel nitel araştırma deseni kullanılmıştır. Araştırma, tipik durum örneklem...
Naki Tezel’in Türk Masalları Adlı Kitabının Değerler Açısından Analizi
Bu araştırmada Naki Tezel’in Türk Masalları adlı eserindeki değerleri, Schwartz Değer Ölçeği’ne göre sınıflandırmak ve eserin değerler eğitimi sürecindeki önemini belirlemek amaçlanmıştır. Bu araştırma nitel araştırma ge...
EBA’nın Türkçe Dersi Öğrenme Alanlarını Karşılama Yeterliliğine Yönelik Öğretmen Görüşleri
Bu araştırma, Türkçe dersi öğrenme alanlarına ait EBA içeriklerinin yeterliliğine yönelik öğretmen görüşlerini tespit etmeyi amaçlamaktadır. Araştırma durum çalışması modelinde yapılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 2...
A Critical View on the Intensified Adjectives in Turkish
The aim of this research is to investigate the tendency of native speakers of Turkish when intensifying adjectives in Turkish and examine whether there is a rule that governs which of the consonants (m, p, r, or s) are u...
Okuma Alışkanlığının Temel Eğitimden Ortaöğretime Geçiş (TEOG) Sınavına Etkisi
Okuma alışkanlığı eğitim sistemimizin öğrencilere kazandırmaya çalıştığı becerilerin başında gelmektedir. Ancak okuma alışkanlığının istenen düzeyde olduğunu söylemek mümkün gözükmemektedir. TEOG sınavının aile ve öğrenc...